مدتی است که فرآیند آتش بس فراگیر بین گروه های معارض سوری و دولت سوریه آغاز شده و در این پروسه اولین گام ترک مخاصمه تعریف شده است.
با شروع آتش بس در سوریه ، فدراسیون روسیه و شخص "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهور این کشور تصمیم گرفته تا نیروهای نظامی خود را از سوریه خارج کند و این موضوع سوالاتی را در ذهن افکار عمومی ایجاد می کند که آیا دو پایگاه نظامی استراتژیک "حمیمیم" در "لاذقیه" و "طرطوس" که هر دو پایگاه در غرب سوریه هستند، تعطیل خواهند شد؟
** توپولوژی پایگاه نظامی "لاذقیه"
پایگاه هوایی روسیه در "لاذقیه" یکی از بزرگترین پایگاه‌های هوایی در سوریه به شمار می‌رود که جنگنده های روسی از آن برای ضربه زدن به مواضع داعش استفاده می‌کنند. جنگنده های روسیه در پایگاه‌های هوایی در استان ساحلی "لاذقیه" در غرب سوریه مستقر هستند؛ در این پایگاه ده ها فروند جت جنگنده و بالگرد و هواپیماهای ترابری نظامی اماده پرواز هستند. سامانه‌های موشکی پنتسیر-اس۱ (Pantsir-S1) و بوک-ام۲ای (Buk-M2E) روسیه برای حفاظت از پایگاه هوایی لاذقیه در سوریه به کار گرفته شده‌اند.
این منطقه (پایگاه هوایی "حمیمیم") به شدت مورد محافظت قرار می گیرد چرا که داعش در فاصله 40 کیلومتری آن حضور دارد و هواپیماهای جنگنده برای مراقبت از پایگاه به طور مداوم بالای آن به پرواز در می‌آیند. در این پایگاه همچنین نیروهای روسی با استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین، اقدام به پروازهای شناسایی و جمع‌آوری اطلاعات می‌کند.
پروازهای زیادی از این فرودگاه انجام می‌شود و همه هواپیماها به صورت 24 ساعته آماده پرواز هستند. همچنین هر جنگنده پس از انجام ماموریت خود، بار دیگر آماده انجام ماموریتی جدید می‌شود. براساس اعلام نیروی هوایی روسیه، بالگردهای "ام‌آی-24 " مسئول تامین امنیت این پایگاه هوایی می‌باشند و هر کدام حامل هشت سرباز با تجهیزات کامل نظامی هستند. جنگنده‌های "سوخو-24"، "سوخو-25"، "سوخو-30 "و "سوخو-34 " و همچنین بالگردهای "ام‌آی-24 " و "بالگرد ترابری ام‌آی-8 "در این پایگاه نظامی به چشم می‌خورد.
** توپولوژی پایگاه نظامی "طرطوس"
پایگاه نظامی نیروی دریایی ارتش فدراسیون روسیه در غرب سوریه و در شهر بندری "طرطوس" قرار دارد. این پایگاه نظامی در ابعاد کوچک بوده و در راستای تعمیر و نگهداری ناوهای جنگی نیروی دریایی ارتش فدراسیون روسیه انجام وظیفه می‌کند. پایگاه نظامی "طرطوس" در راستای سفر و نگهداری از ادوات فدراسیون روسیه ایجاد شده و در سفر ناوگروه‌های این کشور در منطقه مدیترانه ایفای نقش می‌کند.
"طرطوس" پس از "لاذقیه" دومین بندر بزرگ در کرانه‌های سوریه (غرب) بوده و شهری تجاری و گردشگری به حساب می‌آید. بیشتر مردم "طرطوس" عرب‌های مدیترانهٔ خاوری هستند ولی در حدود ۳ هزار یونانی‌تبار نیز در شهرک "حمیدیه" در "جنوب طرطوس" زندگی می‌کنند و این شهر بندری از بنادر اصلی سوریه بوده که بیش از 115 هزار نفر جمعیت دارد.
بندر "طرطوس" در دوران اتحاد جماهیر شوروی به پایگاهی برای کشتی‌های روسی در دریای مدیترانه بدل شده بود. البته وزارت دفاع فدراسیون روسیه اعلام کرده که این پایگاه ، در جهت اورهال (تعمیر اساسی) ناوهای روسیه کاربری خود را حفظ کرده و به کار خود ادامه می‌دهد.
این پایگاه نظامی فدراسیون روسیه در سال 1971 در جهت گسترش ناوگان اتحاد جماهیر شوروی سابق ایجاد شده است. این پایگاه دریایی می‌تواند انواع شناورهای نظامی از 100 تا بیش از 300 متر ( کوچک تا متوسط و بزرگ) را در اسکله میزبانی کند که از جمله آن می‌توان به ناوشکن "اودالوی" ، شناور "سالوا" و "کایروف" و ناوهواپیمابر "الکسی کوزنیتسف" اشاره کرد.
این پایگاه به یک پادگان، ساختمان های انبار، اسکله های شناور، قایق برای تعمیرات مجهز است و ده ها ملوان روس درآن حضور دارند. این مکان تنها مرکز نظامی "مسکو" در در یای مدیترانه به شمار می رود که براساس توافقنامه سال 1971 و اعزام ناوگان دریایی روسیه در مدیترانه شکل گرفت . این ناوگان با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991 از بین رفت اما همچنان روسیه موقعیت خود را در این پایگاه دریایی حفظ کرده است. اما سوال اینجاست که کرملین برای این دو پایگاه نظامی چه تصمیمی دارد؟
***آیا پایگاه نظامی "حمیمیم" و "طرطوس" روسیه به کار خود ادامه خواهند داد؟
یک منبع آگاه در نیروهای دفاع وطنی سوریه درباره احتمال تعطیلی این دو پایگاه نظامی روسیه در سوریه عنوان داشت: پایگاه نظامی "حمیمیم" و "طرطوس" روسیه به کار خود ادامه خواهد داد.
وی با اشاره به اینکه بخشی از نیروها به صلاحدید "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهور روسیه از سوریه خارج خواهد شد، عنوان داشت: به نظر نمی رسد سامانه های موشکی نیز از پایگاه های نظامی خارج شود.
این منبع آگاه در نیروهای دفاع وطنی سوریه در پاسخ به این سوال که آیا پایگاه "الشعیرات" هم تعطیل خواهد شد، گفت: این پایگاه نظامی به صورت اختصاصی به روس ها تعلق ندارد و دو پایگاه "حمیمیم" و "طرطوس" به صورت اختصاصی متعلق به روس هاست.
فدراسیون روسیه پایگاه نظامی طرطوس را در دهه 70 میلادی در سوریه احداث کرده و پایگاه "حمیمیم" هم از اهمیت ویژه ای برای "کرملین" برخوردار است و لذا بعید به نظر می رسد که این دو پایگاه نظامی تخلیه شوند.
یکی از دلایل مهمی که نیروی هوایی ارتش فدراسیون روسیه در سوریه مشغول به بمباران مواضع تروریست ها شد ، ایجاد امنیت برای این پایگاه نظامی بود که "مسکو" اهمیت بسیاری برای این دو پایگاه نظامی قائل است.
البته باید منتظر ماند و دید که مقامات ارشد فدراسیون روسیه چه تصمیمی برای پایگاه های نظامی "حمیمیم" و "طرطوس" خواهند گرفت که تاکنون "مسکو" بر حفظ این دو پایگاه راهبردی در سوریه تاکید کرده است.
