صدای همهمه و بازی های معصومانه کودکانه فضای خانه ها و گوشه و کنار شهر را در بر میگرفت .کودکان به بازی هایی می پرداختند که ،رنگ و بوی سادگی و صمیمیت داشت ! حال از آن دوران فاصله ای به بلندای یک قرن نگرفته ایم اما امروزه دنیای پاک و بی آلایش کودکانه دستخوش تغیرات زیادی شده است و نونهالان عصر حاضر به بازی هایی مشغولند که شاید هیچ گونه تناسبی با دنیای آنها ندارد ...
* بازی هایی که افکار کودکان را به هم می ریزد
زندگی آرام و پر از رویاهای شیرین حق هر کودک است اما امروزه بازی های رایانه ای خوش رنگ و لعاب هر لحظه بیشتر جهان بکر و بی آلایش کودکان را به ورطه نابودی میکشاند! به عنوان مثال کودکی که 5یا 6 سال بیشتر ندارد می آموزد که چگونه برای پیروزی قلب انسانی را با صلاح نشانه بگیرد و یا به بازی هایی غیر اخلاقی بپردازد که نتیجه ای جز آلوده سازی روح لطیفش در پی نخواهد داشت .شاید در گیر و دار زندگی و مشاغل روزانه این مساله زیاد مورد توجه واقع نشده باشد اما با کمی تامل در خواهیم یافت که چه ظلم نهانی در در لباسی زیبا و به ظاهر سرگرم کننده به برخی کودکان این نسل عرضه میشود .
سارا ،28ساله شاغل و متاهل، استفاده از بعضی سرگرمی های مجازی را برای کودکان همچون سمی میداند که هر لحظه بیشتر روح و ذهن معصومشان را مسموم خواهد کرد. او میگوید اگر روزی صاحب فرزندی شوم تلاش خواهم کرد تا دنیایش از این به ظاهر سرگرمی ها دور بماند .این بازی ها اغلب حالت جنگ و گریز دارند که به طور حتم نمیتواند مناسب حالات و روحیات یک کودک باشد .
دکتر حسین ابراهیمی مقدم روانشناس، این گونه بازی ها را زمینه ساز بروز خشونت و تندخویی در کودکان میداند و میگوید :سبک اغلب بازی های رایانه ای با افکار کودکان سازگاری ندارد .در این نوع بازی ها کودک خود را در نقش قهرمان داستان میپندارد و طبیعی است که رفتار خشن و گاه غیر اخلاقی شخصییت اصلی بازی به او انتقال پیدا کند واین به خودی خود میتواند سبب شود تا در دوران بزرگسالی به شخصی تندخو و غیر قابل کنترل تبدیل شود .
* از تاثیر های مثبت نیز غافل نشویم
بازی های جنگی و غیر اخلاقی اگرچه میتواند موجب بلوغ زودرس و یا بالا رفتن میزان تنش در کودکان باشد با این حال اگر آنان به سبکی از این بازی ها بپردازند که دارای بار منفی روانی نباشد و سازگاری با گروه سنیشان داشته باشد میتواند اثرات سودمندی برای کودک به ارمغان بیاورد .
هما،34ساله متاهل و خانه دار در باره نوع بازی هایی که کودکان به آن میپردازند میگوید :من به سرگرمی هایی که فرزندم به آن میپردازد حساسیت خاصی دارم و در این مورد با روانشناس نیز مشورت نموده ام و کودکم را تنها مجاز به بازی هایی کرده ام که جنبه ذهنی و افزایش هوش را به دنبال دارند. به طور حتم انجام این گونه بازی ها اگر با نظارت صحیح والدین و انتخاب بر اساس رده سنی باشد نه تنها مضر نیست بلکه مفید نیز هست .
ابراهیمی مقدم درباره انجام بازی های رایانه ای برای کودکان و تاثیرهای مثبتی که میتواتد به دنبال داشته باشد معتقد است :استفاده از این بازی ها اگر به درستی صورت پذیرد میتواند موجب بالا رفتن روابط اجتماعی و بهبود کیفیت رفتار در کودک شود به شرط آن که دارای چهار چوب مستحکم و مناسب با ارزش های فرهنگی جامعه ما باشد .
* آیا بازی های رایانه ای از کودک یک شخص انزوا طلب میسازد ؟
انجام این گونه بازی ها برای کودکان میتواند جنبه های مثبت و منفی فراوانی به دنبال داشته باشد این صحبت مصداق همان جمله حفظ تعادل در زندگیست حتی اگر خردسالی به بازی هایی بپردازد که مناسب روح و فکرش باشد اما تمام ساعات روز خود را به آن اختصاص دهد پدیده ای به نام انزوا طلبی در او به وجود خواهد آمد .کودکی که ساعتهای زیادی را به این نوع سرگرمی ها اختصاص میدهد خواه ناخواه از دنیای واقعی فاصله میگیرد و برای خود جهانی مجازی میسازد به دور از صفا و صمیمیت که تنها منحصر به او و شخصیت های بازی اوست و در نتیجه به فردی گوشه گیر و منزوی تبدیل خواهد گشت .
ابراهیمی مقدم در این باره میگوید : کودکی که تمام وقت سرگرم بازی های مجازی است به طور حتم در سنین بزرگسالی نمیتواند شخصی موفق و اجتماعی باشد و بهتر است والدین با کنترل و مدیریت بر فرزندشان از بروز این اتفاقات ناخوشایند احتمالی در آینده او جلو گیری کنند.
*کودکان سرمایه های جامعه فردا هستند
والدین می بایست هنگامی که فرزندانشان به انجام این گونه بازی ها مشغولند ،گاهی نقش هم بازی او را ایفا کنند؛ به این ترتیب میتوانند از معایب و مزایای احتمالی این بازی ها مطلع شوند و ضمن مشورت با روانشناسان درباره نوع مناسب این بازی ها و مشخص کردن ساعاتی مشخص برای انجام آن با پرورش روح و افکار آنها از وارد شدن صدمات جبران ناپذیری که ممکن است به روح و روان این نونهالان وارد شود جلوگیری کنند. کودکان فردای جامعه ما هستند توجه به حفظ سلامت روانی و فکری آنها فردایی روشن را برای جامعه رقم خواهد زد.
