زمستان گذشت اما خساست آسمان همچنان چشمان منتظر کشاورز پیر را ناامید از آسمان برگرداند، امسال نیز همانند ۱۷ سال گذشته زمستان در این استان بدون رنگ و بوی باران به پایان رسید و جای خود بر بهاری داد که حالا در زمین های خشک و بی آب کویر باید چشم نوازی کند.
هرچند بهار امسال از همان ابتدا سرسبزی و طراوت چندانی برای کشاورزان این خطه کویری نداشت اما تمام امید کشاورزان به نم نم باران های بهاری بود که شاید بتواند نوری بر دل های خشکیده کویر باشد که آن هم تمام امید کشاورزان را با خود برد و تنها شکوفه های امید باقی مانده بر روی درختان یخ زدند.
گویا قرار نیست قصه خشکسالی و تبعات آن در این استان تمام شود و هر سال این خشکسالی روی دیگر از خود را به کشاورزان نشان میدهد، این بار خشکسالی تنها به بی آبی و هجوم آفات و ... ختم نشد بلکه با همان بارانی که تنها آرزوی مردمان این خطه است به جان باغها و دسترنج یکساله آنها افتاد.
هم زمان با نخستین روزهای بهاری که روح زندگی در طبیعت بی جان کویر دمیده و شکوفه های بهاری جان تازه به دل های کشاورزان داده بود، غرش و ترکیدن بغض آسمان، میوه های امیدی که تازه از دل شکوفهها سربرآورده بودند را پاییزان کرد و برخی را نیز روی همان شاخهها خشکاند.
دست های خالی کشاورزان در برابر قهر طبیعت
وقوع بارندگی های سیل آسا و سرمای بعد از آن در روزهای نخست امسال سبب شد که بخش زیادی از مزارع زراعی و باغی خراسان جنوبی دچار خسارت ۵۰ تا ۱۰۰ درصدی شوند و دست های خالی و بدون حامی کشاورزان را روی هم بگذارد.
مرد کشاورزی که مزرعهاش از زیر گلولای بهزور سرپا مانده است، در زیر درختی که حالا غیر از سایه بی جان چیزی ندارد، گاهبهگاه مینشیند و میوه های یخ زده را واکاوی میکند و با حسرت دوباره دست بهزانو میگیرد و بلند میشود، حرفهایش را میتوان از نگاه ناتمامش به خسارات تام و تمام خواند.
رحیمی میگوید: تنها امیدمان همین درختان بادامی بود که میبینید حالا تنها میوه های یخ زده آن برایمان باقی مانده است.
او که از همان جوانی تاکنون تنها در آمد خود و خانوادهاش را از کشاورزی به دست آورده، ادامه میدهد: نیمی از درختانی که جوانی ام را برای آنها گذاشته ام بخاطر بی آبی تاکنون تلف شدهاند و تنها همین درختان باقی مانده بودند.
این کشاورز در مورد بیمه محصولات خود نیز میگوید: من یک کشاورز پیر و بی سوادم از این چیزها سردر نمیآورم، حرفی هایی در مورد بیمه شنیده ام اما تاکنون خودم دنبال آن نبودم.
پاسخش در برابر این حرف که اگر بیمه میبود الان حداقل درصدی از خسارت او جبران میشد، تنها تکان سر با حسرت است که دیگر دوایی برای دل ناامید او نیست.
بیمه تنها حامی ام در برابر سیل و سرمازدگی بود
نظری یکی دیگر از همین کشاورزانی است که به گفته خودش تمامی دامها و مزارع او تحت پوشش بیمه محصولات کشاورزی هستند، او میگوید: بیمه کمک کار خوبی تاکنون برایمان بوده و حداقل بخشی از خسارت را برایمان جبران کرده است.
وی با بیان اینکه خوشبختانه امسال با وجود سیلها و سرمازدگی که در روستاهای همجوار بود، محصولات ما آسیب ندید، بیان کرد: اما سال گذشته درختان زردآلو من دچار سرمازدگی شد که بیمه بخشی از خسارت را پرداخت کرد.
این کشاورز ادامه داد: همچنین سال گذشته چند مورد گرگ زدگی دام و یک مورد هم مارگزیدگی گوسفند اتفاق افتاد که بیمه خسارت آن را پرداخت کرد.
عیسی مرکی نیز یکی دیگر از کشاورزان است که این رابطه میگوید: واقعا از بیمه کشاورزی راضی هستم چراکه با وجود خشکسالیها و تبعاتی که این خشکالی برای استان داشته بیمه کمک زیادی به من کرده است.
وی با بیان اینکه تمامی زمین های کشاورزی ام بیمه هستند، عنوان داشت: در حال حاضر سه هکتار از باغات پسته و دو هکتار مزارع زرشک خود را بیمه کرده ام.
این کشاورز به کمک های بیمه اشاره کرد و افزود: در سال گذشته وقوع تگرگ سبب شد که بخشی از گل های درختان زرشک بریزد که بیمه ۸۰۰ هزار تومان برای آن پرداخت کرد.
خسارت ۹۵ میلیاردی تگرگ و سرمازدگی به کشاورزی استان
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی نیز اظهار کرد: تگرگ و سرمازدگی در ۹ شهرستان استان خراسان جنوبی بیش از ۹۵ میلیارد تومان خسارت به بخش کشاورزی وارد کرد.
هاشم ولیپورمطلق بیان کرد: این خسارتها بیشتر مربوط به باغات استان به ویژه میوه های سردسیری بوده است.
وی از خسارت به ۷۵۷ هکتار از باغات در شهرستان قاینات اشاره کرد و افزود: این باغات شامل انگور، آلو، گردو، بادام دیم و آبی و پسته است.
رئیس سازمان جهادکشاورزی استان با بیان اینکه در شهرستان درمیان نیز ۳۰ هکتار اراضی زراعی بطور ۶۰ درصد آسیب دید، بیان داشت: همچنین در این شهرستان ۱۳۵ هکتار از اراضی باغی نیز خسارت دیده است.
ولی پور بیشترین خسارت تگرگ و سرمازدگی در شهرستان طبس را در بخش دیهوک و دستگردان عنوان کرد و افزود: بر اثر سیل، خسارتهایی به کانال های آب، جاده دسترسی، خاکریز اطراف اراضی و همچنین به مزارع گندم، جو و جالیز این شهرستان وارد شده است. است.
۱۱۵ هکتار اراضی گندم در زیرکوه زیر بار تگرگ نابود شد
وی ادامه داد: در شهرستان سربیشه نیز ۳۰ هکتار از اراضی باغی و ۹ هکتار اراضی زراعی این شهرستان دچار خسارت شده است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با اشاره به خسارات وارد آمده به بخش کشاورزی در شهرستان زیرکوه، عنوان داشت: در این شهرستان نیز ۱۱۵ هکتار گندم ۷۵ هکتار جو دچار خسارت و به محصولات باغی نیز مثل زرشک، بادام وا نگور نیز خسارت فراوانی وارد شده است.
ولی پور از عموم کشاورزان و دامداران استان خواست تا نسبت به بیمه محصولات خود اقدام کنند تا در بروز چنین حوادثی راحت تر بتوانند به حق مسلم خود دست پیدا کنند.
در حالی که تنها حامی کشاورزان در برابر خسارات، صندوق بیمه کشاورزی است اما هنوز بخش عظیمی از کشاورزان برای بیمه محصولات رغبت چندانی ندارند و از جمعیت ۹۰ هزار نفری بهره برداران بخش کشاورزی استان تنها ۳۷ هزار تحت پوشش این بیمه قرار گرفتهاند.
تنها ۳۷ هزار بهره بردار بخش کشاورزی استان بیمه هستند
مدیر صندوق بیمه کشاورزی خراسان جنوبی اظهار کرد: طبق برآوردهای انجام شده تگرگ و سرمازدگی در سال جاری بین ۵۰ تا ۱۰۰ درصد مزارع گندم استان را دچار خسارت کرد.
جواد غنچه همچنین از خسارت ۶۰ درصدی به باغات زردآلو استان در این مدت خبر داد و بیان کرد: بارندگی های شدید و سرما ۷۰ درصد باغات بادام، ۴۰ درصد باغات پسته و ۴۰ درصد درختان زیتون را از بین برد.
وی با تاکید بر لزوم استفاده کشاورزان از بیمه محصولات کشاورزی و دامی، عنوان داشت: در حال حاضر ۳۷ هزار و ۱۲۸ نفر از بهره برداران بخش کشاورزی استان تحت پوشش بیمه محصولات کشاورزی قرار دارند.
پرداخت ۱۴۷ میلیارد ریال غرامت در سال زراعی گذشته
مدیر صندوق بیمه کشاورزی خراسان جنوبی از پرداخت ۱۴۷ میلیارد ریال غرامت سال زراعی ۹۴-۹۳ به کشاورزان و دامداران استان خبر داد و افزود: غرامت باغات استان در سال زراعی گذشته، ۷۲ میلیارد ریال و غرامت زراعت نیز ۱۷ میلیارد ریال بوده است.
غنچه ادامه داد: همچنین در این مدت ۵۰ میلیارد ریال برای غرامت دامها و هشت میلیارد ریال نیز برای غرامت طیور پرداخت شده است.
وی با بیان اینکه در شش ماهه نخست سال زراعی ۹۵-۹۴ نیز ۱۷ هزار و ۳۰۰ هکتار از اراضی زراعی استان تحت پوشش بیمه قرار گرفتند، بیان داشت: در این مدت ۱۱ هزار و ۱۸۰ هکتار از باغات استان نیز بیمه شدند.
با وجود خشکسالی های چندین ساله در استان و تبعات این خشکسالی معلوم نیست که فردا چه مشکلی برای کشاورزان به وجود آید و محصولات ان ها چگونه از بین بروند، در این بین بیمه محصولات کشاورزی تنها حامی دستان خالی ان ها در برابر حوادث ناخواسته و ناگواری خواهد بود که هر روز در کمین باغات و مزارع نشستهاند.
از اینرو بیمه محصولات کشاورزی یکی از نیازهای جدی کشاورزان بوده که فرهنگ سازی برای ایجاد رغبت در کشاورزان در استفاده از این مزایا نیازمند کار اساسی و جدی است.