مصطفی کنار کوهی اظهار کرد: در استان خوزستان سالیانه بالغ دو میلیون واکسن تب برفکی زده می‌شود (هم دام سنگین و هم سبک) در حالی که هیچگونه اعتراضی نبود و اهمیت کار دامپزشکی دیده نمی‌شد اما امسال چه اتفاقی افتاد؟
ما تولیدکننده واکسن نیستیم
وی افزود: ما تامین کننده و تولیدکننده واکسن نیستیم بلکه فقط یک اداره خدماتی هستیم که می‌بایست مواد اولیه خدمات رسانی در اختیارمان قرار گیرد تا آن را به نحو مقتضی و از راه مناسب به دست دامدار و در نهایت به بدن دام برسانیم تا بتوانیم بخشی از مایحتاج دامداران برای تولید پایدار را تامین کنیم.
مدیرکل دامپزشکی خوزستان عنوان کرد: از سال گذشته، ارگان تامین کننده واکسن به هر دلیلی که به خودشان مربوط است، میزان تولید واکسن را به حداقل رساند اما این امر به این معنا نخواهد بود که سازمان دامپزشکی دست روی دست گذاشته و با توجه به وظیفه حرفه‌ای خود، شاهد تلفات باشد. بر همین اساس راه‌های مختلفی بررسی شده و در نهایت در سازمان دامپزشکی به این نتیجه رسیده شد که به دلیل کاهش تولید در سطح کشور و اینکه مشکل خاصی به وجود نیاید اقدام به واردات واکسن و دادن مجوز واحدهای تولید واکسن در کشور کردند.
کنارکوهی تصریح کرد: بدون شک واکسن وارداتی از کشورهای دیگر با هزینه‌هایی همراه بوده که به رغم رایزنی‌های متعدد در سطح استان و کشور که مستندات آن به طور کامل موجود است، بخش بسیار کوچکی از دامداران استان از این واکسن بهادار استقبال کردند و بخش عمده‌ای از آنها به مراکز توزیع و فروش برگردانده شد.
تلفات پائین تب برفکی در دامداری‌های دام سنگین
وی گفت: بر اساس تجربه و پیش بینی‌های کار‌شناسان، احتمال بروز اپیدمی تب برفکی داده می‌شد که به موجب آن میزان واکسن‌هایی که سازمان دامپزشکی بر اساس سهمیه بندی استان‌های مختلف و به صورت مدیریت شده در سطح دامداری‌های صنعتی و دام سنگین توزیع شد و دام‌ها برای مدت ۶ ماهه یا یک ساله مورد ایمنی قرار گرفتند، بر همین اساس در حال حاضر و از زمان بروز بیماری، میزان تلفات استان در این زمینه در دامداری‌های دام سنگین بسیار پایین بوده به اندازه‌ای که در محاسبات تلفاتی به حساب نمی‌آید.
مدیرکل دامپزشکی خوزستان بیان کرد: به جز واکس، دو مشکل اساسی در حوزه دامپزشکی پیش بینی کرده بودیم که مورد اول، بر اساس اطلاعات جغرافیایی و سیستم هشدار مربوطه مبنی بر بروز بیماری و سویه جدیدی از بیماری تب برفکی در کشور ترکیه، انتظار وارد شدن این بیماری را از مرزهای غربی کشور و به طور اخص از آذربایجان داشتیم که متاسفانه این اتفاق از اواسط پاییز صورت گرفت.
کنارکوهی ادامه داد: مشکل دوم نیز البته اگر بتوان آن را مشکل نامید، به دلیل میزان بیشتر باران نسبت به سالهای قبل در سطح استان خوزستان، شاهد رشد خوب مراتع استان بودیم که این امر زمینه ساز حضور عشایر به میزان دو برابر هر سال در خوزستان نسبت به استان‌های دیگر شد که بر اساس برآوردهای صورت گرفته بالغ بر دو میلیون راس دام سبک از استان‌های دیگر به منظور زمستان گذرانی به مراتع استان خوزستان وارد شدند.
وی تصریح کرد: با توجه به آنچه گفتیم، هر چه دام‌های ثابت خودمان را ایمن کنیم باز هم با یک حجم بسیار بالایی از دام و به تبع آن اجرام بیماری زای موجود در آن و در نهایت تب برفکی مواجه خواهیم بود که این به نحوی، سد ایمنی را که تا حدودی ایجاد کرده بودیم را شکسته و به دنبال آن شاهد بیماری تب برفکی در سطح استان خواهیم بود.
ماهیت تب برفکی با بیماری و تلفات همراه است
مدیرکل دامپزشکی خوزستان اظهار کرد: ماهیت تب برفکی همراه با تلفات است یعنی اگر گفته شود در منطقه‌ای این بیماری اتفاق افتاده باشد اما بدون تلفات بوده امری غیرمنطقی است. این بیماری مهلک‌ترین و بد‌ترین بیماری دامی شناخته شده است که البته باید گفته شود که یک بیماری مشترک نیست و برای انسان ضرری ندارد اما شکل بیماری در دام‌های مختلف و سنین مختلف آنها متفاوت است. در دام‌های کوچک که عمدتا تلفات در دام‌های زیر دو ماه است به دلیل از کار انداختن بافت قلبی تلف می‌شوند و این امر معمولا بدون علائم خاصی اتفاق می‌افتد، در دام‌های سنگین نیز با کاهش تولید، بروز تاول در دهان یا پستان‌ها خود را نشان می‌دهد که در دام‌های سنگین به دلیل اینکه از سالهای قبل، واکسن دریافت کرده‌اند با تلفات بسیار کمی همراه است.
کنارکوهی بیان کرد: سیاست کلی سازمان دامپزشکی، ایمن سازی است. حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار راس دام سبک واکسن زده شد که حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار راس آن مربوط به دو ماه و نیم گذشته بوده است، همچنین تا الان ۱۳۶ هزار راس دام سنگین نیز واکسن زده شد که ۱۲۳ هزار راس آن مربوط به هشتاد روز گذشته بوده است.
تب برفکی در حال فروکش کردن است
وی گفت: هم اکنون بیماری تب برفکی در استان خوزستان در حال فروکش کردن است و می‌توان گفت ازدحام‌ها و مراجعات دامداران به دلیل ترس آنها از وقوع این بیماری است و به دنبال واکسن کردن دام‌های خود هستند که خواسته‌ای به جا است و سازمان دامپزشکی همچنان در تلاش برای تامین میزان واکسن‌های لازم برای این امر هستند.
بیماری در خوزستان نسبت به استان‌های دیگر کمتر است
مدیرکل دامپزشکی خوزستان اظهار کرد: نکته قابل توجه در زمینه کانون‌های بیماری تب برفکی این است که استان‌های زیادی مانند کرمانشاه، اصفهان، فارس، خراسان، همدان و آذربایجان غربی بسیار بیشتر از خوزستان کانون‌های بیماری را ثبت کرده‌اند. با توجه به لزوم به تایید رسیدن تلفات و نمونه برداری‌های لازم و ثبت آنها، به رغم مراجعات متعدد و رسانه‌ای شدن این موضوع، تاکنون فقط ۲۷ کانون بیماری در استان خوستان ثبت شده که نشان دهنده این امر است که تقریبا وضعیت قابل قبولی نسبت به بسیاری از استان‌های دیگر کشور در خوزستان وجود دارد.
واکسن تنها راه مقابله با تب برفکی نیست
مدیرکل دامپزشکی خوزستان افزود: تنها راه مقابله با تب برفکی واکسن نیست و دامداران باید دو نکته اساسی را در این زمینه رعایت کنند. مورد اول استفاده درست از مواد ضدعفونی کننده و شست و شو دهنده محل‌های زخم‌ها و اماکن دامی است و مورد دوم موضوع تردد دام‌ها است، به هر میزانی که تردد دام که شامل خرید و فروش می‌شود، حتی یک راس دام کمتر صورت گیرد، کنترل بهتری می‌توانیم بر بیماری اعمال کنیم و شاهد نبود بروز آن در یک منطقه باشیم. البته توصیه‌های جانبی دیگری نیز وجود دارد که دامداران باید دام‌های خود را حتما بیمه کنند. در ارتباط با ایمن سازی دام‌های صنعتی هم باید به این نکته اشاره کرد که حداقل تلفات را در زمینه این دام‌ها داشتیم، به عنوان مثال در شهرستان بهبهان با وجود این شرایط، ۱۷ هزار راس دام سنگین را واکسن زدیم که شاهد صفر بودن کانونبیماری در این شهرستان هستیم، همچنین عملیات ایمن سازی کامل مناطق مرزی نیز محقق شده و تلفات در این مناطق به حداقل رسیده است.
کنارکوهی گفت: با رعایت شرایط قرنطینه‌ای، امنیت زیستی، همچنین شست و شو و ضدعفونی محل دامداری و تاول‌هایی که در دهان و سایر قسمت‌های دام زده می‌شود تا حدود زیادی می‌توان از بروز بیماری جلوگیری کرد اما به دنبال آنچه وظیفه ما است، کار‌شناسان سازمان همچنان به دنبال تامین واکسن‌های لازم هستند.
وی با اشاره به متوقف کردن واردات دام زنده کشور کویت از خوزستان بیان کرد: در حال حاضر کشور کویت واردات دام زنده از خوزستان را به بهانه تب برفکی متوقف کرده است البته به صورت رسمی چیزی به دست ما نرسیده است و صرفا با توجه به گفته‌های تجاری که طی دو، سه ماه گذشته اقدام به صادرات دام به این کشور می‌کردند، اعلام کردند که محموله‌های صادر شده از سوی ایران به بهانه تب برفکی عودت داده شد اما قابل ذکر است که احتمالا مسائل دیگری نیز در این امر دخالت دارند چون صادرات دام، پروتکل‌های جهانی خاص خود را دارد و صادرات در صورتی که کشور تامین کننده و تولید کننده تایید کند، می‌تواند اتفاق افتد که این امر به کشورهای دیگر همچنان در حال انجام است.
