اگر قصد داشتید به دیدن لالههای واژگون بروید، خوب است بدانید بعضی از مردم محلی آن را به نام «اشک سیاوش» و بعضی به نام «اشک مریم» میشناسند. دلیل نخست، افسانهای است مربوط به پهلوان اسطورهای ایران باستان که میگویند جایی که خون «سیاوش» اولین بار بر زمین ریخت، «پرسیاوش» رویید. گل لاله سرخرنگی که شاهد این اتفاق بود، سر به زیرانداخت و بر بیگناهی سیاوش گریست. بعدازآن این گل به همان حالت مشغول گریستن ماند و «لاله واژگون» نام گرفت.
لاله واژگون یا لاله نگونسار، گیاهی با گلهای بسیار زیبا از خانواده سوسن است. رنگهای این گل اکثراً قرمز، نارنجی و زرد بوده که نوع زردرنگ آن کمیابتر از انواع دیگر است. گلدهی لالههای واژگون همراه با گرم شدن هوا و آمدن فصل بهار است و هرساله هزاران نفر از مردم علاقهمند را از نقاط دور و نزدیک بهسوی خود جلب میکند. گل لاله واژگون با نام علمی(Fritillaria) گیاهی است دیدنی که در هوای لطیف مرغزارهای سرسبز کوهسارهای سربلند و مغرور ایرانزمین میروید.
جایجای این خاک گهرخیز سرشار از دیدنیهایی است که در پهنهسار گیتی اگر یگانه نباشد، کمیاب و نایاب است. لاله واژگون که با نامهای دیگر همچون لاله سرنگون و اشک مریم نیز شناخته میشود، ۱۲۰ سانتیمتر از سطح زمین ارتفاع دارد.
منطقه خمبی و سرای شهرستان گرمه واقع در خراسان شمالی یکی از مناطق کوهستانی است که دارای دشت وسیعی (حدود ۱۰ هکتار) از لالههای واژگون است، به طوریکه این منطقه بهعنوان ذخیرهگاه ژنتیکی لاله واژگون معرفی شد.
با گرم شدن هوا این گلها نیز شکفته میشوند، بطوریکه با روییده شدن آنها پهنهای از زمین رنگ زرد را به خود میگیرد و هر گردشگر و شخص محلی را برای سپری کردن ساعاتی از روز وسوسه میکند.
در سیاستهای بهرهبرداری، لاله واژگون خراسانشمالی جزء گیاهان ممنوع البرداشت معرفی شده است و این گل علاوه بر ارزش تفرجگاهی و ایجاد چشمانداز قابلتوجه، برای حفظ پوشش گیاهی، تأمین علوفه و خوراک دام نقش داشته و دارای ارزش دارویی نیز هست.
پیاز خشک و خردشده این گیاه بهصورت جوشانده برای رفع دلپیچه، ناراحتی همراه با گریه کودکان، بیخوابی نوزادان و دفع مرض استسقاء (تشنگی) مؤثر است.
گزارشهای رسیده به پایگاه خبری گرمه از رویش وسیع و شکفتن این لالههای زیبا در دامنه کوههای خمبی گرمه حکایت دارد و این منطقه در حال آماده شدن برای برگزاری سومین جشنواره لالههای واژگون شهرستان گرمه است.
خاطرنشان میگردد سومین جشنواره لالههای واژگون شهرستان گرمه در مورخه ۲۶ فروردین ۹۵ در دامنه کوههای خمبی برگزار خواهد شد.