نوسازی بافت‌های فرسوده به عنوان یکی از مهمترین راهکارها برای تامین نیاز متقاضیان به مسکن و بهسازی بافت‌های در معرض خطر شناخته می‌شود و از آنجایی که این ساخت و سازها در داخل بافت شهری صورت می‌گیرد، بنابراین مشکلاتی که مسکن مهر با آن مواجه بود مانند تامین آب، برق و دیگر خدمات زیربنایی و روبنایی را ندارد.
به همین دلیل ساخت و ساز در بافت‌های فرسوده و ارائه مشوق‌های مختلف در دستور کار دولت‌ها قرار گرفت و این موضوع در وزارت راه و شهرسازی دولت یازدهم هم پیگیری شده و از همان ابتدا با افزایش وام نوسازی بافت‌های فرسوده موافقت شد، همچنین افزایش تراکم در این گونه واحدها هم از دیگر مشوق هایی بود که در چندساله اخیر در بافت‌های فرسوده به اجرا رسید.
اما با وجودی که در دولت قبل از خط اعتباری مسکن مهر برای وام دهی به متقاضیان ساخت وساز در بافت های فرسوده استفاده می‌شد، با شروع به کار دولت یازدهم و توقف اعتباردهی به این محل، بافت‌های فرسوده با مشکل تامین اعتبار روبرو شده و بانک‌ها حاضر به پرداخت وام نیستند.
در واقع نوسازی بافت‌های فرسوده که بسیار هم مورد تاکید وزیر راه و شهرسازی قرار دارد، با شروع به کار وی در این وزارتخانه با کندی به پیش می‌رود و پیشرفت چندانی در این مدت نداشته، این در حالی است که قرار بود نوسازی بافت فرسوده به عنوان یکی از راهکارهای افزایش عرضه مسکن مورد توجه قرار گیرد.
از سوی دیگر عدم توجه بانک‌ها به این ابلاغیه موجب شده که حتی ستادهای استانی هم توجهی به این موضوع نداشته باشند و جلسات آنها به صورت منظم برگزار نشود. هرچند که ستاد ملی بازآفرینی پایدار شهری در سطح ملی این جلسات را با حضور وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری ایران برگزار می‌کند.
براساس این گزارش، بی توجهی استان‌ها ستادهای مربوط به نوسازی بافت‌های فرسوده از جمله مشکلاتی است که گریبانگیر ساکنان این بافت‌ها در شهرستان‌ها است در حالی که ۲۰ میلیون نفر در سراسر کشور در این بافت‌ها سکونت دارند. البته تشکیل ستاد ملی هم نتوانسته تاکنون اهداف برگزاری این جلسات را برآورده کند.
سکونت ۲۰ میلیون نفر در بافت‌های فرسوده
به گفته محمدسعید ایزدی مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری ایران، در کل پهنه‌های شهری با مشکلات بیشماری از جمله فقر شهری، ناایمنی، تاب‌آوری پایین شهرها، مشکلات زیست محیطی، ناکارآیی سیستم حمل و نقل کشور و بحران هویت مواجه هستیم.
وی افزود: این پدیده‌ها به ویژه در کلانشهرهای ما ظهور بیشتری دارد اما در برخی محدوده‌ها و محله‌ها این بحران به مرز هشدار رسیده که این مناطق به عنوان محدوده‌های هدف بهسازی و بازآفرینی شهری معرفی شده است. ساکنان حدود ۵ هزار و ۵۰۰ هکتار محدوده نابسامان در شهر تهران از ناایمنی و معضلات زیست محیطی رنج می برند.
ایزدی با اشاره به سکونت ۲۰ میلیون نفر در در بافت‌های تاریخی، میانی، بخش‌های روستایی و سکونتگاه‌های رسمی کشور، گفت: در ۴۹۵ شهر، محدوده‌های بافت میانی شناسایی شده که بافت تاریخی و سکونتگاه غیررسمی محسوب نمیشود و کارآیی لازم را ندارد، این محدوده‌ها ۵۳ هزار هکتار است.
براین اساس، آنچه در قانون احیا و نوسازی بافت‌های فرسوده آمده، باید جلسات استانی با حضور مسئولان مختلف هر استان برگزار شود اما تاکنون این جلسات یا برگزار نشده و یا اینکه به طور منظم برگزار نمی شود، به همین دلیل آشنایی سازندگان با ستادهای استانی انجام نگرفته است.
در این خصوص دبیر کانون سراسری انبوه سازان با تایید عدم پیگیری استان‌ها برای برگزاری جلسات استانی، گفت: باید با برگزاری ستادهای استانی کمیته های راهبردی هم در استان‌ها تشکیل شود اما علیرغم تمام تلاش‌ها در بخش ملی، استان‌ها اهمیتی به نوسازی بافت‌های فرسوده نمی‌دهند.
وی با اشاره به اینکه باید بافت‌های فرسوده بصورت محله‌ای نوسازی شود، افزود: برای انجام این اقدامات، نیاز داریم تا به طور کامل نوسازی محله‌ای مورد توجه قرار گیرد و برای آن برنامه ریزی شود.
