وقتی در جاده هستی رستوران های زیادی از نظرت می گذرد، رستوران هایی که چلو کباب با برنج زعفرانی و البته به همراه افزودنی های مجاز و غیر مجاز را به قیمت جان افراد می فروشند و مردم از همه جا بی خبر هم با اشتیاق فراوان میل می کنند. البته ناگفته نماند که خیلی ها هم با دیدن رنگ های لذت بخش غذا گاهی به اصالت رنگ آن مشکوک می شوند اما باز هم اعتنا نمی کنند.
این ها همه یک طرف و شنیدن خبر پلمپ رستوران ها هم از طرف دیگر باعث می شود تا مردم دانسته یا نادانسته طعم ها و رنگ های بی اصالت و قلابی را نوش جان کنند.
رنگ غذا از جمله افزودنی هایی است که بسیار زیاد مورد سوء استفاده متقلبین قرار می گیرد. اگرچه این نگها زیبا هستند اما بیماری های زیادی را به بدن ما وارد می کنند.
رنگ های خوراکی غیر مجاز بزرگترین تقلب در حوزه غذا
یکی دیگر از دلایلی که سبب می شود رنگ های خوراکی بیشتر از سایر افزودنی ها مورد سوء استفاده قرار گیرند پر کاربرد بودن آن هاست. به طور مثال از این رنگ ها در مراکزی مانند شیرینی فروشی و رستوران ها استفاده می شود.
حسین رستگار رئیس آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و دارو در گفتگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پرشکی باشگاه خبرنگاران در خصوص رنگ های خوراکی می گوید: به طور کلی افزودنی ها شامل اسانس، طعم دهنده ها، رنگ های خوراکی و... می شوند. رنگ های خوراکی به عنوان افزودنی محسوب می شوند که در مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرند و این افزودنی ها هم طبیعی اند و هم مصنوعی.
وی ادامه داد: برخی از این رنگهای خوراکی غیر مجاز هستند زیرا گرید غذایی ندارند. تقلب در رنگ های غذایی به دلیل گران قیمت بودن از جمله بزرگترین تقلبات حوزه غذا محسوب شود.
هر گردی گردو نیست
مواد غذایی طبیعی بسیاری وجود دارد که در صنعت از رنگ آن ها به عنوان افزودنی مورد نیاز در تعداد زیادی از خوراکی ها استفاده می شود اما گاهی رنگ مورد نیاز برای آن محصول را باید از طریق افزودنی های مصنوعی تهیه کرد و این جاست بحث تقلبات پیش می آید و عده ای به بهانه صرفه جویی در هزینه ها رنگ هایی را استفاده می کنند که برای مصرف کننده صدماتی را در پی خواهد داشت. زعفران ادویه ای با ارزش است که به عطر و طعم و رنگ غذا کمک می کند اما به دلایل زیادی مورد سوء استفاده قرار می گیرد.
رئیس آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و دارو با اشاره به این که زعفران از جمله رنگ هایی است که بیشتر مورد تقلب قرار می گیرد گفت: زعفران یکی از افزودنی هایی است که به دلیل گران قیمت بودن مورد تقلبات متعددی قرار می گیرد. به طور مثال از موارد دیگری مانند زرد چوبه، گلرنگ، دختر خواب (یکی از رنگ های مصنوعی است که به جای زعفران استفاده می شود)، سانست یلو (رنگ خوراکی غیرمجاز) و ... به جای این رنگ خوراکی استفاده می شود.
وی اضافه کرد: در برخی موارد از این رنگ های خوراکی در تولید آبلیموها هم استفاده می شود.
رنگ ها با بدنتان چه می کند؟
رنگهای خوراکی و به طور کلی افزودنی ها به دو دسته مجاز و غیرمجاز تقسیم می‌شوند. به عبارت دیگر برخی از رنگ ها مجوزهای لازم را از سازمان‌هایی مربوطه دریافت می کنند و این میزان مصرفی آن هاست که باید رعایت شود وگرنه در غیر این صورت همین رنگ های مجاز هم غیر مجاز می شوند.
رئیس آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و دارو در مورد آسیب های ناشی از رنگ های خوراکی غیر مجاز می گوید: رنگ های غیر مجاز می تواند بر سیستم گوارش و سیستم های آنتی اکسیدانی بدن تاثیر منفی بگذارند. خطر برخی از این رنگ ها بیشتر از این هم است. به طور مثال تارتارازین یک رنگ خوراکی غیرمجاز و سرطان زا است. البته سرطان زایی این رنگ بستگی به ژنتیک فرد دارد و به عبارت دیگر میزان صدمه تارتارازین در افراد مختلف متفاوت است.
وی راجع به برنج سرو شده در مراکز مختلف معتقد است: تغییر در رنگ برنج تنها از طریق تغییر در ژنتیک آن ممکن است اما گاهی ممکن است در برنج های زعفرانی از مواد دیگری که گفته شد به جای زعفران استفاده شود.
گفتنی است؛ رنگ هایی که از مکه می آورند محتوی تارتارازین و سرطان زا است.
برخی متخصص تغذیه بر این باورند که رنگهای خوراکی غیرمجاز باعث بروز بیماری‌هایی در کبد، صفرا و کلیه‌ها می‌شوند هرچند که عوارض آن در طولانی مدت در بدن ظاهر می شود و در واقع آرام آرام روی ارگان‌های مختلف بدن اثر می‌گذارند و انواع سرطان ها و نارسایی ها را برای فرد به وجود می آورد.
چند گرم رنگ؟
حسین رستگار رئیس آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و دارو در خصوص نظارت بر افزودنی ها بیان کرد: برای نظارت بر رنگ های خوراکی کمیته ماده 12 وجود دارد که مشخص می کند کدام رنگ می تواند در کدام ماده غذایی مصرف شود.
وی اضافه کرد: گاهی نوعی رنگ در ماده ای استفاده می شود اما در ماده دیگری منع مصرف دارد.
رستگار تاکید کرد: به طور کلی دقت در رنگ ها باید افزایش یابد زیرا یکی دیگر از تقلبات در این زمینه این است که گاهی رنگ مصرفی در ماده غذایی با برچسب نصب شده روی آن مطابقت ندارد و بعضی افراد همواره سعی دارند از مواد ارزانتر استفاده کنند.
