امنیت و سلامت غذایی جامعه از جمله موارد مهمی است که باید مورد توجه جدی مسئولان ذی‌ربط قرار گیرد اما متاسفانه قیمت ارزان، کاربرد سهل و آسان کود شیمیایی در اراضی و در نتیجه درآمد کاذب کوتاه مدت برای کشاورزان به عنوان تولیدکنندگان اصلی سبب شده تا برخی از آنان به منظور افزایش میزان درآمد خود در مصرف این کودها زیاده‌روی کرده و در کنار افت کیفیت منابع خاکی، آلودگی آبهای سطحی و کشاورزی، سلامتی محیط زیست و جانوران و انسانها را به خطر بیاندازند.
یکی از مؤثرترین روشهای موفق در رشد کشاورزی و تامین غذای موردنیاز بشر، حفظ و نگهداری و تقویت خاک است که این امر تا حدودی با مصرف به اندازه و صحیح کودهای شیمیایی تحقق می‌یابد.
کودها و سموم شیمیایی اهمیت زیادی در ازدیاد محصول و تقویت حاصلخیزی خاکها دارند اما سبب آلودگی محیط زیست نیز می‌شوند که این مسئله پیامدهای بسیار مضری را در آینده‌ای نه چندان دور به وجود می‌آورد.
بنا به اظهارات کارشناسان کشاورزی میزان استفاده از کودهای شیمیایی در برخی از اراضی کشاورزی استان و به ویژه طارم در حال افزایش است که به طور قطع در صورت وارد نشدن دستگاههای متولی به این موضوع وضعیت ناگواری را در مباحث مربوط به تولید و از همه مهمتر سلامت افراد جامعه مشاهده خواهیم کرد، البته مسئولان سازمان جهاد کشاورزی با رد اظهارات این کارشناسان معتقدند که میزان مصرف سالانه کود در اراضی 100 هزار تن بوده و در حال حاضر میزان مصرف در حدود 27 هزار تن در سال است.
با هدف آگاهی از میزان مصرف کودهای شیمیایی در اراضی کشاورزی شهرستان طارم و برنامه‌های سازمان تعاون روستایی استان زنجان در این منطقه با احسان اصلاحی، رئیس اداره تعاون روستایی طارم به گفت‌و گو پرداختیم.
تسنیم: تعاون روستایی طارم در سال 94 چه میزان کود شیمیایی را بین کشاورزان این شهرستان توزیع کرده است؟ نوع این کودها را عنوان کنید؟
اصلاحی: بر اساس آخرین گزارشات که مربوط 11 ماهه سال 94 است حدود یک هزار و 400 تن انواع کود شیمیایی شامل 955 تن کود اوره، 268 تن کود سوپر فسفات و 119 تن کود دی آمونیوم و 50 تن کود سولفات پتاسیم بین کشاورزان شهرستان طارم توزیع شده است، این در حالی است که میزان کود توزیع شده در مدت مشابه سال قبل یک هزار و 200 تن بوده است.
تسنیم: به عنوان کارشناس کشاورزی کاهش افزایش کودهای شیمیایی و سموم کشاورزی را تا چه میزان در کاهش مصرف آن تاثیرگذار می‌دانید؟
اصلاحی: تا پایان بهمن‌ماه سال 94 هر کیلو کود اوره و سوپر فسفات به ترتیب 70 و یک هزار تومان و کودهای دی آمونیوم و سولفات پتاسیم به ترتیب یک هزار و 800 و یک هزار و 200 تومان بوده است که البته کودهای دی آمونیوم و سولفات پتاسیم به این قیمت در انبارهای تعاون روستایی طارم ذخیره نشده است و این کودها به همان قیمت سالهای قبل که هر کدام یک هزار و 100 تومان بوده بین کشاورزان توزیع شده است.
کودهای دی آمونیوم و سولفات پتاسیم از کودهای پرطرفدار بین کشاورزان بوده و به محض ذخیره در انبارهای تعاون روستایی شهرستان طارم در عرض 2 ساعت به فروش می‌رسد اما با توجه به اینکه میزان این کودها در بازار ایران کمیاب است آخرین کودهای توزیع شده هم مربوط به سالهای قبل بوده است.
تسنیم: مسئولان جهاد کشاورزی استان زنجان بر اساس گزارشهای فائو اعلام می‌کنند که میزان مصرف کودهای شیمیایی در اراضی کشاورزی بسیار پایین است به عنوان یکی از مسئولان تعاون روستایی استان زنجان میزان کودهای توزیع شده در بین روستائیان شهرستان طارم تا چه میزان قابل قبول بوده است؟
اصلاحی: اینکه مسئولان جهاد کشاورزی تنها به گزارشات فائو اکتفا کنند نمی‌تواند اقدام قابل قبولی باشد. دلیل سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان برای اصرار به افزایش مصرف کود شیمیایی در اراضی کشاورزی چیست، آیا تاکنون نسبت به ارزیابی میزان کود استفاده شده در سیر، گوجه‌فرنگی و زیتون طارم اقدامی کرده است، میزان کود شیمیایی مصرف شده در تولید سیب زمینی مزارع استان زنجان تا چه حد مورد قبول مولفه‌های بین‌المللی است.
توزیع حدود یک هزار و 400 تن انواع کود شیمیایی در شهرستان طارم تنها توسط یک ارگان به نام تعاون روستایی انجام شده اگر آمار توزیع کود از شرکتهای خدمات توسعه کشاورزی هم استخراج شود این میزان مصرف کود در اراضی کشاورزی طارم معقولانه نیست.
تسنیم: سازمان تعاون روستایی استان زنجان تصمیم دارد تا در شهرستان طارم زنجیره تولید زیتون را کامل کند، این هدف تا چه میزان می‌تواند مانع فعالیت زیان آور برخی از واسطه‌ها و دلالان بخش کشاورزی این منطقه شود؟
اصلاحی: تعاون روستایی طارم بنا دارد تا در همین راستا نسبت به توانمند کردن حدود 8 تعاونی تولید خود اقدام کرده و بسترهای لازم برای تشکیل صنایع غذایی دربخش زیتون را فراهم کند با اجرای این مهم صنایع غذایی طارم که تقریبا در دست دلالان است توسط متولیان امر اداره شده و از نفوذ زیان بخش واسطه‌های هدف تا حد قابل قبولی کاسته می‌شود.
تسنیم: با توجه به اینکه کارشناسان و فعالان ذی‌ربط از به اشباع رسیدن صنایع تبدیلی زیتون و خشکسالی باغات این محصول در طارم خبر داده و از آن موضوع ابراز نارضایتی می‌کنند، ایجاد تعاونی تولید زیتون در این شهرستان تا چه میزان صرفه اقتصادی دارد؟
اصلاحی: این طرح حتما ایراد زیادی دارد، اینکه اراضی ملی که برای اجرای این طرح واگذار شده است تا چه میزان صرفه اقتصادی داشته است جای سوال دارد اما به هر حال این طرح در شهرستان طارم اجرا شده است هر چند معتقدم به طور قطع در آینده‌ای نه چندان دور تعاونیهای تولید با مشکل کم آبی مواجه خواهند شد و نباید در این مورد شک کرد.
