دومین قسمت از برنامه تلویزیونی 180 درجه با موضوع بررسی آلودگی هوا با مناظره مدیران شهرداری تهران، سازمان محیط زیست و مدیرعامل سابق شرکت ملی پخش و رئیس ستاد افزایش بنزین داخلی در دولت دهم، روز جمعه از شبکه افق پخش شد.
مهترین بخش های این مناظره در در ذیل می خوانید:
*محمد رستگاری معاون نظارت و پایش محیط زیست استان تهران:
- مشکل آلودگی هوا بزرگ است اما نه آنقدر پیچیده که قابل حل نباشد. برای رفع آلودگی هوا نیاز به گسترش مترو، ارتقا خودروها و سوخت داریم که همه اینها نیاز به سرمایه گزاری سنگین دارد.
- با این نظر که هوا سال به سال آلوده تر و بدتر شده است مخالفم. اتفاقا سال به سال هوا بهتر شده است.
- درسال 90 حدود 60 درصد از کل سال هوای آلوده داشتیم. سال 91 و 92 40 درصد از کل سال و سال 93 و 94 حدود 32 درصد بوده است. سال 89 وضعیت از سال 94 به مراتب بدتر بوده است.
* وحید حسینی، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوا :
- آلودگی هوا را نمی توان در مدت زمان کوتاه حل کرد. در همه جای دنیا معمول است که سیاست مداران علاقه ای به حل مشکلات دراز مدت ندراند و دوست دارند مشکلات را حداقل در طول دوره خودشان حل کرده و بتوانند روبان آنرا پاره کنند و عکس بگیرند.
- در تهران بیشترین آلودگی را خودروها تولید می کنند. هم خودرو ها در آلوده کردن هوای تهران 80 درصد است.
* سالاری مدیرعامل سابق شرکت ملی پخش و رئیس ستاد افزایش بنزین داخلی در دولت دهم:
- مدیران ما روش هایشان آزمون و خطایی و برخوردهایشان سیاسی است. در کنار این موضوعات مسائل اقتصادی هم مطرح می شود.
- با بررسی روند عملکرد کسانی که امروز در سازمان محیط زیست هستند و در دهه های گذشته نیز مسوول بودند مشاهده می شود نتیجه اقداماتی که انجام شده امروز ما را به این چالش کشانده است. مدیریت ها اعتقادی به توسعه پالایشگاه ها، بهینه سازی نداشتند.
- مسوولان بر چه اساسی می گویند که 8 کلان شهر را با بنزین یورو پوشش دادند. اعداد و ارقام نشان می دهد ما در 8 کلان شهر بنزینی نداریم.
- بنزین یورو 4 ما از بنزین یورو 2 هم بدتر بوده است.
* حسینی :
- اینکه آقای رستگاری فرمودند تعداد روزهای سالم و ناسالم کم شده این را می گذارم به حساب باد و باران و مسائل طبیعی و ...وقتی می گوییم آلودگی کم شده که انتظار داشته باشیم تولید آلودگی کم شده باشد و تولید آلودگی اصلا هیچ تغییر نکرده است.
- بنده از سال 84 روی کیفیت بنزین ها کار کردم، آن زمان بزنین ما با یورو 4 فاصله داشت و الان هم اسم این بنزین را یورو 4 نمی گذارم ولی به استاندارد نزدیک شده ایم.
- ما یک میلیون موتور سیکلت کاربراتوری بسیار بسیار آلاینده داریم که هر کدام برابر 3 تا 4 خودرو آلودگی تولید می کند. حدود 170 هزار خودرو فرسوده داریم که جمعا با خودروهای کاربراتوری تولید سال 82 و ماقبل 300 هزار خودرو می شود که به ازای هر کیلیومتر پیمایش حدود 40 گرم آلودگی تولید می کنند. بیش از 100 هزار خودرو دیزل داریم که هیچ تجهیز کنترل آلایندگی در اگزوز آنها نیست. حالا انتظار دارید چه سوختی در این خودروها ریخته شود که آلایندگی تولید نکنند؟ هر سوختی در این وسایل بریزیم نتیجه همین خواهد شد حتی یورو 4.
- در حالی که حدود 170 هزار خودرو فرسوده داریم که در آلوده کردن هوای پایتخت نقش زیادی دارند باز هم حدود 100 هزار وام خورد به مردم دادیم تا خودرو بخرند بدون اینکه خودرو های فرسوده را از دور خارج کنیم.
* رستگاری:
- سازمان محیط زیست مسوول و متولی پیگیری آلودگی هوا است. محیط زیست باید از شهرداری و وزارت نفت پیگیری کند که اقداماتی که می بایست در جهت کاهش آلودگی هوا انجام میشده انجام داده اند؟
- وزارت نفت مسوول این بوده تا طرح کهاب را اجرا کند. حالا اگر وزارت نفت این کار را انجام داده محیط زیست می تواند از مسوولان وزارت نفت شکایت کند؟ ما همچین اختیاری را نداریم. آیا میتوانیم از شهرداری به خاطر حمل و نقل عمومی شکایت کنیم؟
* سالاری:
- اسناد و آمار بین المللی نشان می دهد آنچه به عنوان ینزین یورو 4 عرضه می شود با استاندارد یورو 4 اختلاف دارد.
- بنزین هایی که امروز خریداری می کنیم 15 سنت بالای فوب خلیج فارس خریده می شود. این بنزین ها از طریق واسطه وارد می شود. این واسطه ها چه کسانی هستند؟ واسطه ها که تولید کننده نیستند. اگر این حلقه ها جمع شود کلی منابع ایجاد می شود. امسال 120 درصد بیشتر نسبت به سال گذشته بنزین وارد کردیم.
* رستگاری:
- وارات و صادرات بنزین به سازمان محیط زیست هیچ ربطی ندارد. ما در جایگاه ها بنزین را تست می کنیم و قبل از آن به سازمان هیچ ارتباطی ندارد.
* حسینی:
- آلودگی هوای تهران بر اساس آمارهای وزارت بهداشت سالانه جان حدود5 تا 6 هزار نفر را می گیرد. این انسان ها برای کشور سرمایه هستند.
- قوانین خوب و مترقی در کشور داریم برای کاهش آلودگی هوا اما اجرا نمی شود. دولت متولی اجرای این قوانین است. انبوهی از قوانین و مصوبات خوب در کشور داریم و با خلاء قانونی در کشور مواجه نیستیم.
- طول خطوط مترو تهران باید دوبرابر شود. یک خط اتوبوس بی آر تی در روز حدود 500 هزار نفر را جابجا می کند. این عدد ها خیلی زیاد است. بسیار کمبود امکانات داریم.
- سالها است که از سوی دولت ها بودجه ای برای توسعه حمل و نقل عمومی به شهرداری داده نشده است.
- 6 سال است که یک اتوبوس نو توسط بودجه های ملی وارد تهران نشده است.
- شاید موضوع آلودگی هوا برای دولت ها اولویت نیست که به شهرداری ها کمک نمی کنند.
- امروز مترو تهران از نبود واگن رنج می برد. خیلی برای دولت سخت نیست که 1000 واگن مترو خریداری کرده و سرمایه گذاری کند تا مشکل مترو حل شود.
* رستگاری:
- باید منصفانه تر به موضوع کمک های دولت به شهرداری نگاه کرد. با وضعیت فعلی بودجه کشور آیا دولت پول دارد و به شهردای کمک نمی کند؟
* سالاری:
- دلال ها و واسطه هایی در واردات بنزین به کشور وجود دارد که از این موضوع منتفع می شوند.
- واردات بنزین به کشور ما زمانی با قیمت 127 دلار انجام شد در حالی که در همان زمان قیمت در خلیج فارس بشکه ای 118 یا 100دلار بوده است.
* سالاری:
امیداورم تا زمانی که زنده هستم مشکل آلودگی هوای کشور حل شود!
* حسینی:
اگر به همین شکل پیش برویم هیچ اتفاقی برای کاهش آلودگی هوای تهران رخ نخواهد داد. اما اگر با برنامه ریزی جلو رویم تا 4 یا 5 سال دیگر می توان این مشکل را حل کرد.