دلیل افزایش نرخ ها در قبوض آب

نتیجه این بررسی ها در قالب خبری تحت عنوان "گرانی چراغ خاموش هزینه‌ها در قبوض آب 95 با 3 تغییر عمده" در خبرگزاری تسنیم انتشار یافت. برای کسب اطلاع بیشتر از چرایی بروز این تغییرات در قبوض آب با «معصومه آذرگون» مدیرکل دفتر بررسی های اقتصادی و خدمات مشترکین شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور به گفت و گو نشسته ایم.

 در قبوض آب صادر شده منتهی به پایان فروردین ماه، شاهد ایجاد تغییراتی در محاسبه برخی پارامترهای عوارض بودیم، این تغییرات ناشی از چه بود؟

آذرگون: آخرین تغییراتی که در نحوه محاسبه قبوض آب اعمال شد به مهرماه سال گذشته باز می گردد، پس از آن تغییری در قبوض آب ایجاد نشده است.

 اما بررسی های ما بر روی چندین قبض صادر شده در تهران نشان از افزایش قیمت تمام شده دریافتی از مشترک بر روی قبوض مصرفی آب دارد.

آذرگون: درست است که افزایش قیمت تمام شده درج شده بر روی قبوض آب را نسبت به دوره های قبلی شاهد هستیم اما این افزایش نرخ ها در قبوض آب به دلیل افزایش دوره بوده نه اعمال تغییرات در نحوه محاسبه.

در تهران قرائت کنتورهای آب به صورت روزانه و هر روز صورت می گیرد؛ چرا که تعداد مشترکان آب بسیار زیاد است و نمی توانیم در شهری با وجود یک میلیون و 200 هزار مشترک، قرائت هر روزه نداشته باشیم. در شهرهای کوچک دوره قرائت از نیمه ماه آغاز می شود و در پایان ماه تمام می شود، اما در تهران و دیگر کلانشهرهای کشور باید قرائت روزانه داشته باشیم. اگر تعطیلات رسمی چند روزه داشته باشیم، این مسئله موجب می شود که قرائت کنتورها چند روز به تأخیر بیفتد و طبیعتاً طول دوره صدور قبض نیز تغییر خواهد کرد.

 پس اینکه در کلانشهرها و به خصوص تهران طول دوره قبوض صادر شده آب در مناطق مختلف گاهاً با هم متفاوت است ناشی از همین روند قرائت هاست؟

آذرگون: بله، در طول یکروز و یک هفته نمی توان تمامی کنتورهای آب کلانشهر تهران را مورد قرائت قرار داد. طبیعتاً طول دوره صدور قبض هر مشترک به تعداد روزهای بین قرائت آخر و قرائت فعلی بستگی دارد.

 در تعطیلات نوروز امسال چند روز قرائت کنتورها صورت نگرفت؟

آذرگون: در نوروز امسال با تعطیلات رسمی روزهای پایانی سال و ایام نوروز، در مجموع 9 روز کار قرائت تعطیل بود و وجود این تعطیلی 9 روزه به افزایش طول دوره قرائت منجر شد. در تمامی قبض های صادر شده ماههای قبل، طول دوره سی و خرده ای روز است اما در قبض های صادر شده در دوره اخیر که نخستین قبض آب سال 95 است، طول دوره به دلیل وجود تعطیلی های رسمی، به بیش از 50 روز افزایش یافت و در برخی مناطق طول دوره بیش از 60 روز را هم داشتیم.

 اشاره کردید که افزایش قیمت تمام شده در قبوض آب را در دوره اخیر شاهد بودیم، منتها این مسئله ناشی از افزایش طول دوره بود، چه پارامترهایی در قبوض آب با افزایش طول دوره تغییر می کنند؟

آذرگون: علاوه بر آب‌بها، کارمزد دفع فاضلاب برای تمامی مشترکانی که به تأسیسات انتقال فاضلاب وصل هستند محاسبه می شود که این رقم 70 درصد از میزان آب‌بها است. نحوه محاسبه کارمزد دفع فاضلاب با افزایش دوره تغییری نمی کند و همواره 70 درصد مبلع آب‌بها محاسبه می شود. همچنین از مهرماه سال گذشته، محاسبه آبونمان آب و آبونمان فاضلاب که در گذشته نیز روی قبوض وجود داشت اما با مصوبه دولت قبل در زمان اجرای فاز اول هدفمندی یارانه ها از روی قبوض حذف شده بود، مجددا برقرار شد.

در قانون اینگونه ذکر شده که محاسبه آبونمان آب به میزان 10 هزار ریال برای هر واحد در هر ماه خواهد بود. محاسبه آبونمان فاضلاب نیز درست به همین مقدار است. در محاسبه آبونمان آب و فاضلاب، اگر مدت دوره از 30 روز فراتر رود، تأثیر مستقیم در میزان آبونمان خواهد داشت. به طور مثال اگر طول دوره 35 روزه باشد، 10 هزار ریال تقسیم بر 30 که عدد تعداد روز در هر ماه است می شود و حاصل در 35 ضرب شده و دوباره در تعداد واحدها ضرب می شود و رقم بدست آمده میزان آبونمان آب و میزان آبونمان فاضلاب خواهد بود. در قبوضی که اخیرا صادر شده، به دلیل افزایش طول دوره، میزان آبونمان نیز افزایش داشته است.

میزان مالیات نیز بر اساس قانون مالیات بر ارزش افزوده بر روی قبوض آب درج می شود و نسبت به گذشته تغییری نداشته است. در خصوص بند تبصره، دو مورد در قبوض لحاظ می شود. تبصره 2 و تبصره 3. تبصره 2 برای مشترکانی است که در محل زندگیشان طرح فاضلاب در حال مطالعه و یا اجرا است. از مشترکانی که کارمزد دفع فاضلاب اخذ می شود، دیگر تبصره 2 گرفته نخواهد شد. اما در قالب تبصره، یک تبصره 3 هم داریم که فقط در 40 تا 50 شهر بزرگ کشور از جمله تهران از مشترکان دریافت می شود که این تبصره 3 و تبصره 2 مجموعا در قالب پارامتر تبصره در قبوض آب لحاظ می شود و رقم آن در محاسبه قیمت تمام شده درج شده بر روی قبوض به عنوان مبلغ قابل پرداخت مشترک، در نظر گرفته می شود.

 تبصره 3 چیست؟

آذرگون: تبصره 3 مصوبه ای است که شوراهای اسلامی شهرها صادر کرده اند و موضوع آن بازسازی خطوط لوله فرسوده و هزینه های نگهداری است و در شهرهایی که این تبصره در قبوض درج نمی شود به دلیل آن است که شوراهای اسلامی آن شهرها نسبت به این موضوع یا ورود نکرده اند یا لازم ندیده اند که از مردم بابت بازسازی خطوط لوله شهر محل زندگیشان هزینه ای دریافت شود.

 پس اگر دیدیم در قبضی میزان محاصبه تبصره به مقدار 10 درصد آب بها نیست، این میزان تبصره 2 نخواهد بود؟

آذرگون: دقیقا، یا تبصره 2 به همراه تبصره 3 است و یا فقط تبصره 3 محاسبه شده است.

 پارامتر آخر که سهم آبفای روستایی است نیز که تغییری نسبت به گذشته نداشته؟

آذرگون: بله، برای محاسبه سهم آبفای روستایی در قبوض آب شهری، به ازای هر مترمکعب مصرف آب، مبلغ یکصد و پنجاه ‌ریال به عنوان سهم آبفای روستایی محاسبه می شود و همانطور که گفتید نسبت به گذشته تغییری نداشته است.