احسان و نیکی از فضائل برجسته انسانی است که در آیات و روایات بر آن بسیار تاکید شده است.
چنانکه امیرمومنان امام علی (ع) می فرمایند: «نیکى کردن، گنج است و کریم، کسى است که مالک این گنج شود.» پیامبر خدا (ص) می فرمایند: «دل ها بر محبت کسى که به آنها خوبى کند و بر نفرت از کسى که به آنها بدى روا دارد، سرشته شده است.»
از این رو، در قرآن برای احسان و نیکی ثمرات و برکات فراوان برشمرده شده است. از آن جمله آیه 10 سوره مبارکه زمر که می فرماید: «از پرهیزگاران پرسند: پروردگار شما چه چیز نازل کرده است؟ گویند: بهترین را به آنان که در این دنیا نیکى مى کنند، نیکى پاداش دهند و سراى آخرت نیکوتر از آن است و جایگاه پرهیزگاران چه جایگاه خوبى است».
امیرمومنان امام علی (ع) می فرمایند: «کسى که رشته احسان خود را قطع کند، خداوند توانایى [بر نیکى کردن] را از او بگیرد.» همان حضرت (ع) فرموده اند: «زیاد کار نیک انجام دادن، عمر را مى افزاید و نام را پرآوازه مى سازد.»
از امام کاظم (ع) روایت شده که فرمودند: «خداوند در زمین بندگانی دارد که برای برآوردن نیازهای مردم میکوشند؛ اینان ایمنی یافتگان روز قیامتاند.» و از امام صادق (ع) است که: «مردم، بیشتر از آن که با عمر خود زندگى کنند، با احسان و نیکوکارى خود زندگى مى کنند و بیشتر از آن که با اجل خود بمیرند، بر اثر گناهان خود مى میرند.»
و ایشان می فرمایند: «هیچ مسلمانی نیاز مسلمانی را برآورده نکند مگر اینکه خدای تبارک و تعالی او را ندا دهد: پاداش تو بر عهده من است و من به کمتر از بهشت برای تو راضی نخواهم بود.» امام باقر (ع) نیز فرموده اند: «چهار چیز از گنج های نیکوکاری است: پنهان داشتن حاجت، صدقه پنهانی، نهان داشتن درد و نهان داشتن مصیبت.»
منابع:غررالحکم/میزان الحکمه/کافی
