گروه اجتماعی- منطقه 3 تهران، با زمین های گران قیمت و مرغوبش گزینه ای جذاب برای شهرداری و سازندگان مجتمع های تجاری است. اما این موضوع همراه با رشد قارچ گونه مدارس غیر انتفاعی، وجود 29 سفارتخانه و تعداد زیادی مراکز درمانی و دانشگاهی منجر به ایجاد گره های ترافیکی در خیابان هایی شده است که شکل آنها در طول سالیان گذشته بدون تغییر مانده و امروز دیگر کشش ندارد. این بخشی از صحبت های فاطمه سوری دبیر شورایاری منطقه 3 تهران در گفت و گو با خبرنگار شهری افکارنیوز است که در نوشته زیر مشروح آن را می خوانید:
با توجه به قیمت زمین در منطقه3 تمایل به تجاری سازی بالا است. در حال حاضر آیا ترافیک منطقه از این موضوع متاثر شده است؟
منطقه به دلیل این که 29 سفارت، مجموعه های وابسته به سازمان ملل، دانشگاه، بیمارستان، مراکز پزشکی مدارس و مراکز اداری و تجاری تعدد با تردد های بسیار داریم ترافیک کلافه کننده است. این در حالی است که دروس یکی از محلاتی است که بسیاری از خانه های آن باغ بود اما به مرور به دلیل گران بودن قیمت زمین در منطقه 3 تمام باغات تخریب و به آپارتمان تبدیل شد. در نتیجه اگر تا چند سال پیش در هر کوچه 10 خانه بود امروز 70 خانه است.
دیگر فضای تنفس نداریم
نمونه هایی از این ساخت و سازها بسیار است و نمی توانیم مقابل آنها را بگیریم. به طور مثال سر خیابان اختیاریه جنوبی شرکت نفت دو سال پیش ساختمان اداری 9 طبقه ساخت که ترافیک محدوده را دامن زد. در همین خیابان یک مجتمع بسیار زیبا وجود داشت که قرار بود به ورزشگاه تبدیل شود اما شهرداری این مجتمع را تخریب کرد و اکنون در دست مالک شخصی است و به نمایشگاه ماشین تبدیل شده تا با پارک خودروهای این نمایشگاه به ترافیک اختیاریه جنوبی با عرض 12 متری دامن زده شود.این در حالی است که نباید در خیابان های فرعی مسکونی املاک تجاری فعالیت کنند. بسیاری از مجتمع های تجاری که در خیابان های اصلی هستند همانند آرین، رز مریم و غیره پارکینگ ندارند و سربار ترافیک آنها بر دوش مردم منطقه است.
بالای احتشامیه دیگر پیاده رو موجود نیست یا ساخت و ساز شده یا درخت است یا تیر چراغ برق. خیابانی به نام هاشمیان در پاسداران تنها 8 متر است اما با وجود درختان چنار 50 ساله از ابتدا تا انتها ساختمان های 7 طبقه ساخته شده.اما شهرداری فقط تراکم می فروشد در ازای فروش باغات، فروش تراکم و غیره هیچ جایگزینی برای فضای تنفسی منطقه 3 ندارد.
آیا در حال حاضر مجتمع های در حال ساخت وجود دارند که برای مردم منطقه نسبت به تشدید ترافیک نگرانی ایجاد کرده باشند؟
بله. در خیابان پاسداران در حال ساخت چندین و چند برج هستند اما این خیابان در وضعیت فعلی نیز قفل است و مردم برای تردد کلافه می شوند. در خیابان ناطق نوری در هر دو طرف در حال احداث مجتمع تجاری هستند در حالی که این خیابان خود مملو از مراکز تجاری و اداری است.
رشد قارچ گونه مدارس غیر انتفاعی و حضور دانش آموزانی از همه جای تهران
آیا ترافیک در منطقه 3 تنها با ساخت و سازهامجتمع های تجاری پیچیده شده است؟
این موضوع است اما ما با رشد بی رویه مدارس غیر انتفاعی نیز مواجه هستیم. این موضوع منجر به حضور هر روزه دانش آموزانی از غرب و شرق تهران در منطقه می شود. تنها به این دلیل که منطقه 3 از نظر وضعیت آموزشی منطقه ای مشهور و مطلوب است به گونه ای که از 370 دانش آموزش یکی از مدارس غیر انتفاعی تنها 70 نفر از آنها ساکن منطقه هستند و بقیه از سایر مناطق به منطقه 3 می آیند. این روایت برای تمام مدارس غیر انتفاعی منطقه صادق است.
آیا شورایاری این موضوع را پیگیری کرده است؟
جالب است بدانید برای درس خواندن دانش آموزان در مدارس دولتی مُهر شورایاری و تایید آن نیاز است اما برای مدارس غیر انتفاعی که درآمد زا است نه تنها نظری از شورایاری خواسته نمی شود بلکه دانش آموزان به وفور از سایر مناطق به منطقه 3 می آیند.بنده این موضوع را نیز به شهردارهای قبلی منطقه تذکر داده ام اما وضعیت تغییری نکرده و در حالی که ما از همه جا بی خبر هستیم در کوچه هایی که دو مدرسه غیر انتفاعی است مجوز مدرسه سوم نیز داده می شود.
در منطقه چه تعداد مدرسه غیر انتفاعی وجود دارد؟
کل منطقه را نمی دانم اما تنها در محله دروس 52 مدرسه غیر انتفاعی وجود دارد که در واقع مجتمع هستند یعنی از پیش دبستانی تا دبیرستان.
آیا اجرای پروژه های بزرگی همانند پل صدر که بین منطقه یک و سه مشترک است توانسته است در کاهش ترافیک منطقه موثر باشد؟
خیر. پل صدر تمام بودجه منطقه 3 را بلعید اما نه تنها ترافیکی از منطقه رفع نکرده بلکه دیده می شود در تمام ساعات قفل است و ترافیک آن به سایر نقاط پس می زند. شاید هزینه رفع گره های ترافیکی در منطقه یک سوم هزینه این پل نیز نمی شد.
منطقه علاوه بر گره ترافیکی از چه موضوع دیگری در ارتباط با ساخت و سازها و تعدد مدارس غیر انتفاعی متاثر است؟
این ساخت و سازها علاوه بر پیچیده تر کردن ترافیک در خیابان های پاسدارن و دولت و نیز خیابان های منتهی به این دو خیابان، آلودگی هوا را هم دامن زده. دروس به دلیل وجود باغ هایش یکی از پاک ترین مناطق در تهران بود اما اکنون دقیقا برعکس است.زیرا با از بین رفتن باغ ها و جایگزین کردن ساختمان بجای آنها از یک طرف از تصفیه هوا توسط درختان محروم شدیم و از طرف دیگر با دود خودروهای مانده در ترافیک مواجه هستیم.
از سوی دیگر سود کلان مدارس غیر انتفاعی رشد قارچ گونه این نوع مدارس را رقم زده به گونه ای که کوچه پس کوچه های منطقه پر از مدارس غیر انتفاعی است که ترافیک، جمعیت روز، آلودگی صورتی و هوا را دامن زده است. بدین صورت در هنگام تعطیلی مدارس تمام کوچه های دروس قفل است.
کمبود جای پارک و تنش بین شهروندان
انتظار شما از شهرداری چیست؟
شورایاری ها هر روز در خیابان های منطقه خود در حال تردد هستند و بزرگ شده همان مناطق هستند در نتیجه بهتر از هر کارشناسی می توانند مشکلات را در تمامی ساعات شبانه روز مشاهده و گزارش کنند و حتی راه حل ارایه دهند. شهرداری یا به ساخت و سازها مجوز ندهد یا الزامی را برای تامین پارکینگ بیش از حدود معمول در نظر بگیرد تا ماشین هایی که به این مجتمع ها تردد می کنند در کناره خیابان پارک نکنند. زیرا توقف ماشین ها در کنار خیابان باعث پس زدن ترافیک به خیابان های پایین تر و نیز کوچه ها می شود که البته درگیری های بسیاری را به دلیل کمبود جای پارک و ترافیک های کلافه کننده بین شهروندان ایجاد می کند.
همچنین درخواست ما این است که دیگر مجوز تاسیس مدرسه غیر انتفاعی را در منطقه ندهند زیرا این منطقه توان تامین امکانات تردد و ترافیک برای ساکنان منطقه را ندارد.
از سوی دیگر شهرداری می تواند با برخی از اصلاحات ترافیکی کم هزینه، تغییر جهات حرکت در برخی از خیابان ها و کوچه ها و حتی تعریض برخی از خیابان ها گره های ترافیکی را باز کند.
اما بعید است گزینه تملک و تعریض به دلیل هزینه بر بودن آن از سوی شهرداری انجام شود؟
منطقه 3 و یک بیش از 70 درصد از هزینه های شهرداری را تامین می کنند این روا نیست که اهالی این دو منطقه هزینه های شهرداری را تامین کنند اما خودشان هیچ امکاناتی نداشته باشند. لذا درست است هزینه تملک در منطقه بالا است اما سود خوبی نیز از منطقه عاید شهرداری می شود. تعریض برخی از خیابان ها زمان بر و هزینه بر است اما می توان در برنامه بلند مدت این موضوع را دنبال کرد. تا آن زمان با برخی از اصلاحات ترافیکی می توان این موضوع را به صورت موقت مرتفع کرد.
پیشنهاد شما در حال حاضر تعریض چه خیابان هایی است؟
بله. پورمشکانی خیابانی در پایین دست بیمارستان ایران مهر است. این خیابان در طرح تفصیلی 18 متری تعریف شده و بخشی از خانه های آن عقب نشینی کرده اند و برخی از خانه ها خیر. ادامه این خیابان به بلوار شهرزاد منتهی می شود و از ادامه به پاسداران می رسد. این امکان وجود دارد که با یک طرفه کردن خیابان دولت و با تشویق مالکان برای عقب نشینی با ارایه برخی از امتیازها خیابان 18 متری را عریض و مردم را از ترافیک کلافه کننده رها کرد. برخی از خیابان ها اسما 12 متری است اما عملا 6 متر پیاده رو دارند زیرا ساخت و ساز شده و امکان بریدن درختان قدیمی هم نیست.
آیا تا کنون در منطقه برخی از گره های ترافیکی با اصلاحات ترافیکی یا تغییر جهت حرکت خودروها باز شده است؟
بله. پایین خیابان شریعتی کنار شهرداری منطقه یک پل احداث شده است که ترافیک را به شدت کاهش داده است. البته شنیده شده که شهرداری در حال احداث 7 پل در منطقه 3 برای رفع گره های ترافیکی است. همچنین هفت ماه تلاش کردیم تا راهنمایی و رانندگی دو کوچه در محله درس را یک طرفه کرد. با یک طرفه شدن دو کوچه ترافیک دو خیابان کماسایی و یارمحمدی حذف شد بدون این که هزینه ای در بر داشته باشد.
این ها نمونه ای از اصلاحات ترافیکی یا تغییر جهت حرکت خودروها است. حال ما پیشنهاد می کنیم در نقاط دیگر نیز کارشناسی صورت گیرد و تا تعریض برخی از خیابان های اصلی برخی از این اصلاحات اعمال شود.
آیا نمونه هایی از اصلاحات ترافیکی یا تغییر جهات حرکت خودروها را اکنون مدنظر دارید که پیشنهاد دهید؟
بله. مثلا سرچهارراه قنات خیابانی وجود دارد که ورودی دروس به سمت پایین قرار گرفته و مغازه های تجاری قدیمی را در خود جای داده است. این خیابان یک طرفه به سمت پایین است با تغییر جهت و یک طرفه کردن آن به سمت و بالا و جایگزین کردن خیابان بعدی آن برای مسیر یک طرفه به سمت پایین ترافیک این خیابان به دولت و سایر خیابان های فرعی پس نمی زند.
از سوی دیگر با تغییر تنها 5 تا 10 دقیقه در ساعت تعطیلی مدارسی که به صورت کلونی در یک نقطه هستند می توان از قفل شدن ترافیک در خیابان ها کاست. اجرای چنین اقداماتی نیاز به مدیریت واحد شهری دارد که متاسفانه موجود نیست.
نظارت ضعیف بر تاکسی ها به ترافیک دولت دامن زده
تصور می شود منطقه 3 از ناوگان تاکسیرانی خوبی به ویژه در محدوده خطوط مترو برخوردار است. آیا این موضوع توانسته است در کاهش تعداد خودروها در نتیجه استفاده مردم از خطوط مترو و تاکسی موثر باشد؟
خیر. جالب است بدانید تردد نامناسب تاکسی ها در محدوده خطوط مترو بجای رفع گره های ترافیکی، ترافیک ایجاد کرده است.
خانه ای در آتش سوخت؛ آتش نشانی در ترافیک ماند
چگونه؟
خیابان دولت یکی از پر تردد ترین خیابان ها برای تاکسی های خطی است که از چهار راه پاسداران به سمت مترو قلهک حرکت می کنند. این تاکسی ها برای این که در ترافیک خیابان دولت نمانند از کوچه پس کوچه ها حرکت می کنند در نتیجه ترافیک حتی در کوچه های فرعی نیز مردم را آزار می دهید. به گونه ای که پس از تعطیلات نوروز در خیابان وارسته یک منزل مسکونی آتش گرفت اما ماشین آتش نشانی به دلیل ترافیک نتوانست به محل حادثه برسد و تمام این خانه در آتش سوخت. در کوچه پس کوچه های این منطقه قطعا افراد مریض نیز زندگی می کنند که نیاز به دسترسی سریع به مراکز درمانی یا حرکت سریع آمبولانس ها دارند اما ترافیک از یک سو و عرض کم خیابان ها از سوی دیگر باعث شده است که این نقاط تنها نام بالای شهر را یدک بکشند اما مردم در دسترسی به بدیهی ترین امکانات باید با مشکل مواجه باشند.
به عنوان سوال آخر در این بخش لطفا بگویید آیا در صورتی که تاکسیرانی نظارت های خود را تشدید کند این مشکل برطرف می شود؟
بله. البته ر کنار ایستگاه های مترو نظارت بر فعالیت تاکسی ها و نیز اصلاحات ترافیکی می تواند تا حد زیادی از بار ترافیکی خیابان دولت کم کند.
