مراسم افتتاحیه مجلس دهم فردا( 8 خرداد) برگزار می‌شود و دومین جلسه مجلس نیز روز یکشنبه (9 خرداد) با دستور انتخاب رییس و سایر اعضای هیات رییسه مجلس دهم خواهد بود که در این گزارش جزییات مراسم افتتاحیه و نحوه انتخاب هیات رییسه‌های موقت و دائم مورد بررسی قرار گرفته است.
مراسم افتتاحیه
اداره جلسه افتتاحیه بر عهده هیات رییسه سنی است تا مراسم افتتاحیه، تحلیف ، قرعه‌کشی اسامی نمایندگان برای عضویت در شعب و اجرای انتخابات هیأت ر ئیسه موقت را برگزار کند.
عبدالرضا هاشم‌زایی منتخب تهران رئیس، مصطفی ذوالقدر منتخب میناب نایب رئیس، سیده فاطمه حسینی منتخب تهران و سمیه محمودی منتخب شهرضا دبیران هیأت رئیسه سنی مجلس دهم خواهند بود که این اعضا در جایگاه هیات رییسه در همان ابتدای جلسه مستقر می‌شوند.
جلسه با اجرای زنده سرود جمهوری اسلامی ایران توسط گروه ارکستر آغاز به کار می‌کند و بعد از آن با اعلام رسمی هاشم‌زائی رییس هیات رییسه سنی و قرائت دستور کاری مجلس از سوی فاطمه حسینی جوان‌ترین منتخب مجلس رسما مراسم افتتاحیه آغاز می‌شود.
بر اساس ماده 2 آیین‌نامه داخلی در آغاز جلسه آیات 35 تا 42 سوره شوری تلاوت می‌شود و پس از آن پیام مقام معظم رهبری به مناسبت آغاز به کار دهمین دوره مجلس شورای اسلامی توسط حجت‌الاسلام والمسلمین محمد محمدی گلپایگانی رییس دفتر مقام معظم رهبری در صحن علنی مجلس قرائت شد.
در ادامه منتخبان حاضر در مجلس براساس اصل 67 قانون اساسی سوگند نمایندگی برای انجام وظایف وکالت، امانت و تقوا یاد می‌کنند.
متن سوگند نامه توسط رئیس جلسه قرائت می‌شود و نمایندگان به حالت اجتماع در حال قیام آن را تکرار و پس از انجام مراسم تحلیف، سوگندنامه را امضاء می‌کنند.
نمایندگان اقلیتهای دینی این سوگند را با ذکر کتاب آسمانی خود یاد خواهند کرد.
نمایندگانی که در جلسه نخست نیز شرکت ندارند باید در اولین جلسه رسمی که حضورپیدا می‌کنند سوگند را به‌جا آورند و زیر سوگندنامه را امضاء کنند.
متن سوگند نمایندگان به شرح زیر است:
«بسم الله الرحمن الرحیم من در برابر قرآن مجید به خدای متعال سوگند یاد می‌کنم و با تکیه بر شرف انسانی خویش تعهد می‌کنم که پاسدار حریم اسلام و نگهبان دستاوردهای انقلاب اسلامی ملت ایران و مبانی جمهوری اسلامی باشم. همچنین ودیعه‌ای که ملت به ما سپرده به عنوان امینی عادل پاسداری کنم، و در انجام وظایف وکالت، امانت و تقوا را رعایت نمایم و همواره به استقلال و اعتلای کشور و حفظ حقوق ملت و خدمت به مردم پایبند باشم، از قانون اساسی اطاعت کنم و در گفته‌ها و نوشته‌ها و اظهار نظرها استقلال کشور و آزادی مردم و تامین مصالح آنان را مدنظر داشته باشم.»
بعد از قرائت سوگند، علی افراشته معاون اجرایی مجلس در گزارشی هیات رییسه سنی مجلس دهم معرفی می‌کند ، رییس هیات رییسه سنی از جایگاه ریاست به ایراد سخن پرداخته و وزیر کشور نیز گزارشی از روند برگزاری انتخابات مجلس دهم ارائه می‌کند.
طبق ماده 26 آیین‌نامه داخلی، پس از سخنرانی‌ها و طبق ادوار گذشته، منتخبانی که مراسم تحلیف را به جا آورده‌اند بر اساس قرعه‌کشی و بطور مساوی به 15 شعبه بررسی اعتبارنامه‌های منتخبان مجلس دهم تقسیم می‌شوند و یکی از دبیران اسامی منتخبان در هر کدام از شعبه‌ها را از پشت تریبون رسمی قرائت می‌کند.
بعد از آن منتخبان برای تجدید پیمان با آرمان‌های بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی و شهدا راهی حرم مطهر می‌شوند و ضمن حضور در مرقد شهدای هفتم تیر ، نماز ظهر و عصر را به صورت جماعت در حرم اقامه می‌کنند و بعد از آن حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحسن خمینی فرزند یادگار امام برای آن‌ها سخنرانی می‌کند.
منتخبان در پایان برنامه کاری خود در حرم مطهر به سمت مجلس حرکت می‌کنند تا جلسه شعب پانزده‌گانه را برای بررسی اعتبارنامه منتخبان تشکیل دهند.
انتخابات هیات رییسه موقت
طبق ماده 12 آیین نامه انتخاب هیأت رئیسه موقت در دومین جلسه علنی مجلس یعنی 9 خرداد انجام خواهد شد که ترکیب و طرز انتخاب آن مانند هیأت رئیسه دائم است، به جز اینکه اکثریت نسبی در انتخاب رئیس کافی خواهد بود.هیأت‌رئیسه موقت بلافاصله پس‌از انتخاب، با متن سوگندنامه هیأت رئیسه دائم مراسم تحلیف را به‌جای خواهد آورد. همچنین براساس ماده 13 وظایف هیأت رئیسه موقت اداره جلسات مجلس تا زمان تأیید اعتبارنامه دوسوم نمایندگان و اجرای انتخابات هیأت رئیسه دائم و تمشیت امور اداری مجلس است.
بر این اساس اولین دستور کاری جلسه یکشنبه(9 خرداد) مجلس تعیین ترکیب 12 نفره هیات رییسه موقت مجلس دهم است که برای تعیین آن به ترتیب انتخابات برای رییس، 2 نایب رییس، 6 دبیر و 3 ناظر برگزار می‌شود.
بعد از مشخص شدن ترکیب هیات رییسه موقت آن‌ها در حضور نمایندگان به شرح زیر سوگند یاد می‌کنند و موظف به رعایت دقیق مفاد آیین‌نامه می‌باشند:
« بسم الله الرحمن الرحیم، من به عنوان عضو هیات رییسه مجلس شورای اسلامی در برابر قرآن مجید به خداوند قادر و متعال سوگند یاد می‌کنم که حداکثر توان خود را برای اجرای آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی با مراعات بی‌طرفی کامل در انجام وظایف بکار گیرم و از هرگونه اقدام مخالف آیین‌نامه اجتناب نمایم.»
بعد از قرائت این سوگند اعضای هیات رییسه موقت مجلس در جایگاه هیات رییسه قرار می‌گیرند تا وظیفه اداره جلسات مجلس تا زمان تأیید اعتبارنامه دوسوم نمایندگان و اجرای انتخابات هیأت رئیسه دائم و تمشیت امور اداری مجلس را عهده‌دار باشند. البته مدت زمان فعالیت هیات رییسه موقت، در آیین‌نامه زمان خاصی نیست و به طور عرفی این مدت زمان بیش از یک هفته به طول نمی‌انجامد.
هیات رییسه دائم
طبق ماده 14 آیین نامه پس از قرائت گزارش کلیه شعب پانزده‌گانه و تصویب اعتبارنامه حداقل دو سوم مجموع نمایندگان، هیأت رئیسه موقت اقدام به انتخاب هیأت رئیسه دائم می کند که نحوه برگزاری انتخابات هیأت رئیسه دائم و ترکیب آن همانند هیات رییسه موقت با کارکرد یک‌ساله خواهد بود.
با وجودی که احتمال تغییر کاندیداها در هیات رییسه دائم نسبت به موقت نیز وجود دارد اما تجربه ادوار گذشته نشان داده که ترکیب هیات رییسه دائم همان ترکیب موقت خواهد بود و از این جهت انتخابات هیات رییسه موقت از اهمیت بسیاری برخوردار خواهد بود.
