داستان مهرهای جعلی کی به پایان می‌رسد؟

یک دستگاه رایانه، یک دستگاه پرینتر لیزری، یک دستگاه تولیدکننده نور ماوراءبنفش و ژلاتین مخصوص مهر؛ کافی است برای ساخت مهرهای جعلی.

این‌ روزها بازار مهرهای جعلی که باعث به وجود آمدن بسیاری از اسناد جعلی می‌شود، داغ است. طوری که پای چین هم به تولید مهرهای جعلی برخی از سازمان‌های ایرانی به ماجرا باز شده است.

در اردیبهشت ماه امسال خبری مبنی بر دستگیری دو برادر در گرگان که با همکاری همدیگر مهرهای جعلی چینی را از طریق پست هوایی وارد کشور می‌کردند، منتشر شد.

البته برای تولید مهرهای جعلی نیازی نیست تا چین سفر کرد. در همین ایران خودمان هم بسیاری از مراکز زیرزمینی وجود دارد که مهرهای جعلی سازمان‌ها، نهادها، دفاتر ثبت اسناد، پزشک‌ها و ... را می‌سازند و تشخیص جعلی بودن آن بسیار دشوار است.

بحث جعل فقط به مهر محدود نمی‌شود. چندی پیش فردی افغانستانی دستگیر شده بود که 7 شناسنامه با 7 هویت متفاوت داشت. یا در سال 91 باند حرفه‌ای جعل در قم شناسایی و دستگیر شدند که حتی مهر ریاست اداره پاسپورت افغانستان، سرکنسولگری ایران در مزار شریف و برچسب ویزا را هم جعل کرده بودند.

در اربعین گذشته شاهد جعل هزاران روادید کشور عراق و دریافت مبالغ هنگفت از مسافران و زائران بودیم. یا صدور گواهینامه‌های جعلی یا مدارک نظام وظیفه جعلی که اتفاقا پای چند فوتبالیست را هم گیر انداخت.

از سویی کلاهبرداری‌های کلان و به جیب زدن مبالغ هنگفت توسط جاعلان و استفاده‌کنندگان از این اسناد جعلی یکی از اتفاقات بدی است که پس از جعل رخ می‌دهد و آمار بزه و پریشانی فکری جامعه را بسیار بالا می‌برد.

پیشرفت تکنولوژی باعث کاهش جعل مهر می‌شود

احمد ابوالحسنی، رئیس اتحادیه سازندگان کلیشه، لیتوگراف، مهر و پلاک معتقد است که پیشرفت تکنولوژی می‌تواند مانع از جعل مهر و اسناد شود همانگونه در زمینه آرم طرح ترافیک تکنولوژی و استفاده از دوربین باعث از بین رفتن جعل برچسب‌های طرح ترافیک شد.

وی ادارات گمرک و دارایی را درگیرترین نهادها با جعل مهر و سند می‌داند و معتقد است راه‌اندازی سامانه‌ای واحد برای ثبت درخواست و صدور کد رهگیری می‌تواند در جهت کاهش جعل مهر کارساز باشد.

ایران، آشفته‌بازار مهرسازی

رضا جودی، رئیس مرکز مهرهای امنیتی و ضد جعل کشور معتقد است که جامعه ما در زمینه مهرسازی دچار آشفته بازار است و برخی از واحدهای صنفی زیرزمینی که بدون مجوز اقدام به ساخت مهر می‌کنند باعث بروز جعل و جرم در جامعه می‌شوند.

از میدان فردوسی به سمت دروازه دولت که حرکت کنی، به بورس سازندگان کلیشه، پلاک و مهر برخورد می‌کنی. کافی است به یکی از مغازه‌داران آنجا سفارش ساخت یک مهر سازمانی یا پزشکی دهی تا با این پاسخ روبرو شوی «معرفی‌نامه از سوی سازمان یا نامه نظام پزشکی را بیاورید».

هرچه تلاش کردیم تا یکی از سازندگان مهر، بدون معرفی‌نامه برایمان مهر بسازد به در بسته خوردیم و همه آنها متفق‌القول به داشتن نامه از سازمان مربوطه تاکید کردند.

یکی از مهرسازان گفت که ما چون مجوز ساخت مهرهای سازمانی از اتحادیه نداریم فقط مهرهای نام و نام‌خانوادگی را می‌سازیم.

مهرسازان زیرزمینی، بلای جان اتحادیه مهرسازان

با یکی دیگر از مهرسازان که مرد جوانی بود صحبت کردیم و وی از وجود بسیاری از مهرسازان متخلف و مهرسازی‌های زیرزمینی سخن گفت. افرادی که با دریافت وجوه بالا هرگونه مهری را از روی تصویر آن می‌سازند. حتی مهرهای برجسته نیز توسط این افراد ساخته می‌شود و به جز کارشناسان خبره این حوزه هیچ کس نمی‌تواند جعلی بودن آن را تشخیص دهد.

در زیر تصویر تعدادی از مهرهای جعلی که توسط پلیس آگاهی استان تهران شناسایی و ضبط شده است را مشاهده می‌کنید.

سرهنگ عسگری، رئیس اداره مبارزه با جعل و کلاهبرداری پلیس آگاهی غرب استان تهران از شگرد جدید کلاهبرداران و جاعلان پرده برداشت و گفت: افرادی با تشکیل هیئت مدیره صوری شرکتی را با آدرس‌های واهی به ثبت می‌رسانند و مهر سازمان‌های دیگر را جعل می‌کنند و با سربرگ‌های آن شرکت اقدام به کلاهبرداری از مردم می‌کنند. در نهایت هم شرکت‌ها را تعطیل و با پول‌های مردم فرار می‌کنند.

سرهنگ عسگری بیان کرد: با دستور دادستانی برای دستگیری یک باند جعل بزرگ در کشور، کپی مدارک شناسایی خود را در اختیار یک جاعل قرار دادم و وی با استفاده از طرفندهای جعل یک کارت ملی جعلی برای من درست کرد.

خوشبختانه چند روز گذشته در سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی کشور، تفاهمنامه‌ای مابین اتحادیه سازندگان کلیشه، مهر و پلاک و مرکز جامع مهرهای امنیتی و ضد جعل کشور در 7 ماده منعقد شد که بر اساس آن ساخت مهرها همگی در سامانه‌ای متمرکز ثبت و کد رهگیری به سازندگان داده می‌شود. این امر موجب خواهد شد تا جعل مهر کاهش یابد و تشخیص اسناد حقیقی از اسناد جعلی آسانتر شود.

تصویر برخی از اسناد جعلی را در زیر مشاهده می‌کنید:

جالب است بدانید که مجازات جرم جعل برای جاعل طبق قانون مجازات اسلامی، حبس است.

برای مثال، مجازات جعل احکام دادگاه‌ها، مهر یا علامت شرکت‌ها یا ادارت دولتی، اسکناس یا چک بانکی 1 تا 10 سال حبس، جعل مدارک تحصیلی 1 تا 3 سال حبس، جعل مهر یا علامت شرکت‌های غیردولتی 3 ماه تا 2 سال حبس است.

و در صورتی که کارمندان یا مسوولان دولتی یا قضایی مرتکب جرم جعل شوند، مجازاتشان بیشتر از افراد عادی خواهد بود.