شجاع‌الدین شفا در 1297 خورشیدی در قم به دنیا آمد. او تحصیلات خود را تا پایان دبیرستان در قم به انجام رساند و برای تحصیلات دانشگاهی به تهران رفت و پس از فارغ‌التحصیلی در رشته ادبیات فارسی، تحصیلاتش را در در بیروت و فرانسه ادامه داد.
پس از آغاز جنگ جهانی دوم و اشغال فرانسه و سپس ایران، به کشورش بازگشت و به عنوان مترجم در رادیو استخدام شد، همزمان فعالیت سیاسی را نیز آغاز کرد و از بنیان‌گذاران حزبی شد به نام میهن‌پرستان، با روزنامه‌ای به همین نام که سرمقاله‌هایش را شجاع‌الدین شفا می‌نوشت. تا سال 1357، حدود شصت عنوان ترجمه و تألیف از شجاع‌الدین شفا به چاپ رسید.
شفا در سال 1352 مأمور ساخت «کتابخانه ملی پهلوی» در قلب تهران می‌شود. این کتابخانه بنا بود ظرف ده سال به بهره برداری برسد و در همان ابتدا، ششصد هزار عنوان کتاب و بیش از 25 هزار عنوان نشریه را در خود جای دهد. مسابقه‌ای جهانی برای انتخاب معمار کتابخانه برپا شد که بیش از سه هزار شرکت کننده داشت و یک شرکت آلمانی در آن برنده شد اما کلنگ کتابخانه هیچگاه به زمین زده نشد.
وی قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، عهده‌دار سمت‌های علمی فرهنگی مختلفی بود؛ از جمله مدتی دبیرکل شورای فرهنگی سلطنتی بود و همچنین ریاست کتابخانه ملی پهلوی را بر عهده داشت که بعد از کتابخانه مجلس شورای ملی بزرگ‌ترین کتابخانه کشور به شمار می‌رفت. وی پس از انقلاب سال 1357 تا آخر عمر در فرانسه زندگی کرد و در فروردین 1389 از دنیا رفت.
بجز مدت کوتاهی فعالیت سیاسی، شفا بیشتر عمر خود را صرف فعالیت‌های فرهنگی نمود. وی مدتی رایزن فرهنگی محمدرضا شاه پهلوی بود و برخی نطق‌های او را تهیه می‌کرد. ایده برگزاری جشن‌های 2500 ساله شاهنشاهی ایران او نقش مهمی در سیاست‌گذاری‌های فرهنگی شاه ایفا کرد، به ویژه در سیاست‌های ملی‌گرایانه شاه و اندیشه بزرگداشت و احیای ایران باستان.
شجاع‌الدین شفا؛ نویسنده سخنرانی‌های مهم شاه شد. ایده تغییر تقویم ایران از هجری خورشیدی به شاهنشاهی نیز به شجاع‌الدین شفا نسبت داده می‌شود.
سمت‌های او در دوران پهلوی دوم عبارت بودند از : معاون فرهنگی دربار شاهنشاهی، سفیر بین‌المللی ایران در امور فرهنگی، رئیس کتابخانه ملی پهلوی، دبیر کل شورای فرهنگی سلطنتی، دبیر کل انجمن بین‌المللی ایران شناسان
