اهمیت گردشگری و جهانگردی و لزوم بررسی و تحقیق در مورد آن با توجه به نقشهای مهم اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر هیچکس پوشیده نیست.
این فعالیت در دنیای کنونی بهصورت یکی از مهمترین عوامل تولید ثروت، کار و ایجاد پویایی در بین ملتها جا افتاده است و انسان امروزی در راستای دسترسی به اهدافی چون آشنایی با حقایق تاریخی گذشتگان، بهرهگیری از موهبتهای طبیعی، فرار از آشفتگیها و روزمرگی زندگی شهری، گردشگری را وسیله مناسبی برای دستیابی به این امور میداند.
در تشریح عوامل مؤثر در این زمینه میتوان از افزایش اوقات فراغت، دگرگونی در نگرش نسبت به سفر، افزایش درآمد سرانه، پیشرفتهای فنی در عرصه گردشگری همچون ساخت هتل، متل، هواپیما، کشتی و قطار نام برد که موجب شده سفرها بهصورت منظم و مدام انجام شود.
* نقش سقانفارها در میراث فرهنگی فریدونکنار
با توجه به اهمیت نقش صنعت گردشگری در نوار ساحلی کشور شهرستان بندری و توریستی فریدونکنار نیز از این قاعده مستثنی نیست و در بخش میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فریدونکنار نقش بخش میراث فرهنگی نیز پررنگ بود که «سقانفارها» بیشترین سهم این ماجرا را داشتند.
سقانفار، سقانپار یا سقاتالار؛ آلونکها یا اتاقکهایی هستند که در استان مازندران برای استفادههای گوناگون و بیشتر در کنار حسینیهها، مساجد یا محوطه گورستانها ساخته شده و معمولاً موقوفه ابوالفضل (ع) بودند که از آن برای شرکت در مراسم سوگواری استفاده میکردند.
از آنجا که سقانقارها از سازههای بسیار رایج در استان مازندران است، در شهرستان فریدونکنار نیز نمونههای زیبایی از ساخت این سازه به چشم میخورد و از میان آنها میتوان به چند مورد اشاره کرد که به سبب اهمیت بالا در سال 1385 در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این سقانفارها از نظر قدمت همگی مربوط به دوره قاجاریه هستند که سقانفار جزین به شماره ثبت آثار ملی 16640، سقانفار نواییمحله به شماره ثبت آثار ملی 16692، سقانفار اسپیکلا به شماره ثبت آثار ملی 17796 و سقانفار شرمهکلا به شماره ثبت آثار ملی 17797 را شامل میشود.
تپه باستانی یا تپه تاریخی؛ تپهای است که از تخریب کامل یا ناقص شهر، قلعه، زیگورات یا هر بنای عظیم دیگری در گذشته حاصل شده است و برخی از تپههای باستانی در ایران 9 تا 10 هزار سال قدمت دارند.
تپههای باستانی از دیگر نواحی بود که میتواند در تابستان نیز پذیرای گردشگران باشد و در شهرستان فریدونکنار دو مورد از این تپهها بهلحاظ اهمیت باستانشناسی در سال 1386 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شدند که شامل تپه باستانی زاهدکلا با شماره ثبت آثار ملی 21948 که قدمت آن به عصر آهن و تپه باستانی قلاعکتی با شماره ثبت آثار ملی 21569 است که قدمت آن به دوران تاریخی میرسد.
* وجود آثاری با قدمت تاریخی بالا در روستاهای فریدونکنار
تعدادی آثار با قدمت بالا در روستاهای فریدونکنار وجود دارد که جزو آثار حفاظتی اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بوده اما هنوز به ثبت کشوری نرسیده است، لذا تلاش کارشناسان برای حفاظت از آنها در مقابل آسیبهای طبیعی و گزند محیط همچنان ادامه دارد و از این دست آثار میتوان به دو سقانفار مهم کاردگرمحله و دوغیکلا و دو تپه مهم جزین و طولهسرا اشاره کرد.
در روستای سوته شهرستان فریدونکنار نیز یکی از گرمابههای قدیمی با قدمت دوره قاجاریه وجود دارد که در سال 1386 با شماره 20278 به لیست آثار ثبت ملی ایران اضافه شد.
بسیاری از آیینها و آداب و رسوم فریدونکنار نیز در زمره میراث قدیمی این شهر ناشی از فرهنگ و تمدن بسیار کهن و اصیل آریایی است که هم بهدلیل داشتن این تمدن دیرینه و هم علاقه به دین و مذهب، مراسم مذهبی بس باشکوهی در این دیار برگزار میشود.
* برپایی کلاسهای صنایع دستی در چهار رشته
با توجه به اهمیت صنعت صنایع دستی، در حال حاضر در بخش آموزش صنایع دستی شهرستان فریدونکنار چهار رشته گلیمبافی، معرقکاری روی چوب، نقاشی روی شیشه و سوزندوزی بهطور مستمر آموزش داده میشود و سالانه تعداد قابل توجهی از بانوان هنرجو که بنابر اعلام مسئولان به 200 نفر میرسد، در این دورهها شرکت میکنند.
این کلاسهای آموزشی بهصورت چهار دوره سه ماهه در تمام طول سال بهصورت رایگان برگزار و منتهی به ارائه مدرک معتبر و دریافت کارت شناسایی صنایع دستی میشود.
حمایت از هنرجویان با پرداخت تسهیلات مشاغل خانگی صورت گرفته و آنها میتوانند نسبت به به برپایی کارگاه صنایع دستی مربوطه اقدام کرده و زیر پوشش بیمهای نیز قرار بگیرند.
از مهمترین جاذبههای گردشگری فریدونکنار میتوان به سواحل زیبای دریای خزر اشاره کرد که سالانه تعداد بیشماری گردشگر از سراسر ایران فقط بهخاطر دریا به این منطقه سفر میکنند.
* زیستگاه بینالمللی درنای سیبری در فریدونکنار
زیستگاه بینالمللی درنای سیبری که تنها زیستگاه این پرنده در ایران و یکی از چهار زیستگاه آن در جهان است، تالاب بزرگ لپو با مساحت بیش از 5 هزار و 400 هکتار، استراحتگاه زمستانی این پرنده است که در آغاز فصل بهار به خانه ییلاقی خود در شمال روسیه پر میکشد.
آببندانهای بزرگ فریدونکنار واقع در اطراف شهر، با مجموعه متنوعی از گیاهان و جانوران آبزی، به یکی از غنیترین اکوسیستمهای آبی شمال کشور تبدیل شده و از نظر تنوع گونههای پرندگان مهاجر، قابلیت ایجاد مرکز پرندهشناسی در این منطقه ضروری است.
این آببندانها مأمن پرندگان زیبایی چون قوها، غازهای وحشی، مرغان پرنده با نامهای بومی کَشتِل، پِرِلا و یوری است.
جنگل سرسبز و زیبای جزین بهعنوان یکی از جنگلهای شاخص محیط زیست و منابع طبیعی با گونههای متنوعی از درختان و پوشش گیاهی در آن، از دیگر جاذبههای فریدونکنار است، این جنگل در حدفاصل دو روستای جزین و زاهدکلا قرار گرفته و با شماره ثبتی 21948 در اواخر سال 86 در لیست آثار ثبتی ملی درآمده است.
باغ پرندگان فریدونکنار با تعداد بیشماری پرنده از جمله قوی سیاه، طاووس، پلیکان و درنا یکی از جاذبههای خاص این شهرستان است.
بازار بزرگ ماهیفروشان، مسجد جامع بهرامی که سالها پیش، از طرف خان بهرامی اهدا شده و مزار استاد طاهرخان بهرامی در این مسجد واقع شدهاست، آستانه مبارکه امامزاده قاسم (ع) روستای کاردگرمحله جزو آثار حفاظتی است که مربوط به اوایل دوران قاجاریه است.
بازار روز و بازارچه سنتی هفتگی که با عنوان شنبهبازار بهصورت منظم برپا میشود و پارک ساحلی لاله نیز از دیگر جاذبههای شهری بندری فریدونکنار است.
سوغات شهرستان فریدونکنار انواع ماهی تازه، برنج معطر محلی، ترشیجات و مرباجات و انواع و اقسام صنایع دستی بومی است.
شهرستان فریدونکنار همچنین دارای جاذبههای منحصر بهخود است که با هوشیاری مسئولان در ساماندهی آن میتوان بیش از پیش شاهد حضور گردشگران بود.
* فعال کردن دفاتر خدمات مسافرتی با عنوان پرندهنگری در فریدونکنار
در این راستا تعدادی از راهکارها بهعنوان نمونه درباره صنعت گردشگری فریدونکنار پیشنهاد میشود که میتوان به وجود صیدگاههای سنتی مرغابی یا پرندگان مهاجر در پنج رشته دوما، گذر، شودوم، لپو و کرس با ویژگیهای منحصربهفرد نام برد که هر کدام از این صیدگاهها با دنیایی از جذابیتها همراه است، این مکانها برای گردشگرانی که ماجراجو بوده و تمایل دارند تا سفرهایی خاطرهانگیز و بهیادماندنی داشته باشند، جذاب است.
این جاذبه یکی از نکاتی است که با فعال کردن دفاتر خدمات مسافرتی با عنوان بازدید از پرندگان مهاجر و تعریف تور شکار، گردشگران را به آن سمت هدایت کرد.
وجود بندر چندمنظوره در شهرستان فریدونکنار که در حال حاضر تجاری است، با تقویت بخش خصوصی و ایجاد اسکلههای تفریحی توریستی میتوان گشت و تفریحات دریایی را تمام طول شبانهروز در صورت آرام بودن دریا فعال و اشتغال جدیدی ایجاد کرد.
* ایجاد سایت پرندهنگری در محدوده صیدگاه فریدونکنار
نصب دکل فلزی 20 یا 25 متری در محدوده صیدگاه با حمایت بخش خصوصی و در اختیار قرار دادن دوربین به گردشگران در بالای دکل بهمنظور بازدید از پرندگان سیبری، البته با فروش بلیط مناسب میتواند همراه باشد.
برپایی جشنواره و نمایشگاههای متعدد به بهانههای مختلف برای ایجاد شادی در بین مردم فریدونکنار نیز راهکار خوبی است و از همه مهمتر وجود هفت کیلومتر ساحل بکر و دست نخورده و بدون امکانات که باید با همت والا و هدایت و حمایت مردم بهصورت مشارکتی یا مجزا این ظرفیت عظیم بالقوه را به ظرفیت بالفعل تبدیل کرد.
به عنوان مثال میتوان هفت کیلومتر ساحل را به قطعات 300 متری در طول تقسیم کرده و قطعات تقسیم شده را که 21 یا 22 قطعه هستند به صورت انفرادی یا گروهی پنج نفره در اختیار جوانان بیکار در قالب قراردادی واگذار کرد تا آنها با هزینه شخصی و با نظارت ادارات مربوطه امکانات رفاهی و سرگرمی را فراهم آورند.
* جنگل جزین، چشمگیرترین جاذبه طبیعتگردی در فریدونکنار
یکی از فاکتورهای مهم در بحث جذب گردشگری، بهرهبرداری شایسته از جنگلها است و در این راستا جنگل روستای جزین را بهعنوان چشمگیرترین جاذبه طبیعتگردی در شهرستان فریدونکنار میتوان معرفی کرد.
این جنگل در 13 کیلومتری شهرستان فریدونکنار، در ضلع جنوب شرقی این شهر ساحلی واقع است که 60 هکتار پوشش جنگلی بکر و دست نخورده در کنار 50 هکتار دریاچه دارد.
همچنین عبور رودخانه زیبا از دل جنگل، زیبایی آن را چند برابر کرده است، جنگل جزین یکی از تفرجگاههای بکر و سرسبز فریدونکنار است که هر ساله پذیرای هزاران گردشگر بهویژه در ایام تعطیلات نوروز و تابستان است.
ایجاد بستر مناسب گردشگری یکی از راههای جذب مسافران از سراسر کشور است و چنین ظرفیتی در جنگل جزین وجود دارد، از آنجا که این جنگل محدودهای با جاذبههای مهم گردشگری و ظرفیتهای توسعه است احداث مجموعهای از زیرساختهای گردشگری بهطور مثال سرویس بهداشتی، تأمین آب آشامیدنی و نیز ارائه دیگر خدمات را در خود دارا است.
این جنگل با توجه به قابلیتهای موجود، شایستگی معرفی بهعنوان منطقه نمونه گردشگری را نیز در خود دارد و پیشنهاد میکنیم بحث احداث راه آسفالته بر روی جاده خاکی که در حال حاضر مسیر تردد سختگذر از روستا به جنگل است، مطرح شود که مسافت تخمینزده از جاده اصلی تا بافت جنگل یکهزار و 200 متر است و با توجه به جذابیتهای طبیعی فراوانی که در طول این مسیر شامل شالیزارها، آببندانها، تالابهای پرورش ماهی و تعداد پرندگان مهاجر و بومی وجود دارد، زیباییهای گردشگری دو چندان بهنظر میآید.
به گزارش فارس، با همه این تفاسیر به نظر میرسد شهرستان ساحلی فریدونکنار و مردم مهماننواز فریدونکناری در مناطق شهری و روستایی با میزبانی شایسته از مسافران نوروزی میتوانند حائز نمره قبولی در پذیرایی از گردشگران سال نو در شهر برنج، ماهی و درنا باشند و به تعبیری دیگر برای میزبانی از مسافران تابستانی نیز آمادگی کامل دارند.