فاطمه واعظ جوادی در نشست بررسی چالش‌های جمعیتی ایران با اشاره به اینکه بانک جهانی گزارشی از نرخ رشد جمعیتی کشورهای دنیا منتشر کرده است، گفت: وقتی به ایران می رسد، نشان می دهد در سال ۱۳۳۲ نرخ رشد جمعیت مان حدود ۷ درصد بوده که در سال ۱۳۹۲ به عدد ۱.۵ کاهش پیدا کرده است. این آمار علاوه بر بانک جهانی، بر اساس گزارشات داخلی نیز مورد تائید است. 

به سمت سالخوردگی حرکت می کنیم

وی هشدار داد: نرخ رشد جمعیت کاهش پیدا کرده است و به زودی به سمت سالخوردگی جمعیت حرکت می کنیم. تا ۶ سال پیش ورودی های دانشگاه ما حدودا ۱.۵ میلیون نفر بودند، ولی الان ۸۷۰ هزار نفر در کنکور شرکت کردند.     

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران به هشدارهای مقام معظم رهبری اشاره و اظهار کرد: اگر بخواهیم همین جمعیت فعلی باقی بماند، باید نرخ رشد جمعیت ما ۲.۱ باشد. این عدد طی سال ها پایین آمده است. بر اساس گزارشات یک سازمان مردم نهاد، نرخ رشد جمعیت در سال ۱۳۷۲ به عدد مطلوب رسیده بود ولی کاهش جمعیت همچنان ادامه پیدا می کرد.

۱۳ بند سیاستهای ابلاغی متوجه کیفیت جمعیت است

در ادامه محمدجلال عباسی، مسئله جمعیت را مقوله ای چند بعدی دانست و عنوان داشت: مسئله جمعیت همواره در حال تغییر است. کشورمان دائما تغییرات جمعیتی را تجربه کرده است که این تغییرات بر اساس سیاست گذاری های مختلف، ایجاد شده است تا بتوانیم خودمان را با شرایط انطباق دهیم. 

وی ادامه داد: خوشبختانه سیاست های جمعیتی چند سالی است که در کشورمان آغاز شده است و به نقطه ای رسیده است که بتوانیم جهت گیری سیاست های مان را به سمت افزایش جمعیت و توجه به ابعاد مختلف آن سوق دهیم. 

رئیس موسسه مطالعات جمعیت با اشاره به سیاست های ابلاغی رهبر معظم انقلاب، بیان داشت: نکته مهم در این سیاست ها این است که بخشی از آن مربوط به سیاست افزایش جمعیت است و ۱۳ بند آن متوجه کیفیت، سلامت، سالخوردگی، تحکیم خانواده، محیط زیست، جذب مهاجران ایرانی خارج از کشور و امثال آن است. بنابراین مسئله جمعیت را باید با توجه به شرایط گوناگون که به کیفیت زندگی مردم مربوط است، بررسی کنیم. 

وی تصریح کرد: علاوه بر اجرای سیاست ها، باید به موفقیت سیاست ها نیز نظر داشته باشیم. این موفقیت مستلزم شناخت درست نسبت به تحولات جمعیتی است. همچنین باید نسبت به شرایط موجود و اهدافی که می خواهیم به آنها دست پیدا کنیم، واقع بین باشیم. 

عباسی با تاکید بر لزوم وجود ارزیابی در برنامه ها گفت: پیش از این برنامه هایی داشتیم که به دلیل نبود ارزیابی به جایی نرسیدیم و آن برنامه ها با شکست مواجه شد. 

در اصلاح سبک زندگی مشکل داریم

در ادامه احمد آریایی نژاد با اشاره به اینکه همه مباحث مربوط به جمعیت به هم مرتبط هستند تاکید کرد: البته نباید خلط مبحث هم صورت بگیرد؛ در حال حاضر جمعیت جوان و مولدمان دارد کاهش می یابد. ما باید برای جمعیت پیرمان فکر کنیم ولی باید هم برای جمعیت جوان کنونی مان و هم برای جلوگیری از کاهش آن، کار شود. 

وی با بیان اینکه در برخی بخش ها موانع برداشته شده است، اظهار داشت: گذشته از برداشتن موانع آنچه مهم است ایجاد تسهیلات است. تعریف ما عموما از سلامت منتهی به دو مقوله جسم و روح می شود اما احساس رفاه و رضایت نسبی از تمام جهات زندگی را سلامت نیز می گویند. 

نماینده سابق مجلس شورای اسلامی وجود مشکلات در بخش های کمی را یکی از معضلات این حوزه دانست و عنوان داشت: برخی میل ندارند وارد این گود کاری شوند. هنوز در اصلاح سبک زندگی مشکل داریم. وقتی از رفاه صحبت می کنیم باید برای جوان ایرانی کار ایجاد کنیم اما وقتی کالای قاچاق وجود دارد، این ممکن نیست زیرا هر کالای وارداتی قاچاق تیری بر قلب کارگر و جوان ایرانی است.  

کشورهای غربی به دنبال افزایش جمعیت هستند

مدیرکل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی سازمان ثبت احوال نیز اظهار کرد: در پنج دهه گذشته از انفجار موالید صحبت می کردند و حتی کتاب هایی تحت عنوان بمب جمعیتی نوشته می شد، زیرا آینده دنیا را در اثر افزایش جمعیت در مخاطره می دید. 

وی به تغییر دیدگاه ها اشاره کرد و بیان داشت: در کشورهای غربی رویکرد ۱۸۰ درجه تغییر کرده است و فضاسازی که دارد انجام می شود به سمت  افزایش جمعیت می رود. در حال حاضر در کشورهای غربی که با کاهش باروری روبرو هستند، مسئله ای با عنوان زمستان جمعیتی مطرح می شود و جالب اینکه ایران را به عنوان یکی از کشورهایی که با کاهش باروری روبر هستند، مثال می زنند. 

علی اکبر محزون در این نشست که در رادیو گفتگو برگزار شد، به ارائه آمار پرداخت و افزود: در سالی که گذشت یک میلیون و ۲۷۰ هزار نفر در کل کشورمان به ثبت رسید. رشدی موالیدی که در سال گذشته ۲.۳ بود، روند قابل توجهی است. از سال ۹۱ بارقه امیدی ایجاد شده بود که کاهش باروری در سال های گذشته جبران شود، اما در سال ۹۴ دوباره رشد موالید کاهش پیدا کرد.