چینیها در کنار رقبای اروپایی خود به ارائه محصولات متنوع و جدیدی پرداخته و خودروهای به روزی را روانه بازار خودرو ایران کرده‌اند این در حالیست که خودروسازان اروپایی به ویژه پژو، کماکان به تولید خودروهای قرن بیستمی نظیر پژو 405 و پژو پارس در ایران مشغول است. آمار تولید خودرو در سال 1394 بیانگر آن است که تا پایان این سال چینیها 80 هزار دستگاه انواع خودرو را به تولید رسانده‌اند که حدود 20 مدل خودرو از انواع سواری را شامل می‌شود حال آنکه خودروسازان اروپایی به رغم در دست داشتن سهم عمده بازار و تولید 500 هزار دستگاه خودرو، کمتر از 10 نوع خودرو را به تولید رسانده‌اند که این خودروها عمدتا از تکنولوژی عقب افتاده‌ای برخوردار بوده است.
فارغ از بحث کیفیت محصولات چینی، خودروسازان این کشور در طول سال‌های گذشته توانسته‌اند جدیدترین محصولات خود را روانه بازار ایران کنند و خلاف خودروسازان اروپایی در این راه خساست به خرج نداده‌اند. اگرچه آنها به مونتاژ خودرو به صورت فول سی‌کی‌دی روی آورده اند اما در این مدت کوتاه هر ساله تقریبا مدل‌های جدیدی از خودرو را در ایران عرضه کرده‌اند حال آنکه شرکای اروپایی همواره تلاش کرده‌اند تا خودروهای از رده خارج و تاریخ مصرف گذشته خود را به بازار ایران بفرستند.
در همین رابطه فربد زاوه، کارشناس بازار خودرو می‌گوید: یکی از دلایلی که خودروسازان اروپایی طی سه دهه فعالیت خود در ایران، محصولات از خارج از رده را به تولید رسانده‌اند این بوده که همواره به بهانه حمایت از ساخت داخل، خیالشان از دولت ایران و حمایت‌های دولتی راحت بوده است. به عنوان مثال پژو در این سال‌ها تا جایی که توانسته به دولت ایران فشار آورده که تعرفه‌ها را بالا نگه دارد و بازاری انحصاری برای خود درست کند.
او می افزاید: اصولا ذات شرکت‌های فرانسوی این است که با دولت‌ها کار کنند به همین خاطر است که در قرارداد جدید پژو هم پای دولت‌ها در میان است و این شرکت فرانسوی با حمایت دولتی می خواهد به همکاری خود با ایران ادامه دهد.
زاوه در خصوص فعالیت چینیها در بازار خودرو ایران می‌گوید: اینکه امروز دیده می‌شود برندهای چینی گوناگونی وارد بازار خودرو ایران شده‌اند به خاطر شرایط پسابرجام است و گرنه آنها هم در دوره تحریم ها تا توانستند محصولات کم‌کیفیت و گران را به ما دادند که به خاطر پوشش بخشی از نیازهای مردم مجبور بودیم این محصولات را در بازار داخلی عرضه کنیم.
تولید محصولات قدیمی تا کی؟
دلیل اصرار خودروسازان اروپایی برای تولید خودروهای قدیمی در ایران را می توان به مقاومت برخی چهره‌ها و نهادهای سیاسی در این خصوص ربط داد چرا که آنها همواره تلاش کرده اند تا قراردادهای خارجی را از زیر نظر خود بگذرانند و در این باره نظراتشان را اعمال کنند.
محمدرضا نجفی‌منش در خصوص ادامه تولید خودروهای قدیمی می گوید: تولید این دسته از خودروها بیشتر به خواست طرف ایرانی است و مطمئنا طرف خارجی مایل نیست با تولید خودروهای قدیمی اعتبار برند خود را زیر سوال ببرد.
دبیر انجمن خودروسازان می افزاید: حلقه مفقوده در این میان نبود تاریخ انقضا برای محصولات تولیدی در کشور است که از نظر ما بهتر است هر نوع خودرو تا ده سال بیشتر به تولید نرسد و بعد از آن خودرو دیگری به تولید برسد.
اما در این میان طرف اروپایی هم کم سود نبرده است و تا توانسته از این آب گل آلود ماهی گرفته و خودروهای قدیمی خود را تحویل بازار خودرو ایران داده است.
بررسی کارنامه تولید خودرو از طریق قراردادهای جدید نشان می‌دهد که همواره تلاشی در داخل به وجود آمده تا جلوی تولید مشترک گرفته شود. نمونه آن قرارداد ال90 بود که اگر به خوبی اجرا می شد می توانست در تیراژ 300 هزار دستگاهی به یکی از جایگزین های اصلی پراید تبدیل شود.
حال سوال اینجاست که چرا وقتی خودروسازان بزرگ ما پای قراردادهای بزرگ با اروپایی‌ها می روند عمده سیاسیون و افرادی که تخصصی در این زمینه ندارند، زبان به انتقاد داده و فریاد واسفا برای نابود شدن تولید ملی سر می‌دهند اما در برابر ورود خودروهای چینی و قراردادهایی که با خودروسازان این کشور بسته می شود سکوت می‌کنند.
شاید بتوان گفت اجماع سیاسی بر سر ورود خودروهای چینی یکی از عوامل مهم در موفقیت خودروسازان این کشور به ایران بوده اما حساسیت همین سیاسیون سبب شده تا اروپایی‌ها و بزرگان صنعت خودرو دنیا نتوانند در این میان موفق شوند. به همین خاطر است که چینی ها به رغم حضور ناچیزشان در بازار ایران انواع و اقسام خودروها را روانه بازار ایران کرده اند اما خودروسازان اروپایی نتوانسته اند کاری از پیش ببرند.
