کشت‌های زیر پلاستیک چند سالی در استان مرکزی و استان های هم جوار مانند همدان و قم در حال انجام و در برخی از شهرستان‌های استان مرکزی مورد استقبال کشاورزان قرار گرفته است، اما آیا ترویج چنین نوع کشتی برای طبیعت مفید است و یا مضر؟
کشت زیر پلاستیکی نوعی از کشت است که با استفاده از پلاستیک‌های پهن و با ضخامت برای تولید محصولاتی مانند هندوانه، خیار، گوجه‌فرنگی و ... انجام میشود و سود زیادی نیز برای کشاورز دارد.
شنیده ها حاکی از آنست که با شروع فصل کاشت هندوانه، برخی از کشاورزان غیر بومی و بهتر است بگوییم غارت گران آب و زمین به شهرستان کمیجان آمده و زمین های کشاورزی را به اجاره ی خود در آورده اند و در سالهای گذشته و امسال، باز هم کشت محصول کم اهمیت هندوانه به صورت کشت زیر پلاستیک در این شهرستان رواج پیدا کرده است.
معایب کشت زیر پلاتسیک بر مزایای آن می چربد
از مزایای کشت زیر پلاستیکی میتوان به صرفه‌جویی در میزان مصرف آب، بالا بردن راندمان آبیاری، جوانه‌زنی سریع و رشد سریع محصول و کنترل علف‌های هرز اشاره کرد اما به جرأت میتوان گفت معایب کشت‌های زیر پلاستیکی بیشتر است.
از معایب این نوع کشت با توجه به بومی نبودن افرادی که این کشت را در سطح گسترده انجام میدهند میتوان به هزینه بالای وسایل و لوازم، اجاره زمین و آب از کشاورزان بومی به مقدار زیاد و با هزینه کم، استفاده از سموم و کود و باقی ماندن آنها بعد از برداشت محصول و آلوده شدن زمین زراعی، استفاده از پلاستیک در کشت و جمع آوری نکردن آن بعد از برداشت، کشت حریصانه و بی رویه و تخلیه آبهای زیر زمینی برای آبیاری این کشت ها، استفاده از ماشین های سنگین برای حمل بار(هندوانه) در زمان خیس بودن زمین و مشکل سفت شدن زمین برای شخم اشاره کرد.
این درحالیست که می توان به جای این محصول غیرضروروی محصولات استراتژیک را جایگزین کرد. کشاورزان برای آبیاری این نوع کشت، به دلیل نیازمندی به آب زیاد، از چاه کشاورزی یک زمین برای زمین های غیر تحت شرب آن چاه استفاده می کنند.
این کشت آلوده شدن زمین و گیاهان باقی مانده بعد از برداشت با سموم و تلفات دامی در صورت چرای این مزارع، آلوده شدن زمین های مجاور به پلاستیک های زمین کشت شده با انتقال باد به این زمین ها، مزاحمت پلاستیک ها برای دستگاه های کشت و برداشت و جلوگیری از رشد زراعت های بعدی را نیز به همراه دارد
مسئول اداره حفاظت محیط زیست کمیجان: در حال قانونمند کردم کاشت صیفی جات هستیم
حسن شاه محمدی مسئول نمایندگی اداره حفاظت محیط زیست شهرستان کمیجان در گفتگو با خبرنگار ما گفت: مهترین معضل محیط زیست شهرستان کمیجان کشت های زیر پلاستیک است که در چند سال اخیر رواج یافته و اغلب در این نوع کشت ها هندوانه کشت میشود و به خاطر غیر بومی بودن هندوانه کاران اقدامی برای جمع آوری پلاستیک ها صورت نمی گیرد.
وی ابراز کرد: در جلسه کارگروه کشاورزی که با حضور جهاد کشاورزی و ادارات منابع آب و منابع طبیعی و فرماندار برگزار شد، روند کاشت صیفی در حال قانونمند شدن است که در اقدامی نمایندگانی از این ادارات در زمین های کشت شده حضور یابند و وضعیت مورد بازدید و صورتجلسه آن تهیه و اقدام قانونی صورت گیرد.
شاه محمدی خاطر نشان کرد: طول کشیدن ساخت و تکمیل ساختمان مخصوص محیط زیست که چندین سال است به صورت نیمه کاره باقی مانده است باعث عدم اشراف و محدودیت در سرکشی از محیط زیست شهرستان شده که امیدواریم عملیات تکمیل ساخت آن به زودی پایان یابد تا بتوان اشراف و بازرسی های موثری بر محیط زیست شهرستان داشت.
تجزیه پلاستیک به ۵۰۰ سال زمان نیاز دارد
همه ساله از اواخر اسفند ماه کشاورزان غیر بومی به شهرستان کمیجان وارد شده و شروع به کشت هندوانه به روش زیر پلاستیکی می کنند. با وجود برگزاری جلساتی در دستگاه های مسئولین برای جلوگیری از کشت زیر پلاستیک و همچنین تذکراتی که در همین پایگاه اطلاع رسانی داده شده است، باز هم مشاهده شده است که در برخی از مناطق شهرستان تعدادی از کشاورزان غیر بومی با خیالی آسوده شروع به کشت زیر پلاستیک آن هم برای محصول هندوانه با نیاز آبی بالا کرده اند.
بنابر نظر کارشناسان پلاستیک های رها شده در بیابان به ۵۰۰ سال زمان نیاز دارد تا تجزیه شوند و این یعنی ۵۰۰ سال نازیبایی طبیعت و ۵۰۰ سال جان کندن زیست بوم کمیجان با پلاستیک ها.
این در حالی است که بخشی از کشت، در کنار جاده کمیجان به اراک انجام می شود و هر روز تعدادی از مسئولان تصمیم گیر در حوزه محیط زیست و مدیریت منابع طبیعی شهر، با عبور از این جاده ها، این منظره نازیبا را مشاهده می کنند. حال باید دید آیا برنامه ای برای بهبود این اوضاع دارند یا نه؟
با توجه به اینکه اقدامات اولیه برای کشت این نوع محصولات در سال جاری توسط کشاورزان شروع شده و با در نظر گرفتن شرایط بحرانی آب در شهرستان کمیجان، آیا نباید مسئولین توجه کافی به این امور داشته باشند؟
آیا نباید از ادامه روند استفاده آب شهرستان برای کشت های غیرضرور و غیر استراتژیک در منطقه جلوگیری کرد؟
گوسفندان و اکوسیستم در معرض مسمومیت بر اثر مواد پلاستیکی
برخی از گفته ها بیانگر این است که کشت هایی که سبز می شوند امکان قطع کردن آب آن وجود ندارد؛ بنابراین اقدام به موقع مدیران شهرستان می تواند از غارت سرمایه ارزشمند آن یعنی آب و نیز خاک که حتی مهمتر از آب هست،جلوگیری کند.
بنابر اعلام کارشناسان محیط زیست، کشت زیر پلاستیک، عوارض غیر از آلودگی های آبی و خاکی و نازیبایی دارند. پلاستیک ها در اثر تابش آفتاب و سرما تخریب و مونومرهای آن در محیط رها شده و سبب از بین رفتن غنا و کیفیت خاک می شوند.
به علاوه این مواد با تکه تکه شدن به سهولت توسط باد در نواحی بیابانی جابه جا شده و سبب انتشار آلودگی در نواحی دیگر نیز می شوند، این امر سبب آسیب پذیری پرندگان و در معرض خطر قرار گرفتن نسل آنها می شود، و همچنین با خورده شدن توسط گوسفندانی که برای چرا در نواحی آلوده برده می شوند مسمومیت و مرگ آنها را به دنبال داشته و تنوع زیستی موجودات ریز موجود در خاک را هم به خطر می اندازند.
