تلاش رسانه‌های مخالف «حامد کرزی» برای زیر سوال بردن اقدامات و فعالیت‌های وی و تخریب شخصیتش برای تحت‌الشعاع قرار دادن چهره وی محسوب می‌شد.
پس از پایان دوران ریاست جمهوری حامد کرزی در افغانستان به عنوان اولین رسانه ایرانی و پس از تلاش‌های بسیار و تماس‌های مکرر با دفتر وی موفق به تنظیم وقت برای مصاحبه با رئیس جمهور سابق افغانستان شدیم.
در دفتر حامد کرزی آنچه نظرمان را جلب کرد، آرامش مثال زدنی وی و چیدمان زیبا و بی‌آلایش دفتر رئیس جمهور سابق بود. وی با طمأنینه خاصی به سوالات ما پاسخ گفت. سوالاتی که از پیش، آماده کردم ولی آرامش کرزی مرا به خود جذب کرده بود.
دسته اول سئوالاتم شخصی، دسته دوم سوالات مربوط به مسائل داخلی افغانستان و دسته سوم سئوالات مربوط به مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی بود.
کرزی با بیان اینکه از زندگی کنونی خود راضی هستم، گفت: آرزویم این است که با لطف خداوند افغانستان هر چه زودتر به صلح رسیده و آرامش در کشور برقرار شود.
وی همچنین با تاکید بر اینکه جوانان افغانستانی استعداد و توانایی ذهنی بسیار بالایی دارند، اظهار داشت: تلاش زیادی کردیم تا برای جوانان کشور وسایل تعلیم و تربیت و آموزش را چه در داخل و چه در بیرون از افغانستان فراهم کنیم.
رئیس جمهور پیشین افغانستان با اشاره به تخصیص بودجه اختصاصی برای دفترش افزود: دستور بودجه اختصاصی برای دفتر من توسط اشرف غنی صادر شده ولی در نامه ارسالی به دفتر وی اعلام کردم که این مقدار بودجه برایمان زیاد و این میزان را نمی‌خواهیم.
وی تصریح کرد: به ریاست جمهوری باز نمی‌گردم چرا که فکر می‌کنم دوران خدمت من تمام شده و به وظیفه خودم عمل کرده‌ام لذا فکر می‌کنم اکنون نوبت جوانان است که افغانستان را پیش ببرند.
رئیس جمهور سابق افغانستان دیدگاه خود را نسبت به طالبان اعلام کرد و گفت: طالبان از خاک افغانستان و برادر ما هستند لذا از آنها خواهش می‌کنم به مردم و وطن خود آسیب نرسانند و صلح را در این کشور به وجود آورند.
کرزی در خصوص عدم امضای پیمان امنیتی کابل و واشنگتن گفت: پیمان امنیتی را به این دلیل امضا نکردم که آمریکا به تعهدات خود در قبال صلح افغانستان عمل نکرد.
وی پایبندی به قوانین و اصول وضع شده در کشور را تنها راه حل مشکلات کمیسیون انتخابات و دولت وحدت ملی افغانستان دانست.
رئیس جمهور سابق افغانستان ضمن ابراز خرسندی از بهبود رابطه ایران و آمریکا گفت: سیاستی که من دنبال می‌کردم کثیرالمحوری، برادری و دوستی با کشورهایی بود که به همراه و دوست افغانستان و منطقه باشند.
کرزی با بیان اینکه ملت افغانستان در طول تاریخ هیچگاه خارجی‌ها را در خاک خود نپذیرفته‌اند، اما در زمینه ورود آمریکا به خاک افغانستان استثنائی را پذیرفتند، گفت: ملت افغانستان معتقد بودند که آزادی کشورشان از اشغال پنهانی و همچنین تروریسم تنها دلیل پذیرش مشروط آمریکایی‌ها در خاک افغانستان است.
وی با تاکید بر اینکه به هیچ وجه ملت افغانستان مخالف مردم آمریکا نیستند، افزود: ما اختلافاتی را با آمریکا و مردم آن کشور داریم که این اختلاف تنها به دلیل حقوق مردم و اعاده حق ملت افغانستان برای زندگی آبرومند و صاحب حاکمیت ملی شان است.
رئیس جمهور سابق افغانستان با بیان اینکه از روز اول آغاز به کار دولتم سیاست ما برقراری توازن در عرصه سیاست خارجی بوده است اظهار داشت: بهبود روابط کنونی ایران و آمریکا ناشی از تدبیر و ایستادگی ملت ایران، رهبری، ریاست جمهوری و سایر مسئولان ایران است که البته از آن خرسند هستیم.
کرزی تصریح کرد: زمانی که ایران با آمریکا مشکلات زیادی در روابط داشت، رابطه ما با ایران خوب بود البته با آمریکا، هند و پاکستان هم دوست بوده و می‌خواهیم دوست بمانیم. با عربستان سعودی، ترکیه، روسیه، چین و سایر کشورها روابط گسترده‌ای داشتیم.
وی افزود: از روز اول آغاز به کار دولتم اعلام کردم که سیاست افغانستان باید کثیرالمحوری، برادری و دوستی باشد که این موضوع هم به سود افغانستان و هم به سود تمام کشورهای منطقه بود.
کرزی با اشاره به در جریان بودن مذاکرات صلح گفت: مذاکرات صلح افغانستان در حال حاضر با ابعاد وسیع و با مدیریت کشورهای خارجی در جریان است. پاکستان، چین و آمریکا در مذاکرات فعلی دخیل هستند و تلاش می‌کنند تا برای افغانستان صلح بیاورند، اما برای اینکه روند صلح نتیجه بهتری داشته باشد بهتر است ایران، هند و روسیه که 3 کشور مهم منطقه و همسایه افغانستان در مذاکرات صلح باید دخیل شده و در آن با نقش آفرینی بپردازند.
وی افزود: ایران دوست و همسایه دیرین افغانستان است که زبان، فرهنگ، دین، خوی و خصلت مشترک با آن داریم و در طول چند سال گذشته به‌ویژه 14 سال اخیر روابط حسنه‌ای با کابل داشته است. جمهوری اسلامی ایران درایت و برادری خوبی در برابر افغانستان از خود نشان داده که از این بابت از آنها سپاسگزاریم.
رئیس جمهور پیشین افغانستان اظهار داشت: ایران تا حد توان خود به بازسازی افغانستان کمک کرده این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران با تحریم‌های ظالمانه کشورهای غربی به‌ویژه آمریکا روبرو بوده است ضمن اینکه با توافق هسته‌ای اخیر آمریکا و ایران تحریم‌های تهران در حال رفع شدن است که با این کار امکانات بهتری نصیب ایران خواهد شود لذا امیدوارم از فرصت بوجود آمده رفع تحریم‌های ایران منافعی خوبی هم نصیب ایران شود.
وی تصریح کرد: پاکستان هیچگاه نمی‌تواند از طریق ترویج افراطی‌گری و ارسال تروریسم، افغانستان را تحت سلطه خود درآورد در حالی که افغانستان حاضر است با پاکستان صلح‌طلب و دارای حُسن‌نیت بهترین، وسیع‌ترین و کامل‌ترین رابطه را با آن برقرار و حتی آنرا توسعه دهد.
کرزی گفت: ما از ملت پاکستان به دلیل همکاری‌هایی که با ملت افغانستان‌ها داشته سپاسگزاریم ضمن اینکه به اسلام‌آباد و به‌ویژه دستگاه اطلاعاتی پاکستان پیام می‌دهیم که مسیر صلح و دوستی با افغانستان در پیش بگیرد اقداماتی نظیر ترور و افراطی‌گری را رها کند.
***مشروح این گفت‌وگو به شرح ذیل است***
- جناب آقای کرزی، بیش از یک سال است که پس از 14 سال قدرت و زمامداری امور افغانستان را واگذار کرده‌اید، از زندگی کنونی خود راضی هستید؟
کرزی: بله کاملاً. از زندگی کنونی خود راضی هستم، زندگی شخصی‌ام الحمدالله آرام است، فرزندانم در داخل کشور به مدرسه می‌روند. فقط آرزویم این است که خداوند افغانستان را زودتر به صلح رسانده و آرام کند و به این صورت یک زندگی خوب و خوشحالی را برای تمام مردم ما میسر سازد.
- آقای کرزی، بنیاد «حامد کرزی» را با چه اهدافی بنا کردید؟ قرار است چه اتفاقی بیفتد و تاکنون این بنیاد چه دستاوردی داشته است؟
کرزی: بنیاد حامد کرزی فقط و فقط برای تشویق آن جوانان افغانستانی است که استعداد بسیار عالی و توانایی ذهنی دارند تا درس بخوانند، اما امکانات مالی برای آنها میسر نیست. ما تلاش می‌کنیم برای این جوانان در حد توان بنیاد وسایل تعلیم و تربیت و آموزش را در داخل و بیرون از افغانستان فراهم کنیم.
- چند وقت پیش مصوبه‌ای از دولت رسانه‌ای شد که بنابر دستور اشرف‌غنی قرار بود دولت ماهیانه مبلغی را برای اجاره و هزینه‌های دفتر شما بپردازد و بلافاصله بعد تکذیب شد، دلیل این کار چه بود؟
کرزی: من نمی‌دانم چرا این کار را کردند. این فرمان را خود رئیس جمهور افغانستان صادر کردند، ما از اشرف‌غنی تشکر می‌کنیم که مهربانی کرده و خواستند به عنوان تشکیلات مستقل بودجه‌ای به شورای افغانستان معرفی شود.
ما طرفدار این موضوع نبودیم و به رئیس جمهور نوشتیم که این مقدار بودجه برایمان زیاد است و نمی‌خواهیم که بودجه‌ای مستقل به ما اختصاص داده شود بلکه چیزی که قانون حکم می‌کند، برای ما کافی است.
- اگر روزی احساس کنید که افغانستان واقعاً به حضور مجدد حامد کرزی نیاز دارد، امکان این بازگشت وجود خواهد داشت؟
کرزی: خیر، به ریاست جمهوری باز نمی‌گردم. دوران خدمت من دیگر گذشته و من وظیفه خودم را در قبال مردم افغانستان انجام داده‌ام.
بدون شک اقداماتی که در دوران ریاست جمهوری خود انجام دادم کاستی‌ها و مشکلاتی داشته، ولی کاملاً بر این باور هستم که اکنون نوبت جوانان است که افغانستان را به پیش ببرند و اوضاع آن را بهتر کنند.
البته به عنوان یک شهروند افغانستان، شهروندی که تجربه متفاوت‌تری دارم و یک دوره کاری با تجربیاتی را پشت سر گذاشته‌ام، در موارد مهم ملی افغانستان حتماً در خدمت مردم خواهم بود و وظیفه‌ای که به عنوان یک شهروند به مردم و منافع کشور دارم، آن را حتماً انجام می‌دهم و به هیچ عنوان پا پس نمی‌کشم.
- اخیراً به شما لقب سفیر آزادی بیان اعطا شد، در این باره کمی توضیح دهید؟
کرزی: خوب به دلیل تعهد من به آزادی بیان، رونق مطبوعات آزاد، رسانه‌های آزاد و تعدادی از رسانه‌هایی که اکنون داریم است و یکی از دستاوردهای افغانستان و مردم این کشور است.
- جناب کرزی شیرین‌ترین و تلخ‌ترین خاطره دوران زمامداری خود را برای ما بفرمایید؟
کرزی: شیرین‌ترین خاطرات من، به رُشد جوانان افغانستانی مربوط می‌شود. زمانی که دیدم دختران ما به مدرسه رفتند، جوانانمان از دانشگاه‌های افغانستان فارغ‌التحصیل شدند، جوانان خارج تحصیل‌کرده‌تر و توانمندتر بازگشتند و زمانی که دیدیم اوضاع زندگی مردم ما بهتر شد.
البته لحظات بسیار تلخی هم در زندگی من وجود داشته که مربوط به تلفات غیرنظامیان افغانستان، بمباران خانه‌های مردم و کشته شدن کودکان ما بر اثر حملات هوایی هواپیماهای خارجی بوده است.
- نظر شما درباره این 4 شخصیت چیست؟ «آیت‌الله امام خامنه‌ای» رهبر ایران، «باراک اوباما» رئیس جمهور آمریکا، «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه و سید حسن نصر الله دبیرکل حزب الله لبنان؟
کرزی: «آیت‌الله خامنه‌ای» یک شخصیت بسیار عالم، متوازن و بردبار و رهبر انقلاب ایران هستند که از احترام کامل ما برخوردار هستند. از ایشان تشکر می‌کنیم که در جریان سفرهایم مهربانی کرده، با من دیدار داشتند و در مورد افغانستان شفقت و مهربانی دارند و همیشه از ادبیات، شعر و شاعری و از پیوندهای 2 کشور با لطف و مهربانی یادآوری می‌کنند.
«ولادیمیر پوتین» شخصی است که در مقابل آمریکا و اهداف آمریکا به سود منطقه ایستاد و ما در این راستا کاملاً پشتیبانی وی را داریم و به همین ترتیب رهبران ایران نیز همین کار را کردند.
«باراک اوباما» رئیس جمهور یک ملت بزرگ و توانمند است و ما به مردم آمریکا احترام ویژه‌ای قائل هستیم و به عنوان رئیس جمهور ایالات متحده به وی احترام می‌گذاریم.
از سیدحسن نصرالله معرفت و شناختی ندارم، در مطبوعات دیده‌ام که سخنور توانمند هستند.
شما همواره طالبان را برادر خطاب می‌کردید و به دلیل اینکه غیرنظامیان و نظامیان افغانستانی زیادی توسط این گروه کشته شدند، انتقادهای زیادی از شما صورت گرفت. استدلالتان برای استفاده از این واژه چه بود؟
کرزی: چون آنها از مردم افغانستان و از این خاک و مرز و بوم هستند. آن تعدادی از طالبان که افغانستانی هستند، برادر ما می‌باشند.
اگر چه به دلیل اشتباه بزرگی که مرتکب شدند از آنها ناراحت هستیم و گلایه داریم اما آنها برادر ما هستند لذا بهتر است برادران ما سعی کنند که با هم کنار بیایند.
مردم افغانستان هر روز در یک جنگی که در راستای منافع بیگانگان است در حالی کشته می‌شوند که شاهد برادرکشی در خاک کشورمان هستیم.
زمانی که من می‌گویم برادر و طالب، منظورم این است که طالب و برادرم به وطن و مردم خود آسیب نرسانده و برای کشور خود صلح خواهند آورد.
طالبان بداند جنگی را که آغاز کرده بهانه‌ای برای آمریکا، پاکستان و دیگران شده که افغانستان را تحت سلطه خود داشته باشند.
اگر آنها واقعاً وطن‌دوست هستید باید صلح را برای افغانستان به وجود آورند لذا باید همگی در کنار سایر مردم و با قدرت بیشتر و به صورت مستقل کار کنیم، نه مانند یک کشور جنگی رفتار کنیم که به دلیل منافع دیگران محتاج آنها باشیم.
- طالبان از دشمن قابل جنگ آمریکا در 2001 به دشمن قابل مذاکره این کشور در 2016 تبدیل شده است. به نظر شما چرا آمریکا بدون حضور رسمی دولت مرکزی در افغانستان روند مذاکره با طالبان را آغاز کرد ؟ آمریکا برای طالبان پس از 2015 چه برنامه ای دارد؟
کرزی: این سوال شما اثبات حرف قبلی من است که ما قربانی جنگ منافع دیگران هستیم که البته نباید باشیم. متأسفانه برادرکشی در افغانستان به یک وظیفه تبدیل شده و به نظر می‌رسد که برخی افراد وطن و مردم خود را زیر پا می‌گذارند.
ما باید هشیار باشیم تا قربانی منافع دیگران نشویم. چگونه ممکن است طالبانی که در سال 2013 دشمن آمریکا بوده در سال 2014 به دوست آن کشور تبدیل شود و حتی آمریکا در سال 2015 طالبان را همکار صلح خود در افغانستان بنامند.
این 3 مثال کلیه موضوعات را روشن می‌کند که افغانستان قربانی جنگ تحمیلی بین منافع بیگانگان شده است.
- شما تا آخرین دقیقه‌ای که در کرسی ریاست جمهوری نشسته بودید، پیمان امنیتی را با آمریکا امضا نکردید، چرا؟ حال که حکومت وحدت ملی این پیمان را امضا کرده به نفع افغانستان است یا به ضرر این کشور؟
کرزی: آمریکا در آغاز ورودش به افغانستان سبب آزادیی کشورم از یک اشغال پنهان شده بود که از این بابت از آنها تشکر می‌کنیم اما بعد از آن دیدیم که ما گرفتار جنگ و منازعه‌ای دیگری شدیم که این جنگ درگیری بین منافع آنهاست و ما تنها قربانیان آن هستیم.
پیمان امنیتی را به آن خاطر امضا نکردیم که ما فقط برای افغانستان صلح می‌خواستیم. حضور آمریکا در افغانستان برای جنگ با تروریسم و افراطیت بود، اما با گذشت هر روز، تروریسم و افراطیت افزایش یافت و شانس و امید برقراری صلح در افغانستان کمتر شد.
درخواست ما از آمریکا این بود که پیش از امضای پیمان امنیتی، ایالات متحده باید روند صلح افغانستان را جدی‌تر و قابل لمس‌تر آغاز می‌کرد و اگر ایالات متحده به روند صلح افغانستان و تعهداتی که به ما داشت، وفادار می‌بود تلقی ما سودمند بودن امضای پیمان امنیتی با آمریکایی‌ها بود.
در زمانی که صلحی وجود ندارد امضای پیمان امنیتی با آمریکا به سود افغانستان نیست در حالی که آمریکایی‌ها در پایگاه‌های خود با خیال راحت نشسته‌اند و ما در بیرون از پایگاه‌های آنها و در خاک خود کشته می‌دهیم.
ما صلح می‌خواهیم و باید از هر راه ممکن به افغانستان این موضوع حاصل شود لذا بهترین راه آن است که افغانستان را درک کرده و بدانند که صلح در کشورم برای دیگران هم منافعی دارد.
برادران طالبان ما که نااهل شده و به کشور خود آسیب می‌رسانند باید تلاش کنند تا خود را از چنگال بیگانگان آزاد کنند چرا که ما هم خود را آزاد کرده و مستقل عمل می‌کنیم.
- در سال‌های آخر حکومت، سیاست خارجی افغانستان به سمت شرق گرایش یافت. آیا رویکرد شما از غرب به شرق و منطقه به دلیل اختلافات بود یا تجربه شما را به این چرخش سیاسی رساند؟
کرزی: از روز اول هم سیاست ما برقراری توازن بود. امروز که روابط ایران و آمریکا بهتر شده ناشی از تدبیر و ایستادگی ملت ایران، رهبری، ریاست جمهوری و سایر مسئولان ایرانی بوده از این بابت بسیار خرسند هستیم.
زمانی که ایران با آمریکا مشکلات زیادی داشت، رابطه ما با ایران خیلی خوب بود البته با آمریکا، هند و پاکستان هم دوست بودیم و می‌خواهیم این رابطه دوستی هم باقی بماند.
با عربستان سعودی، ترکیه، روسیه، چین و سایر کشورها روابط گسترده‌ای داشتیم. از روز اول بنیاد کار ما این بود که سیاست ما کثیرالمحوری، برادری و دوستی است که این موضوع به سود افغانستان و منطقه خواهد بود.
- چرا بعد از 14 سال حاکمیت دموکراسی، صلح و امنیت به افغانستان باز گردانده نشده است؟
کرزی: دلیل این موضوع منفعت طلبی دیگران به قیمت از دست رفتن زندگی و صلح در افغانستان است لذا ما افغانستانی‌ها باید خود را از این رنج آزاد کنیم. اگر مشکل از طرف ما بود مذاکرات 4 جانبه فعلی در خصوص افغانستان برگزار نمی‌شد.
اگر این مشکل، مشکل داخلی ماست پس آمریکا، پاکستان و چین در مذاکرات چه می‌کنند ضمن اینکه چرا مذاکرات 4 جانبه صلح در «اسلام‌آباد» و «کابل» شد؟
اگر این مشکل مربوط به افغانستانی‌هاست، آمریکا، پاکستان و چین در اینجا چه نقشی دارند؟ لذا به نظر می رسد که این امر مشکل ما نیست بلکه این مداخله، اهداف و منافع بیرونی دارد که برخی کشورها مذکور در خارج از افغانستان تصمیم گرفته‌اند تا برای آن راه‌حلی را پیدا کنند ولی امیدوارم این حلقه با حضور ایران، چین، روسیه و هند بزرگ‌تر و مستحکم‌تر شده و نتیجه‌بخش باشد.
- به نظر شما پروسه صلح با طالبان چه موانعی دارد که به ثمر نمی‌رسد؟
کرزی: موانع آن پاکستان و آمریکا و اهداف این کشورها است.
- یکی از چالش‌های عمده فراروی انتخابات پارلمانی جدال بین کمیسیون انتخابات و دولت وحدت ملی است. به نظر شما راهکار این اختلاف چیست؟
کرزی: راهکار پابندی به قوانین انتخابات و اصول وضع شده کشور ماست.
- یکی از بندهای توافقنامه سیاسی دولت وحدت ملی، تغییر نظام است. نظر شما در این باره چیست؟ آیا با تغییر نظام موافقید؟
کرزی: تغییر نظام تنها با خواست مردم افغانستان امکان‌پذیر است. اگر خواست مردم کشورم ایجاد نظام دولت پارلمانی باشد این امر می‌توانند با برگزاری لویی‌جرگه سنتی یا قانون اساسی صورت گیرد و سرنوشت خود را مشخص کنند.
راهی که در قانون اساسی مشخص شده لویی‌جرگه قانون اساسی و راه تاریخی آن نیز لویی‌جرگه سنتی است.
- ماجرای داعش در افغانستان را چگونه می‌بینید، آیا استفاده ابزاری برخی گروه‌ها و حتی دولت افغانستان با این گروه صحت دارد؟ اظهارات ظاهر قدیر هم گویای همین مطلب است.
کرزی: از داعش در افغانستان استفاده ابزاری می‌شود. طالبان از خاک ما بوده و ریشه در خاک ما دارد و اکثر آنها هم مجاهد هستند اما داعش یک پروژه کاملا خارجی است و به تمام معنا می‌کوشد تا به پیکر منطقه آسیب جدی برساند.
- با توجه به مسائلی که از طرف شما مطرح می‌کنند مانند علاقمندی شما به خط دیورند و پشتون‌های آن سوی خط، راهکار پایان دادن به این مساله چیست؟ چه باید کرد؟
کرزی: مسئله دیورند یک درد تاریخی افغانستان و زخمی است که استعمار انگلیس به سینه ما انداخت که البته تاکنون هم التیام نیافته است.
ملت و حکومت افغانستان این خط را نپذیرفته‌اند لذا به نظر می‌رسد که این موضوع تنها از طریق مردم این طرف خط و آن سوی خط دیورند می‌تواند حل و فصل شود.
مردم افغانستان به خاطر خط دیورند با پاکستان جنگ و جدالی نداشته‌اند ولی همواره حق خود را خواسته‌‌ایم و هیچ گاه از زور استفاده نکرده‌ایم.
نظر ما داشتن رابطه دوستی با پاکستان است چون این کشور را همسایه خود می‌دانیم و از سویی دیگر هم ملت پاکستان با آغوش بسیار باز از مهاجرین افغانستانی پذیرایی کرده و تا ابد قدردان این کشور هستیم.
لذا ما خواهان رابطه حسنه با پاکستان هستیم، اما از حق خود نخواهیم گذشت و امیدواریم که این کشور برای برآورده شدن اهداف خود در افغانستان و منطقه از افراطیت، تشدد و تروریسم دست برداشته و از آن استفاده نکند.
- شما در سال‌های آخر دولت خود، از سیاست‌های آمریکا انتقاد شدید کردید. دلیل آن چیست؟ بسیاری بر این عقیده هستند که شما توسط آمریکا به قدرت رسیدید.
کرزی: در این شکی نیست که در سال 1380 و 1381 آمریکا در آزادی افغانستان از اشغال پنهانی یکی از همسایه‌های ما کمک حالمان بود البته مردم افغانستان در این قضیه نقش اساسی داشتند زیرا می‌دانستند که قرار است از اشغال رهایی یابند.
ملت افغانستان در طول تاریخ هیچگاه خارجی‌ها را در خاک خود نپذیرفته‌اند، اما استثنائاً این بار پذیرفتند که البته دلایلی داشت که آزادی افغانستان از اشغال پنهانی و همچنین تروریسم بخشی از آنها بود.ضمن اینکه بعد از چند دهه جنگ، بدبختی، خونریزی و بیچارگی ملت افغانستان، مردم کشورم در حال دستیابی به آزادی و همچنین ترقی و بهبود زندگی خود بودند.
متاسفانه بعدها کارهایی انجام شد که سبب رنجش مردم افغانستان شد زیرا در آن دوگانگی مشاهده شد. نیروهای خارجی شب‌ها به خانه‌های مردم هجوم می‌آوردند و زندان‌هایی را برای بازداشت شدگان ساختند که خلاف ارزش‌ها، حاکمیت ملی افغانستان بود ضمن اینکه متاسفانه به جای اینکه پاکستان را که پناهگاه و حامی برخی تروریست‌ها شده بود را مورد بازخواست قرار دهند ملت افغانستان را تهدید و بمباران می‌کردند.
به هیچ وجه ملت افغانستان مخالف مردم آمریکا نیستند مردم ما بسیار خوب و زحمت‌کش هستند اما با این حال اختلافاتی با آمریکا و مردم آن کشور داریم که این اختلاف به دلیل حقوق مردم و اعاده حق ملت افغانستان برای زندگی آبرومند و صاحب حاکمیت ملی شان است.
- در دوران ریاست جمهوری‌تان سفرهایی خوبی به جمهوری اسلامی ایران داشتید و این امر در افزایش مناسبات 2 کشور تأثیر فراوانی داشت. اکنون که مسئولیت رسمی در افغانستان ندارید چرا به ایران سفر نمی‌کنید؟
کرزی: بسیار آرزو دارم سفر کنم. تصورم بعد از اتمام دوران ریاست جمهوری ام این بود که زمان بیشتری برای سفر خواهم داشت اما متأسفانه اینگونه نشد. امیدوارم روزی سفر مجدد به تهران برایم فراهم شده و بتوانم جمهوری اسلامی ایران را از نزدیک ببینم.
- در سال‌های آخر حکومت، سیاست خارجی افغانستان به شرق گرایش پیدا کرد. آیا رویکرد شما از غرب به شرق و منطقه به دلیل اختلافاتی بود که با غرب پیدا کردید؟
کرزی: از روز اول آغاز به کار دولتم سیاست ما برقراری توازن در عرصه سیاست خارجی بود. بهبود روابط کنونی ایران و آمریکا ناشی از تدبیر و ایستادگی ملت ایران، رهبری، ریاست جمهوری و سایر مسئولان ایران است که البته از آن خرسند هستیم.
زمانی که ایران با آمریکا مشکلات زیادی در روابط داشت، رابطه ما با ایران خوب بود البته با آمریکا، هند و پاکستان هم دوست بوده و می‌خواهیم دوست بمانیم.
با عربستان سعودی، ترکیه، روسیه، چین و سایر کشورها روابط گسترده‌ای داشتیم. از روز اول آغاز به کار دولتم اعلام کردم که سیاست افغانستان باید کثیرالمحوری، برادری و دوستی باشد که این موضوع هم به سود افغانستان و هم به سود تمام کشورهای منطقه بود.
- مذاکرات چهارجانبه در جریان است. نظر شما درباره این مذاکرات صلح چیست؟ تا چه اندازه دخیل کردن ایران و روسیه و استفاده از ظرفیت‌های این 2 قدرت منطقه‌ای را به نفع مذاکرات صلح می‌دانید؟
کرزی: اگر مشکل عدم صلح در افغانستان موضوعی داخلی به حساب می‌آید خود ما باید با یکدیگر به گفت‌وگو نشسته و این موضع را حل و فصل کنیم در حالی که به نظر می‌رسد که مشکل افغانستان مشکلی خارجی است که منافع دخیل کشورهای دیگر باعث شده تا ما در آن بسوزیم.
مذاکرات صلح افغانستان در حال حاضر با ابعاد وسیع و با مدیریت کشورهای خارجی در جریان است. پاکستان، چین و آمریکا در مذاکرات فعلی دخیل هستند و تلاش می‌کنند تا برای افغانستان صلح بیاورند، اما برای اینکه روند صلح نتیجه بهتری داشته باشد، بهتر است ایران، هند و روسیه که 3 کشور مهم منطقه و همسایه افغانستان هستند، در مذاکرات صلح دخیل شده و در آن نقش آفرینی کنند..
- سیاست افغانستان در قبال جمهوری اسلامی ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ آیا داشتن رابطه سیاسی، فرهنگی و اقتصادی افغانستان با ایران منافعی را برای ما دارد؟
کرزی: ایران دوست و همسایه دیرین افغانستان است که زبان، فرهنگ، دین، خوی و خصلت مشترک با آن داریم که در طول چند سال گذشته به ویژه 14 سال اخیر، روابط حسنه‌ای با کابل داشته است. جمهوری اسلامی ایران درایت و برادری خوبی در برابر افغانستان از خود نشان داده که از این بابت از آنها سپاسگزاریم.
- علت کندی قراردادها، پروژه‌ها و تفاهم‌نامه اقتصادی و توسعه‌ای بین ایران و افغانستان در زمینه برخی زیرساخت مانند پروژه راه آهن هرات و سرمایه‌گذاری مشترک در حوزه صنایع پتروشیمی، نفت و گاز و همچنین استخراج معادن چییست؟
کرزی: ایران تا حد توان خود به بازسازی افغانستان کمک کرده که از این بابت از آنها ممنون هستیم این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران با تحریم‌های ظالمانه کشورهای غربی به‌ویژه آمریکا روبرو بوده است.
با توافق هسته‌ای اخیر آمریکا و ایران تحریم‌های تهران در حال رفع شدن است که با این کار امکانات بهتری نصیب ایران خواهد شود از سوی دیگر سرمایه‌گذاری ایران در خارج از مرزها سهل‌تر شده و زمینه سرمایه‌گذاری خارجی‌ها در ایران فراهم می‌شود. امیدوارم از فرصت بوجود آمده رفع تحریم‌های ایران منافعی خوبی هم نصیب ایران شود.
- نقش پاکستان در صلح و امنیت افغانستان به خصوص در زمینه رُشد اقتصادی و فرهنگی چگونه ارزیابی می‌کنید؟ آیا رویکرد دولت وحدت ملی نسبت به پاکستان را می‌پسندید؟
کرزی: پاکستان هم مانند ایران یکی دیگر از همسایه‌های ماست و مجبوریم با آنها هم زندگی داشته باشیم. جمهوری اسلامی ایران روابط دوستانه خوبی با افغانستان داشته و بسیار با درایت و کفایت نشان داده است لذا امیدوارم پاکستان نیز اینگونه رفتار کند.
پاکستان هیچگاه نمی‌تواند از طریق ترویج افراطی‌گری و ارسال تروریسم، افغانستان را تحت سلطه خود درآورد در حالی که افغانستان حاضر است با پاکستان صلح‌طلب و دارای حُسن‌نیت بهترین، وسیع‌ترین و کامل‌ترین رابطه را با آن برقرار و حتی آنرا توسعه دهد.
ما از ملت پاکستان به دلیل همکاری‌هایی که با ملت افغانستان‌ها داشته سپاسگزاریم ضمن اینکه به اسلام‌آباد و به‌ویژه دستگاه اطلاعاتی پاکستان پیام می‌دهیم که مسیر صلح و دوستی با افغانستان در پیش بگیرد اقداماتی نظیر ترور و افراطی‌گری را رها کند.
- پرویز مشرف رئیس جمهور اسبق پاکستان یکی از جدی‌ترین منتقدان شما معتقد است که نزدیکی شما با هند دلیل اصلی به نتیجه نرسیدن مذاکرات صلح بوده است، آیا شما همچنان معتقد به همکاری دهلی‌نو با کابل هستید؟
کرزی: کاملاً. افغانستان مستقل باید دارای روابط مستقلی باشد.
