جای خالی مذهب در سوژه بحث‌برانگیز سقط جنین

فیلم«24 هفته» ساخته آنه زوهرا براشد کارگردان آلمانی‌ست. فارغ از این که فیلم با چه نظرگاه و مضمونی به سقط جنین توجه دارد نکته قابل تامل  این که این کارگردان آلمانی در نشست پرسش و پاسخ به این سوال که تا چه حد تابوهای مذهبی و عرفی در تصمیم شخصیت اصلی فیلم‌اش مؤثر بوده است، گفت: شخصیت‌های فیلم به مذهب اعتقادی ندارند. او اما می‌تواند تصور کند که اگر آن‌ها مذهبی بودند، ممکن بود در تصمیم‌گیری درباره نگهداری جنین یا سقط او ساده‌تر به نتیجه می‌رسیدند.

حال روی سخن با مدیران فرهنگی ایران اسلامی است. در شرایطی که ما در کشوری اسلامی و مذهبی زندگی می کنیم در جشنواره فجر سی‌و چهارم با دو فیلم مواجه بودیم که یکی موضوع اصلی آن «سقط جنین» بود و دیگری در حاشیه و کمرنگ به این موضوع اشاره دارد اما در هیچ یک از آثار ردپای روشن و مشخصی از مذهب دیده نمی شود.

فیلم سینمایی «به دنیا آمدن» موضوع اصلی‌اش سقط جنین است. در این فیلم سعی شده به افکار و عقاید افراد سنتی و مدرن توجه شود. افکاری که بچه نمی‌خواهند و آن را مزاحم کار و زندگی می دانند. طرز تفکری که بر اغلب جوانان حکمرانی می‌کند آنهایی که برای گذران زندگی سخت کار می‌کنند و اما به خاطر مشکلات معیشتی و اقتصادی دوست ندارند موجودی دیگر مثل خودشان به این دنیای شلوغ بیاید. نکته‌ای که پدر بارها در فیلم به آن اشاره می‌کند. داستان فیلم از ابتدا تا انتها چالشی است پر ماجرا میان این زن و شوهر، مردی که جزو افراد روشنفکر جامعه است و با نگاه مدرن به جامعه نگاه می‌کند با بچه دوم مخالف است و به دلیل استیجاری بودن خانه و مشغله خود و همسرش هنوز نتوانسته یک خانه شصت متری داشته باشد. در نقطه مقابل مادر تنها احساس مادرانه دارد و به آینده فرزندش توجه می‌کند و به سرعت تصمیم می‌گیرد که با امکانات و توانایی که در شهرستان دارد فرزندش را به دنیا آورد بدون حضور پدر که سرپرستی خانواده را برعهده دارد. مادر به تنهایی و کاملاً شخصی این تصمیم را می گیرد و از همسرش که شریک زندگی‌اش محسوب می شود هیچ کمکی نمی‌خواهد در شرایطی که مرد برای بازگشت زن به یزد می‌رود، توسط زن از محل کار پدرش او را اخراج می‌کند در طول فیلم هیچ‌گاه تلاش جدی و مصرانه‌ای برای تغییر نظر مرد صورت نمی‌گیرد و فرار از خانه را ترجیح می‌دهد.

در فیلم دیگر این جشنواره «لاک قرمز» هم زن به دلیل موقعیت اجتماعی و شرایط اقتصادی که دارد به سرعت جنین خود را سقط می کند.

در اینجا روی سخن با مدیران فرهنگی است در شرایطی که فیلمسازان و هنرمندان دنیا به مذهب توجه ویژه‌ای دارند و بحران امروز جهان را بی‌نیازی انسان به دین می‌دانند چگونه است که در برنامه‌ریزی فرهنگی کشور به این مهم توجه نشده است  و هیچ استراتژی در این حوزه وجود ندارد و هیچ رگه‌هایی از مذهب و اسلام در آثار از این دست در این حوزه دیده نمی‌شود، در اکثر آثار افراد مذهبی سخت‌گیر معرفی می‌شوند و تنها به جهان دیگر توجه دارند. دغدغه مسئولین نظام  چقدر در برنامه‌ریزی مدیران فرهنگی کشور وجود دارد متاسفانه شاهد نبود نگاه راهبردی در برنامه ریزی فرهنگی کلان کشور در این حوزه خطیر  هستیم.