آیتالله آملی لاریجانی در نخستین روز از سفر استانی خود به تهران در جلسه مدیران اجرایی و قضایی این استان اظهار داشت: واقعیت این است که دستگاه قضایی برحسب نص قانون اساسی عهدهدار وظایف و مسئولیتهای خطیری است.
وی افزود: قضات و محاکم به لحاظ شرع وظایف و اختیاراتی برعهده دارند و در این راستا رای و سمت قاضی بسیار با اهمیت است.
رئیس قوه قضائیه ادامه داد: در قانون اساسی دستگاه قضایی برخی از شئون فراتر از قاضی هم دارد مثل بحث سازمان بازرسی کل کشور یا دیوان عدالت اداری که نظارتی بر کار دستگاههای اجرایی دارد حتی اگر مصوبات دولتی را خلاف قانون باشد میتواند ابطال کند.
وی با بیان اینکه بحث آزادی مشروط بپیشگری از جرم و حقوق عامه به قوه قضاییه سپرده شده است گفت: این موضوع نشان میدهد که دایره اختیارات و مسئولیت دستگاه قضایی چقدر بزرگ است اما تمامی این امور بدون همکاری همه قوا امکان اجرایی شدن ندارد.
رئیس دستگاه قضا تصریح کرد: ما میدانیم قوه قضاییه علاوه بر اینکه باید شاخصه عدالت را به عنوان وظیفه اصلی دنبال کند باید اقتدار، استقلال و کارآمدی هم داشته باشد. چرا که اگر اقتدار نداشته باشد آراء اجرا نمیشود، اگر استقلال نداشته باشد تحت تاثیر قرار میگیرد و اگر کارآمدی نداشته باشد رای به نحو صحیح به اجرا در نمیآید.
وی با تاکید بر اینکه اگر بخواهیم رای قاضی عادلانه باشد باید دانش قاضی کافی باشد گفت: قاضی باید به قوانین واقف باشد و از سوی دیگر شرایط قاضی بودن را نیز داشته باشد که در این راستا عدالت شرط بسیار خوبی است اینکه بتواند پرهیزگار باشد و در موارد لغزش جلوی خود را بگیرد.
آملی لاریجانی با بیان اینکه دستگاه قضایی نمیتواند به صورت جزیرهای عمل کند گفت: قوه قضاییه باید در تعامل صحیح و منطقی با قوای دیگر باشد.
وی در ادامه تاکید کرد: برای ارزیابی عملکرد قوه قضاییه از دو منظر نگاه کنیم یکی دیدن واقعیتهای دستگاه قضایی است به عقیده من تمام صحبتهای رئیس کل دادگستری به حق بود و ممکن است ما در استان های دیگر توجهاتی کرده باشیم که اینجا نکردهایم و باید نقصها را برطرف کنیم.
رئیس قوه قضاییه گفت: یک منظر دیگر مشاهده فعالیتها و تلاش کارکنان دستگاه قضا است گاهی در ارزیابیها دیدهام که بیانصافی میشود مثلا مدیری میاید و میگوید مدیر قبلی کاری نکرده که این موضوع چه در قضایی و چه در اجرایی دیده شده است.
وی با بیان اینکه یکی از مشکلات اساسی قوه قضاییه بحث نیروی انسانی است گفت: من در بدو ورودم به دستگاه قضایی متوجه شدم که این دستگاه به شدت با کمبود نیرو مواجه است در همان زمان یعنی سال 89، 88 برخی از مسئولین دستگاه قضایی این موضوع را قبول نداشتند.
آملی لاریجانی تاکید کرد: امروز پس از گذشت 8 سال که اقدام به جذب قاضی کردهایم غریب 4 هزار نفر قاضی به دستگاه قضایی اضافه شده و اگر آن تدبیر در 5 سال پیش رخ نمیداد امروز دستگاه قضایی با یک بحران مواجه بود و خدا میداند برای انجام آن تکلیف چه میزان نیروی انسانی از ما گرفته شد تا مجلس و دولت را قانع کنیم تا در برنامه ششم و بودجه سنواتی جذب کارمند و قاضی را ببیند.
وی گفت: اگر ما از دولت گلایه ای میکنیم بدین معنا نیست که آنها تعمدی دارند بلکه مشکلات دستگاه قضایی را نمیبینند. هنوز پس از اضافه کردن قاضی باز هم در یک شعبه قضات با 1250 پرونده مواجه هستند.
وی ادامه داد: کمبودها درست است اما تلاش قضات ما هم قابل تقدیر و ستایش است حالا چند نفر متخلف هم در گوشه و کنار هستند که به حسابشان خواهند رسید.
آملی لاریجانی با بیان اینکه ما برای جذب قاضی تلاش زیادی کردهایم گفت: برخی را راضی کردیم برای افزایش نیروی انسانی اما حالا در مجلس مانع ایجاد کردند.
وی ادامه داد: پیشنهاد ما این بود در برنامه ششم مثل برنامه پنجم جذب حداقل 4 هزار قاضی را داشته باشیم تا بتوانیم الزامات قانون آیین کیفری جدید را اجرا کنیم. این موضوع در هیات دولت تصویب شد و به مجلس رفت اما در کمسیون تلفیق 800 قاضی را به 500 قاضی کاهش دادند.
رئیس قوه قضائیه گفت: بودجههایی که برای تامین حداقلها در قوه قضاییه است داده نشده و حتی برای یک قاضی پاداش پایان خدمت نیز لحاظ نشده است.
وی با بیان اینکه هم اکنون 19 میلیون پرونده در محاکم وجود دارد گفت: قطعا با عنایت خاص دولت بویژه استاندار و شهردار در تامین زمین مجتمعها مشکلات حل میشود البته بحث تهاتر را مطرح کردند که انشاءالله دیگر تکرار نمیکنند.