تشنگی شدید، خواب آلودگی، کاهش وزن، زخم هایی که خوب التیام پیدا نمی کنند و گز گز کردن دست ها و پاها از علائمی است که ذهن هر فرد بزرگ و کوچکی را درگیر می کند، که نکند بیمار شده است. از یک طرف دنبال راه درمان و از طرف دیگر با ترس از عدم بهبودی، آن را از چشم همگان مخفی نگه می دارد، غافل از اینکه شاید اصلا بیماریی در کار نباشد یا حتی با یک درمان ساده و خانگی بتواند جلوی پیشرفت را گرفت.
این علائم اکبر عبدی بازیگر محبوب سینما را هم درگیر و در نهایت چند روز پیش او را مجبور به عمل پیوند کلیه کرد. درواقع این بلایی بود که دیابت بر سر او آورد و کارش را به هفته‌ای سه بار دیالیز و در نهایت از کارافتادن کلیه ها و سرانجام پیوند کلیه کشاند. اما واقعا دیابت و دیالیز چه سر و سری با هم دارند که افراد مختلف از هنرمند و غیرهنرمند را دو دستی تقدیم جراحان می کنند؟
در داخل کلیه‌ها رگهای خونی با سوراخهای کوچکی وجود دارند. هنگام عبور خون در داخل این رگهای خونی مواد زائد بدن در خون، از طریق سوراخهای دیواره رگ وارد لوله‌های کلیوی می‌شوند و پس از طی مراحلی, ادرار را تشکیل می‌دهند. اما مواد مفید برای بدن( مثل پروتئین‌ها و سلولهای خونی) به‌دلیل اندازه بزرگشان از این سوراخها رد نمی‌شوند. این رگهای خونی مثل یک صافی برای بدن عمل می‌‌کنند و تنها دیابت است که می‌تواند این دستگاه صافی را تخریب کند.
روزی 103 ایرانی در آغوش مرگ
دیابت یکی از مهمترین علت مرگ‌ومیر در کشورهای پیشرفته است. در واقع دیابت یک بیماری مهلک است و زمانی که لوزالمعده انسولین تولید نمی‌کند یا وقتی بدن نمی‌تواند از انسولین تولید شده استفاده مؤثر کند،ایجاد می شود.
علیرضا استقامتی فوق تخصص غدد در گفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان، با بیان اینکه دیابت کیفیت زندگی را تحت‌الشعاع قرار داده و عمر افراد را کاهش می‌دهد، گفت: هر روز 103 ایرانی بر اثر ابتلا به دیابت جان می‌بازند و هر سال حدود 400 هزار نفر در کشور به این بیماری مبتلا می‌شوند و عموماً افراد مبتلا به این بیماری از عارضه چاقی هم رنج می‌برند.
بیماری‌های مزمن از فرصت استفاده می کنند
منصور گتمیری معاون آموزشی مرکز تحقیقات نفرولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: 20 تا 30 درصد جمعیت عمومی کشور مبتلا به فشار خون هستند. در سه دهه گذشته میانگین طور عمر در ایران حدود 27 سال افزایش یافته و این منجر به افزایش جمعیت مسن شده است، در نتیجه با افزایش سن، میزان شیوع فشار خون هم بیشتر می شود.
وی با بیان اینکه، هرچه میانگین طول عمر بیشتر شود مجال ابتلا به بیماری های مزمن که یکی از آنها فشار خون است نیز افزایش می یابد، افزود: 25 درصد مردم فشارخون غیرطبیعی بالاتر از حد نرمال دارند و بی توجهی به فشارخون منجر به ابتلا به بیماری‌های مزمن کلیوی و سپس نارسایی کلیه مبتلا می شوند.
سرچشمه 70درصد دیالیزها کشف شد
گتمیری یادآور شد: نخستین عامل نارسایی کلیه و اطلاع به دیالیز، دیابت و دومین علت نیز فشار خون است و دیابت و فشار خون علت 70 درصد نارسایی مزمن کلیه و دیالیزی را شامل می شود. از 100 هزار بیمار کلیوی، 53 هزار نفر آنان را بیماران دیالیزی و پیوندی تشکیل می دهند که نیازمند روش‌های درمانی جایگزین کلیه هستند. مابقی این بیماران هم در طی ماه‌های آینده زندگی خود ممکن است به دیالیز و پیوند احتیاج پیدا کنند.
وی با بیان اینکه دیابت مهم ترین عامل خطر ابتلا به بیماری‌های کلیوی است؛ گفت: بیش از 55 درصد بیماران کلیوی که در نهایت ناگزیر به استفاده از دیالیز و پیوند هستند، دیابت دارند و اگر جلوی آن گرفته شود از ابتلا به بیماری‌های کلیوی نیز پیشگیری می شود.
دیابت با کلیه‌ها چه می کند؟
در دیابت، عروق خونی کوچک آسیب می بیند و با این آسیب، کلیه ها نمی توانند خون را به خوبی تصفیه کند . در نتیجه بیشتر از آنچه که باید ، آب و نمک در بدنتان جمع می شود و باعث افزایش وزن و تورم قوزک پا می شود. همچنین ممکن است به سیستم عصبی بدن آسیب برساند یا باعث اشکال در تخلیه مثانه شود در نتیجه فشار حاصل از پر بودن مثانه می تواند به کلیه ها پس زده و به آنها آسیب زند.
اگر ادرار به مدت طولانی در مثانه بماند می تواند باعث ایجاد عفونت می شود چرا که باکتری‌ها در ادراری که حاوی مقدار زیادی قند است ، به سرعت رشد می کنند.
هزینه‌هایی که سرسام آور می شوند
استقامتی همچنین درباره هزینه‌های بیماری دیابت گفت: نه تنها هزینه‌های درمان بیماری دیابت زیاد است، بلکه با توجه به اینکه دیابت بیماری پرعارضه‌ای است، اگر بیمار به مشکلات قلبی یا مغزی مثل سکته دچار شود، امکانات مورد نیاز آنها بیشتر می‌شود و حتماً باید در بخش‌های ویژه مثل CCU و ICU بستری شود یا اگر مشکل کلیوی پیدا کند لازم است تحت دیالیز قرار گیرد که هر کدام هزینه‌های بسیار بالایی دارند.
آپارتمان نشینی دیابت می آورد
معاون آموزشی مرکز تحقیقات نفرولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران تصریح کرد: ارتقای آگاهی مردم در مصرف داروها نقش موثری در پیشگیری از بیماری‌های کلیوی دارد. بررسی دفع پروتئین و آلبومین اضافی در ادرار صبحگاهی، ارزان‌ترین آزمایش تشخیص بیماری‌های کلیوی است که به مردم و پزشکان توصیه می شود، البته می توان با قطع مصرف بی رویه مسکن، پرهیز از مصرف دخانیات، کاهش مصرف نمک و کاهش وزن، بیماری‌های کلیوی را درمان کرد.
استقامتی درباره پیشگیری از دیابت عنوان تغذیه ناسالم مثل استفاده مفرط از غذاهای فست‌فود، زندگی شهرنشینی، بازی‌های کامپیوتری، کم‌تحرکی، زندگی آپارتمانی در افزایش بیماری دیابت موثر هستند. فرهنگ سازی، ایجاد محدودیت در مصرف غذاهای ناسالم، تبلیغات از طریق رسانه‌های جمعی و فراهم کردن ابزارهای آموزشی و ورزشی از طریق مشارکت وزارت ورزش و شهرداری در پیشگیری و مهار این بیماری نقش به سزایی دارد.
