پدیده طلاق به‌عنوان یک موضوع اجتماعی همواره موردبحث کارشناسان اجتماعی قرارگرفته و از طرفی به‌عنوان یک پدیده حقوقی، اقتصادی و روان‌شناختی نیز مورد تحلیل و بررسی قرارگرفته است و به پدیده‌ای چندوجهی تبدیل‌شده است.
کارشناسان مختلف عوامل زیادی را در مورد افزایش طلاق در جامعه بیان می‌کنند و همان‌طور که از آمارها به دست می‌آید تعداد طلاق‌ها در چند سال گذشته رو به افزایش بوده است.
این پدیده اجتماعی که اثرات خوبی بر جامعه ندارد چند سالی است که در روستاها نیز در حال افزایش است که در این گزارش با ارائه آمارهایی و گفت و گو با کارشناس اجتماعی در پی یافتن علت این موضوع و ارائه راهکارهایی در جهت کاهش طلاق در جوامع روستایی برمی‌آییم.
بابک بختیاری رئیس اداره ثبت‌احوال نهاوند در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید: متأسفانه در سال 94 تعداد 443 واقعه طلاق در نهاوند ثبت‌شده است که نیازمند برنامه‌ریزی فرهنگی برای کاهش این آمار است.
وی ادامه داد: از این تعداد طلاق تعداد 281 مورد مربوط به طلاق شهری است و 162 مورد مربوط به طلاق روستایی است.
با یک محاسبه ساده مشاهده می‌کنیم که از کل تعداد طلاق اتفاق افتاده در نهاوند حدود 37 درصد مربوط به روستا است که بیش از یک‌سوم طلاق‌ها را شامل می‌شود.
رئیس اداره ثبت‌احوال نهاوند می‌گوید: طبق آمار در حدود یک‌پنجم طلاق‌ها در نهاوند در همان سال اول زندگی مشترک رخ می‌دهد که موضوع نگران‌کننده‌ای است.
طبق گفته‌های بختیاری آمار طلاق در نیمسال دوم سال 93 تعداد 201 مورد بوده است و این رقم در نیم سال دوم سال 94 به 230 مورد افزایش‌یافته است که از این تعداد 93 مورد مربوط به نقاط روستایی بوده است.
برای بررسی علل افزایش طلاق در روستاها به سراغ مهرداد هوشمند کارشناس مسائل اجتماعی رفته‌ایم تا علت این موضوع را جویا شویم.
وی می‌گوید: طلاق در سال‌های گذشته روند رو به افزایشی داشته و این موضوع نگرانی‌هایی را برای خانواده و جامعه ایجاد کرده است و به یک مشکل اجتماعی فراگیر تبدیل‌شده است که باید برای کاهش آن برنامه‌ریزی مناسبی از سوی کارشناسان و صاحب‌نظران اجتماعی و سازمان‌های آموزشی و فرهنگی ارائه شود.
هوشمند در مورد افزایش طلاق در روستاها اظهار داشت: درگذشته بیشتر طلاق‌ها در محیط‌های شهری و صنعتی انجام می‌گرفت و در محیط‌های روستایی به دلیل بافت دینی و مذهبی حاکم بر روابط و زندگی خانوادگی روستایی و روابط شدید عاطفی و سنتی در خانواده‌ها، کمتر شاهد طلاق و ازهم‌گسیختگی خانواده‌های روستایی بودیم.
وی ادامه داد: اما در حال حاضر متأسفانه بنا به دلایل گوناگون بخش عمده‌ای از طلاق‌ها در روستاها انجام می‌گیرد و این امر نگرانی‌هایی ایجاد نموده و تهدیدی جدی برای دوام و استحکام خانواده‌ها در روستاها است.
این کارشناس اجتماعی در مورد وضعیت طلاق در روستاهای نهاوند گفت: طبق آمار اعلام‌شده از سوی مسئولان در سال گذشته از تعداد 443 طلاق ثبت‌شده در نهاوند حدود 63 درصد در شهر و 37 درصد در روستا رخ‌داده که این موضوع وضعیت مطلوبی ندارد و باید برای آن چاره‌اندیشی اساسی انجام گیرد.
وی افزود: اگر برای کاهش طلاق و افزایش قوام خانواده‌ها برنامه‌ای نداشته باشیم و در بین مسئولان و سازمان‌های آموزشی و فرهنگی و مذهبی حساسیت کمی در این زمینه وجود داشته باشد، قطعاً با مشکلات عدیده‌ای در خانواده‌ها جامعه روبرو خواهیم بود.
رئیس دانشکده فنی حاج حشمت شهبازی نهاوند عنوان کرد: متأسفانه قبح طلاق در بین خانواده‌های روستایی کاهش‌یافته و رو به کاهش است به‌طوری‌که جدایی زوجین و انحلال خانواده‌ها امری عادی شده است و افراد با دلایل بسیار کوچک و ساده به‌راحتی از یکدیگر جدا می‌شوند.
وی گفت: جدا شدن ساده و راحت زوج‌ها از یکدیگر علاوه برافزایش آسیب‌های اجتماعی در محیط‌های شهری و روستایی می‌تواند بر فرهنگ حاکم بر روستاها و روابط خانوادگی تأثیرات منفی داشته باشد.
هوشمند در مورد علل و عوامل افزایش طلاق اظهار داشت: طلاق به‌عنوان یک پدیده اجتماعی متأثر از عوامل و شرایط گوناگون اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و روانی است و عوامل گوناگونی باعث افزایش آن در جامعه می‌شوند که شناسایی این متغیرها و برنامه‌ریزی مناسب در این زمینه لازم و ضروری است.
وی بیان داشت: به‌طورکلی عواملی نظیر کاهش باورها و اعتقادات دینی، کمرنگ شدن ارزش‌های اخلاقی در خانواده‌ها، مشکلات اقتصادی، تماشای فیلم‌ها و سریال‌های ماهواره‌ای و استفاده نامطلوب و نامناسب از سایت‌های اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی مجازی، افزایش سطح توقعات و انتظارات نامعقول، شناخت ضعیف و ناقص زوجین و خانواده‌ها از یکدیگر و دخالت‌های نابجای والدین و اطرافیان ازجمله دلایل افزایش طلاق در جامعه است.
این کارشناس اجتماعی با برشمردن دلایل دیگر افزایش طلاق گفت: افزایش سوءظن و بدبینی، عدم آموزش مهارت‌های زندگی، اعتیاد در خانواده‌ها، عدم سنخیت و هماهنگی ازنظر باورها و اعتقادات دینی، افزایش تنوع‌طلبی و کمرنگ شدن صداقت و راست‌گویی در خانواده‌ها و حضور کمرنگ معتمدین و ریش‌سفیدان در حل اختلافات خانوادگی از دیگر عوامل افزایش طلاق در جامعه است که باید در این زمینه برنامه‌ریزی و چاره‌اندیشی مناسب صورت گیرد.
هوشمند در زمینه راهکارهای کاهش طلاق در روستاها افزود: تقویت آموزه‌های دینی و اخلاقی در خانواده‌ها، افزایش فعالیت‌های مذهبی و فرهنگی توسط روحانیون و مبلغان، گسترش برنامه‌های مشاوره‌ای در روستاها، توسعه برنامه‌های آموزشی و فرهنگی، ارتقا آگاهی و شناخت زوجین، ایجاد اشتغال روستایی، برگزاری دوره‌های مهارت زندگی قبل و حین ازدواج و استفاده از ریش‌سفیدان و معتمدین جهت قوام خانواده و حل اختلافات ازجمله موارد کاهش‌دهنده آمار طلاق است.
وی در پایان گفت: استفاده مناسب و آگاهانه از شبکه‌های مجازی، کاهش سطح توقعات و انتظارات از خانواده‌ها، تغییر سبک زندگی، بهره‌گیری از توصیه‌های پیشوایان دینی و عمل به انها در زمینه روابط خانوادگی و تقویت روابط عاطفی در خانواده‌ها راهکارهای مناسبی جهت تقویت و دوام روابط خانوادگی و پیشگیری از انحلال خانواده‌ها است.
