زندگی امروز تفاوتی آشکار با چند دهه گذشته دارد؛ اینترنت و ابزار ارتباطی نقشی کلیدی در زندگی ما دارند و بسیاری از امور مهم زندگی به وسیله این امکانات صورت می پذیرد .با این تفاسیر تصور کنید تلفن همراه و یا اینترنت چند ساعتی در اختیارتان نباشد، آنگاه چه حسی خواهید داشت ؟!
*پدیده ای به نام سایبر فوبیا ( syber phobia)
شاید دردسترس نبودن اینترنت و یا ابزارآلات ارتباطی برای برخی افراد چندان هم مهم نباشد اما در این میان افراد زیادی وجود دارند که تکنولوژی ارتباطی بخشی جدایی ناپذیر از زندگی آنهاست به نحوی که اگر چند ساعت از تلفن همراه و یا شبکه های اینترنتی دور بمانند دچار اضطراب و مشکلات عصبی بسیاری خواهند شد. این عارضه چالشی است نوظهور که جوامع گذشته با آن روبه رو نبوده اند، گویا هرچه جهان ارتباطات گامی رو به جلو برمی دارد به تعداد افرادی که انسی غیر طبیعی با آن میگیرند افروده میشود .
مهسا،22ساله و دانشجو، تلفن همراه را ضروری ترین وسیله در زندگی خود تصور می کند و میگوید : حتی تصور آن که چند دقیقه از تلفن همراه و شبکه های اجتماعی دور شوم برایم تلخ و عذاب آور است و طبق عادت تقریبا هر 5 دقیقه یکبار صفحه گوشی خود را چک میکنم .
دکتر حسین ابراهیمی مقدم روانشناس بروز این عارضه در افراد را موجب بروز مشکلات روانی و اجتماعی متعددی میداند و معتقد است : این پدیده نشان دهنده نوعی از اعتیاد شدید به اینترنت و وسایل ارتباطی است و موبو فوبیا (mobophobia) نام دارد که به مرور زمان میتواند سبب بروز مشکلات اجتماعی و حتی رفتاری متعددی در فرد شود .
* اضطراب تکنولوژیک، سبب انزوا
اضطراب های تکنولوژیک میتواند از یک انسان اجتماعی به تدریج شخصی منزوی و گوشه گیر بسازد؛ در این شرایط فرد ترجیح میدهد برای آن که لحظه ای از تلفن همراه خود دور نماند به گوشه ای خلوت و عاری از اجتماع پناه ببرد.
سهیلا ،45ساله، متاهل و خانه دار فناوری ارتباطات امروز را سبب گوشه گیری جوانان میداند و میگوید :دختر 19ساله من کل ساعات روز را در اتاقش و تنها با تلفن همراهش سپری میکند و به ندرت به جمع خانوادگی مان می آید. احساس میکنم تلفن همراه و شبکه اینترنت از فرزندم شخصی غیر اجتماعی ساخته است
ابراهیمی مقدم این پدیده را سبب جمع گریزی و دوری از خانواده و دنیای واقعی می داند و می گوید :این افراد به تدریج از دنیای واقعی فاصله خواهند گرفت و در نهایت دنیای مجازی را به عنوان واقعیت زندگی خود خواهند پذیرفت که این مساله منجر به تحریک های شناختی و به هم ریختگی های شخصیتی خواهد شد.
* آیا افرادی که افسرده و یا مضطرب هستند بیشتر از سایر افراد در معرض این پدیده قرار خواهند گرفت ؟
به طور حتم اشخاص افسرده و مضطرب گزینه مستعد تر و مناسبی برای ابتلا به اضطراب تکنولوژیک هستند، در واقع این افراد برای فرار از دنیای واقعی و التیام حس افسردگی خود به تلفن همراه پناه میبرند.
ابراهیمی مقدم در این باره معتقد است : افرادی که دارای سطح اضطراب بالا و مشکلات عصبی و گاه اختلافات خانوادگی هستند بیشتر به این مشکل دچار خواهند شد .
* ارتباط بیشتر از طریق جهان حقیقی
دوری از ابزار ارتباطی در دنیای امروز نه تنها منطقی نیست بلکه امکان پذیر نیز نخواهد بود. افراد می توانند با برنامه ریزی صحیح و اصولی و تعیین ساعاتی مشخص برای استفاده از تلفن همراه و شبکه های اجتماعی از بروز این اختلال در خود جلوگیری کنند. همچنین برقراری ارتباط بیشتر از طریق دنیای حقیقی میتواند شخص را به حالت عادی زندگی و تعاملات اجتماعی باز گرداند.
