، امروزه شبکه های اجتماعی ابعاد مختلف زندگی ما را تحت الشعاع قرار داده است و این شبکه ها ، نحوه تعاملات افراد را تغییر داده اند و به گونه ای در زندگی اغلب ما ایرانیان رخنه کرده است که می توان عضو جدید خانواده ها به حساب آید.
تلگرام، پرطرفدارترین شبکه پیام رسان موبایلی است که در زمانی کوتاه جای شبکههای دیگر خصوصا وایبر را گرفته است. هر چند که به لحاظ حرفهای باید یادآور شد تلگرام همچنان تنها یک رسانه مکمل محسوب می شود و همه مطالبی که در حال اشتراک گذاری و کپی است، قابل اعتماد و استناد نمی باشند.
دبیر شورای عالی فضای مجازی در همایش «شبکه های مجازی؛ فرصت ها و تهدیدها» اظهار کرد: 22 میلیون نفر در کشور عضو تلگرام هستند و ازاین تعداد 15 میلیون نفر فعالاند.دکتر جعفر بای آسیب شناس و جامعه شناس در گفت و گو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان؛ گفت: دانش پزشکی امروزه توسعه بسیار زیادی یافته است و تخصصی شده است. در واقع به واسطه انجام آزمایشات و بررسی های دقیق شرایط ویژه ای پیدا کرده است و بزرگترین خدمتی که تکنولوژی امروز به بشریت انجام داده است همین لابراتورها و آزمایش های دقیق علمی است که توانسته پیچیدگی، راز و رمز و اختلالات در سلامت بشر را به طور همه جانبه مورد توجه قرار دهند.
اما نکته ای باید به آن توجه خاص و ویژه داشت که تشخیص و درمان بیماری از طریق توصیه های رسانه ای و شبکه های اجتماعی از قبیل تلگرام، غیر قابل انجام می باشد، چون تنوع و گستردگی بیماری ها از یک سو و تفاوت های فردی انسان ها از سوی دیگر وجود دارد.
نسخه هایی که روی هوا پیچیده می شوند
امروزه متاسفانه شبکه های اجتماعی یا برخی رسانه ها برای بازار گرمی، مخاطب یابی و برای رونق بازاری خودشان دست به توصیه های پزشکی و گاهی حتی تجویز دارو می زنند که پیروی از این نسخه ها خطای آشکار و اشتباه فاحشی است.وی ادامه داد: پیچیدگی های بدن انسان باعث شده برای تشخیص بیماری ها نیاز به انجام آزمایشات مختلفی باشد، چون ضریب حساسیت دارو در آدم های مختلف متفاوت است به همین دلیل به هیچ عنوان نمی توانیم بدون معاینات پزشکی و بررسی های دقیق آزمایشگاهی به بیمار، دارویی تجویز کنیم .معدنچی متخصص تغذیه در همین راستا بیان کرد: با توجه به مزایایی که کانال ها و سایت های اینترنتی دارد معایایی هم به دنبال خود می آورند که اگر آگاهانه این شبکه ها و کانال های تلگرامی انتخاب نشود و افراد بدون اطلاعات لازم به کانال تلگرامی مورد علاقه عضو شوند و هر کدام از مطالب از قبیل توصیه های پزشکی و تغذیه ای را در زندگی خود انجام دهند ممکن است عواقب ناخوشایندی را به همراه داشته باشند.
اعتماد کورکورانه /خود را از چاه به چاله نیندازید/مطالبی که با جان انسان ها بازی میکند/طناب نامرئی که ذره ذره شما را نابود می کند
بسیاری از افراد به صورت کورکورانه به مطالب شبکه های اجتماعی اعتماد می کنند به طوی که با عجله برای دیگران مطالبی را بدون در نظر گرفتن منبع معتبر ارسال می کنند در واقع تا جایی این کار را انجام می دهند که تا سر حد نابودی خود را بکشانند.دکتر بای در خصوص جواب گرفتن افراد از یک توصیه پزشکی و به دنبال آن پیروی از دیگر توصیه های پزشکی بیان کرد: با توجه به تعدد بیماری های پزشکی تجویز خودسرانه و عمومی برای درمان افراد بدون آگاهی کامل کارغیر منطقی می باشد همچنین دنیای امروز به خاطر اهمیت دادن به حساسیت های فردی و خانوادگی توصیه می کند که افراد پزشک خانواده داشته باشند صرفاً به علت اینکه دارو و درمانی کاملاً مناسب پیش پای افراد گذاشته شود.
دکتر ابراهیمی مقدم در همین خصوص اظهار کرد: افراد باید در ارتباط با مسائل علمی یک مقدار حساس و حتی تا حدودی شکاک باشند به این معنی که اگر پیامی یا اطلاعاتی به آنان داده می شود نسبت به منبع پیام یک وارسی یا بازرسی انجام بدهند حتی اگر در رسانه های اجتماعی هم چیزی گفته می شود منبع آن پیام تا به درستی مشخص نشده از آنها پیروی نکنند. بعضاً دیده شده که پیام هایی مخصوصاً پزشکی تحت این عنوان مطرح می شود که دانشمندان به تازگی دریافتند ...... یا روانشناسان بر این باورند که ....... که این افراد واضح برای ما مشخص نیست چه کسانی هستند به همین خاطر این اخبار عمدتاً قابل اعتماد نمی باشند.
مطبی که پزشک در آن نیست/ پزشکانی که به صورت مجازی طبابت می کنند/طبیبان دنیای مجازی
دکتر بای در خصوص تجویز های خود سرانه افراد با توجه به توصیه های دنیای مجازی و کانال های تلگرامی تصریح کرد: خود طبابتی و خود تشخیصی بیماری است در میان ما ایرانیان خیلی رواج دارد و افرادی که دارای هوش و توانایی علمی بالایی می باشند هیچ گاه این توصیه ها و تشخیص ها در فضاهایی نظیر تلگرام را قبول ندارند و انجام نمی دهند.
دکتر ابراهیمی مقدم روانپزشک در همین راستا افزود: بسیاری از مواقع اطلاعات از این دست کلی هستند که ریشه درمانی ندارند و برای بدست آوردن اطلاعات لازم در مورد خودشان باید به متخصص مربوطه مراجعه کنند تا به طور خاص معاینه و درمان شوند در غیر این صورت در صورتی که آسیبی به فرد وارد شود هیچ منبعی پاسخگو نخواهد بود.
سرگرمی هایی که بهتر است صورت نگیرد/مطالبی که با جان انسان بازی می کند
دکتر معدنچی در خصوص آموزش برای استفاده مناسب تر از کانال های تلگرامی تصریح کرد: افراد در اینترنت مطالبی را می خوانند و در کانال های تلگرامی برای هم دیگر ارسال می کنند به این دلیل سخت است که بخواهید این افراد را آگاه کنید وی ادامه داد: با توجه به آموزش هایی که از یک سو صورت میگیرد و مطالبی که در دنیای مجازی در حال ارسال می باشد سبب شده ذهنیت افراد متفاوت شوند بنابراین هر مطلبی باید منبع مناسبی برای آموزش قرار گیرد.دکتر معدنچی در خصوص تجربیاتی که افراد به یکدیگر ارسال می کنند، بیان کرد: ما منکر تجربیات افراد نمی شویم اما بهتر است هر فردی با توجه به شرایط بیماری خاص خود به پزشک متخصص مربوطه مراجعه کند تا اگر مشکل دیگر هم وجود دارد سریعا پیشگیری شود.دکتر ابراهیمی مقدم در خصوص مزایای کانال های تلگرامی عنوان خاطر نشان کرد: از نظر بار اطلاع رسانی تلگرام ارزش و محتوایی ندارد اما با رعایت اصول اخلاقی، مذهبی، ملی و فرهنگی می توانند تاثیرات خوبی هم داشته باشند.
ما باید دانش افکار عمومی را به سطحی برسانیم تا به هیچ توصیه ای در شبکه اینترنتی اعتمادی نکنیم چون خدای نکرده از طریق توصیه های پزشکی، رسانه ای یا شبکه های اجتماعی چه بسا افراد دچار بیماری های نامناسب تری شوند، در حالی که اگر به پزشک مربوطه مراجعه می کردند و آزمایشات دقیق علمی انجام می دادند، قطعا به تشخیص و مداوا نزدیک تر می شدند.