ابهامات فراوان در سیل توفانی!

به دلیل بارش شدید باران و وقوع سیل در برخی مناطق کشور، تا آخرین لحظات تنظیم این گزارش جان باختن 6 هموطن به صورت رسمی اعلام شده بود، همچنین علاوه بر سرریز شدن سد دز در استان خوزستان، سد لتیان در شهر تهران نیز سرریز شد و احتمال طغیان هامون در سیستان‌وبلوچستان نیز وجود دارد.

این در حالی است که در روزهای گذشته همزمان با وقوع سیل ویرانگر و توفان در بخش‌هایی از کشور، مطالب و مباحث گوناگونی در برخی رسانه‌ها و همچنین فضای مجازی نقل می‌شود که حکایت از ابهامات فراوان یا در برخی موارد نقش بی‌تدبیری در افزایش خسارات ناشی از سیل دارد. هر چند هنوز هیچ مقام رسمی یا غیررسمی این موضوعات را تایید یا تکذیب نکرده است اما خبرهای مرتبط با حوادث و خسارات بالای سیل به شکل گسترده در فضای مجازی و برخی رسانه‌ها نقل می‌شود. مهم‌ترین بحث‌ها هم حول محور چگونگی وقوع سیلاب در برخی استان‌ها و شهر‌های نزدیک به سد دز بویژه شهر دزفول متمرکز شده است. برخی تحلیل‌ها اینگونه است که سیلاب و خسارات سنگین به‌وجود آمده در شهرها و روستاهای پایین‌دست سد دز (دزفول، اندیمشک و شوش) از باران رگباری منطقه نبوده بلکه به‌خاطر رهاسازی حجم عظیم و گسترده آب از سرریز این سد تنها در بازه زمانی یک‌روز (پنجشنبه) اتفاق افتاده و با توجه به اینکه مدیران از 4 روز قبل از این رهاسازی، از حجم عظیم بارندگی‌ها و رسیدن آب بسیار به پشت سد دز مطلع بودند، چرا آب پشت سد را به‌طور عادی و معمول رها و کم نکردند تا مجبور نباشند در یک بازه زمانی کوتاه (یک‌روز) آن حجم عظیم را رها کنند که باعث سیلاب ویرانگری شد و خسارات سنگینی به منطقه وارد آورد.   سیلاب در خوزستان در روزهای گذشته مشکلات زیادی به‌وجود آورده است؛ از آوارگی مردم تا آبگرفتگی منازل، همه از تبعات سیلی بود که به قول وزیر نیرو در سد دز بی‌سابقه بوده و این سد بیش از ۴۰ برابر حالت استاندارد دبی آب پیدا کرده است. اما آیا نمی‌شد این سد را طور دیگری مدیریت کرد و مدیریت در این سیلاب به واقع مدبرانه بوده است؟! بی‌شک در روزهای آینده ابعاد تازه‌تری از ماجرای سیل ویرانگر در بسیاری از شهر‌های کشور مشخص خواهد شد.

خسارات 500 میلیاردی به دزفول

البته ناگفته نماند به موازات این تحلیل‌ها نمایندگان مجلس هم در اظهاراتی نسبت به بی‌تدبیری‌های انجام شده انتقاد دارند، به باور برخی نمایندگان مجلس ضعف وزارت نیرو عامل تشدید سیل روزهای گذشته بوده است. نماینده مردم دزفول بی‌تدبیری وزارت نیرو را عامل ایجاد خسارت 500 میلیارد تومانی به این شهرستان معرفی کرده است. عباس پاپی‌زاده از عملکرد ضعیف وزارت نیرو در کنترل آب سد دز انتقاد کرده و گفته است: «بی‌تدبیری، سیلی با خسارت ۵۰۰ میلیارد تومانی به دزفول وارد کرد». عباس پاپی‌زاده درباره وضعیت شهرستان سیل‌زده دزفول در استان خوزستان، افزود: متاسفانه مدیریت ضعیف وزارت نیرو بر سد دز مشکلات زیادی را برای مردم منطقه پدید آورده است. سد دز از سدهایی است که حجم زیادی از آب را می‌تواند ذخیره کند و کنترل سیلاب اخیر به عنوان یک موضوع بسیار پیش پا افتاده بود که با مدیریت صحیح می‌توانستیم آن را کنترل کنیم اما به دلیل بی‌تدبیری وزارت نیرو به مردم منطقه خسارت‌های زیادی وارد شد. نماینده مردم دزفول در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: وزارت نیرو اقدام بموقع انجام نداد و با وجود اینکه سازمان هواشناسی در زمینه افزایش بارندگی‌ها هشدار داد اما این وزارتخانه در زمان مناسب اقدام عملیاتی انجام نداد در حالی که می‌توانست با آزادسازی بموقع آب مانع از خسارت‌های سنگین به مردم شود. این نماینده مردم در مجلس نهم تصریح کرد: وزارت نیرو باید ابتدا ضمن توجه به هشدارهای هواشناسی، حجم خالی برای سیلابی را که قرار بود اتفاق افتد ایجاد می‌کرد اما بعد از بارندگی که روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه هفته گذشته رخ داد و منجر به افزایش آب سد دز شد، این وزارتخانه در نهایت با تاخیری 2 روزه با بازکردن دریچه‌های سد، حجم بسیار زیادی از آب را آزاد و به رودخانه سرازیر کرد.

سرازیر شدن بیش از 4 هزار  مترمکعب آب

وی یادآور شد: بر این اساس بیش از 4 هزار تا 4500 مترمکعب آب سد دز به رودخانه سرازیر شد که با توجه به اینکه روستاهای اطراف رودخانه نیز ارتفاع بلندی ندارند بخش زیادی از این روستاها زیرآب رفت. پاپی‌زاده با انتقاد از عملکرد دستگاه‌های امدادرسانی، تاکید کرد: هلال‌احمر امکانات حداقلی را در اختیار نداشت، به گونه‌ای که حتی این نهاد از چادر، پتو یا موادغذایی کافی نیز بی‌بهره بود. عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه ارتش کمک زیادی به امدادرسانی سیل‌زدگان دزفول کرده است، گفت: براساس برآوردی که صورت گرفت به نظر می‌رسد سیل اخیر حدود

500 میلیارد تومان خسارت برجای گذاشته است و بسیاری از مزارع کشاورزان و دام‌های دامداران از بین رفت و اسباب و اثاثیه بسیاری از روستاها تخلیه شد که این مشکلات نتیجه بی‌تدبیری وزارت نیرو بود.

خسارت 80تا 100 درصدی اراضی گندم

 این در حالی است که با توجه به بازدیدهای میدانی به عمل آمده در مناطق سیل زده استان خوزستان به 80 تا 100 درصد اراضی گندم آبی دزفول خسارت وارد شده است. علی کرمی، معاون جهاد کشاورزی دزفول با اشاره به بازدید میدانی که توسط کارشناسان بخش کشاورزی انجام شده است، بیان داشت: 4هزار و ۵۰۰ هکتار از اراضی گندم آبی دزفول بین ۸۰ تا ۱۰۰درصد بر اثر سیل خسارت دیده است. به گفته وی، سیلاب  به 24 هزار و 533 هکتار از اراضی کشاورزی این شهرستان خسارت وارد کرده است و یکهزار و 45 رأس دام سنگین و سبک نیز در جریان سیلاب ناپدید شده‌اند.

تعطیلی مدارس در دزفول

علاوه بر این با توجه به وضعیت بحرانی شهرستان دزفول و احتمال تکرار سیلاب در این منطقه مدارس برخی مناطق در این شهرستان تعطیل شد. غلامرضا نصرالله‌پور، رئیس اداره آموزش‌وپرورش دزفول در این باره اظهار داشت: مدارس 9 روستای این شهرستان تعطیل شده و دانش‌آموزان مدارس را ترک کردند.

خسارت 35 میلیاردی سیل به راه‌های کهگیلویه

یکی از آسیب‌پذیر‌ترین زیرساخت‌هایی که در جریان سیلاب متحمل خسارات زیاد شده و از طرفی با ایجاد مشکل در ارتباط و دسترسی امدادگران به منطقه باعث افزایش آمار تلفات و خسارات خواهد شد راه‌های و مسیرهای دسترسی شهری و روستایی است.  تنها در استان کهگیلویه و بویراحمد خسارت ریالی وارده به راه‌های روستایی بیش از 35 میلیارد تومان برآورد شده است.   علی شیرمحمدی، معاون راهداری راه‌وشهرسازی کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به وقوع سیل  عنوان کرد: سیلاب در کهگیلویه و بویراحمد مشکلاتی را برای راه‌های روستایی در این استان به وجود آورد. معاون راهداری راه‌وشهرسازی کهگیلویه و بویراحمد خاطرنشان کرد: براساس برآوردها سیلاب

35 میلیارد تومان به راه‌های روستایی در برخی نقاط این استان خسارت وارد کرده است.

امدادرسانی ادامه دارد

ناصر چرخساز، رئیس سازمان امداد و نجات هلال‌احمر از امدادرسانی به 9 هزار نفر از سیل‌زدگان خبرداد و گفت: در طول مدت امدادرسانی 3 هزار و 670 نفر با برپایی 740 چادر امدادی اسکان اضطراری یافتند و بیشترین اسکان نیز به علت تخلیه چند روستا در استان خوزستان اتفاق افتاد. وی خاطرنشان کرد: متاسفانه 3 نفر از هموطنان در دهلران، یک نفر در ایلام و یک نفر نیز در شهر اندیکا براثر وقوع سیل جانشان را از دست دادند. همچنین  یک دختر جوان نیز  که در شهر مهران  مفقود شده بود جسدش پیدا شد.

 85 هزار نفر بدون آب آشامیدنی

در همین حال رئیس اورژانس کشور نیز نگرانی خود از بروز مشکلات بهداشتی و کمبود آب آشامیدنی سالم در استان لرستان را به ستاد بحران اعلام کرد.  امین صابری‌نیا، رئیس اورژانس کشور با اشاره به اعلام نگرانی وزارت بهداشت به ستاد بحران درباره استان لرستان اظهار داشت: حدود

85 هزار تن در استان لرستان با مشکل کمبود آب آشامیدنی مواجهند و مهم‌ترین نگرانی وزارت بهداشت انتقال بیماری‌ها از طریق آب آلوده و تامین آب سالم برای پیشگیری از بیماری‌های یاد شده در مناطق سیل‌زده است.

آماده‌باش در سیستان و بلوچستان

با توجه به عبور موج بارندگی‌ها و افزایش فعالیت سیستم بارشی در شرق، سد هامون در افغانستان سرریز کرده و حجم قابل توجهی از آب به رودخانه هامون در منطقه سیستان و بلوچستان ورود پیدا خواهد کرد. مرتضی اکبرپور، معاون سازمان مدیریت بحران کشور در این باره اظهار داشت: در حال حاضر هیچ استان و شهری را در حالت بحرانی نداریم اما 7 استان خراسان شمالی، رضوی، سمنان، اصفهان، گلستان، هرمزگان و بخش‌هایی از کرمان تحت تاثیر فعالیت سامانه بارشی قرار می‌گیرند.  وی خاطرنشان کرد: با توجه به سرریز شدن سد هامون در افغانستان، از روز یکشنبه (امروز) شاهد ورود آب به رودخانه هامون هستیم. خوشبختانه تیم‌های امدادی استان سیستان و بلوچستان در آماده‌باش به سر می‌برند و امیدواریم با سرریز آب از سوی افغانستان شاهد پر آب شدن هامون باشیم. به گفته اکبرپور 3 استان لرستان، ایلام و خوزستان  در سیل بیشترین آسیب را دیدند.

وزیر نیرو باید استیضاح شود

همچنین در آخرین لحظات تنظیم این گزارش خبری به نقل رئیس خانه کشاورز خوزستان منتشر شد که خواستار استیضاح وزیر نیرو به دلیل ایجاد خسارات فراوان به کشاورزان این استان شده است. مسعود اسدی، رئیس خانه کشاورز خوزستان با اشاره به بازدید میدانی از حوزه‌های کشاورزی در شهرستان شوش و شوشتر عنوان کرد: در مناطقی کشاورزان دچار آبگرفتگی و سیلاب شدند که باید ابراز تاسف کنم و مستقیم مسؤولیت این حادثه را سوءتدبیر و سوءمدیریت مدیران می‌دانم. وی با اشاره به فاجعه‌بار بودن وضعیت در زمین‌های کشاورزی این مناطق افزود: به طور مستقیم مسؤولیت این اتفاق را بر عهده وزارت نیرو می‌دانم و به عنوان نماینده کشاورزان خوزستان از تمام نمایندگان خوزستان در مجلس شورای اسلامی درخواست می‌کنم وزیر نیرو را استیضاح کنند. رئیس خانه کشاورز خوزستان تصریح کرد: وزارت نیرو متاسفانه اقدام به تخلیه سد به میزان کافی نکرد و این باعث شد چنین سیلابی به وجود بیاید. اسدی تاکید کرد:‌ در صورت پرداخت نشدن خسارت کشاورزان، اقدام قضایی علیه وزارت نیرو قطعی خواهد بود و در نخستین جلسه خانه کشاورز خوزستان این مساله را اعلام و اعمال می‌کنیم.

 

پیش‌بینی وقوع سیلاب در 6 استان

براساس پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی احتمال وقوع سیل در استان‌های خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوبی، شرق سمنان و شرق یزد وجود دارد. امیرحسین نقشینه، کارشناس سازمان هواشناسی با بیان اینکه روز یکشنبه (امروز) استان‌های واقع در نوار شمالی کشور ۴ تا ۶ درجه سلسیوس کاهش دما خواهند داشت، افزود: طی ۲ روز آینده در شرق و جنوب شرق کشور و استان‌های اصفهان، قم، مناطق جنوبی استان تهران، البرز و سمنان وزش باد شدید موقتی رخ  خواهد داد. وی درباره بروز سیلاب در برخی استان‌ها هشدار داد و یادآور شد: برای استان‌های خراسان‌شمالی، خراسان‌رضوی، خراسان‌جنوبی، شرق سمنان و شرق یزد آبگرفتگی معابر عمومی و سیلابی شدن رودخانه‌ها و مسیل‌ها پیش‌بینی شده است.