علیرضا وهاب زاده: در این‌مواقع دو اتفاق ممکن است پیش بیاید؛ یا باید هزینه را پرداخت کنید و جسد را تحویل بگیرد، یا بیمارستان جسد را به شما تحویل می‌دهد و می‌گوید: «هر وقت داشتی بیار بده!»
آنچه به‌ظاهر و در واقع اتفاق می‌افتد این است که بیمارستان تا قرون آخر خرج دوا و درمان فرد فوت‌شده! را از شما بگیرد و جنازه را تحویل دهد. اینکه بخواهید بدون پرداخت وجه و پرداخت با شرایط و اقساط و شاید بعد، داستان ختم به خیر شود گمانی دست‌نیافتنی و حتی رویایی است.
اما در هفته گذشته اتفاق مشابهی در مشهد افتاد که با واکنش‌های گوناگون و برخوردهای دوگانه از سوی مسئولان و دست‌اندرکاران نظام سلامت کشور مواجه شد.
ترخیص نمی‌کنیم، حتی با نامه رئیس‌جمهور!
روز یکشنبه این هفته، نصرالله پژمانفر نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی در نشست علنی مجلس از ماجرای سخن گفت که پرده از یک گروکشی یا گروگان‌گیری یک جسد در بیمارستانی در مشهد پرده برداشت.
وی در تذکر به وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: بیماری که تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) بوده، توسط اورژانس به بیمارستان 22 بهمن مشهد متعلق به دانشگاه آزاد منتقل می‌شود.
وی افزود: اعضای خانواده این فرد که تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) بودند تقاضای انتقال این بیمار را به بیمارستان دولتی می‌کنند اما مسئولان بیمارستان 22 بهمن مجوز انتقال بیمار را صادر نمی‌کنند تا این بیمار در نهایت فوت می‌کند.
«علیرغم پرداخت دوسوم مطالبات گزاف این بیمارستان توسط کمیته امداد و مردم خیر اما متأسفانه با گذشت یک هفته این مرحوم در سردخانه بیمارستان نگه‌داشته شده است. بیمارستان جسد متوفی را تحویل بازماندگان و خانواده این مرحوم نمی‌دهد.»
پژمانفر همچنین تصریح کرد: رئیس این بیمارستان که باید نام بنگاه تجاری بر آن گذاشت، گفته است که حتی اگر رئیس‌جمهوری نامه دهد تا الباقی طلب بیمارستان پرداخت نشود پیکر متوفی را تحویل نخواهد داد.
نماینده مردم مشهد و کلات در پایان خاطرنشان کرد: خطاب من به وزیر بهداشت این است که امروز چه کسی در خصوص این مسئله پاسخگو است؟ تمام مسئولان استان خراسان رضوی و نمایندگان مجلس به مدیر بیمارستان 22 بهمن مشهد نامه نوشته‌اند اما همچنان پیکر این متوفی در سردخانه نگهداری می‌شود.
گروگان‌گیری در بیمارستان ممنوع
صحبت‌های این نماینده مجلس و روایت او از این واقعه خبر از یک نقض و قانون‌شکنی عمدی و آگاهانه دارد. چراکه وزیر بهداشت، تیرماه سال گذشته در مورد نگهداشتن جسد متوفایی در بیمارستان اعلام می‌کند: «این اقدام زشت‌ترین کاری است که ممکن است انجام شود و به‌نوعی گروگان‌گیری متوفی جهت دریافت وجه است. تمام مراکز دولتی و خصوصی اگر بابت پرداخت هزینه اقدام به نگهداشتن متوفی کنند، مجرم‌اند. کسی که از آن‌ها نیز شکایت خواهد کرد خود وزارت بهداشت خواهد بود هرچند ممکن است این کار قبلاً به دلیل مباحث هزینه‌ای انجام‌شده باشد اما این کار انسانی نیست و حتماً برخورد می‌شود. بیمارستان‌های دولتی از همین امروز (بیست و سوم تیر نودوسه) و بیمارستان‌های خصوصی تا یک هفته آینده نباید جهت پرداخت هزینه‌های درمان، بیمار متوفی را در بیمارستان نگه‌دارند»
فوت با صورتحساب 32 میلیون تومانی
اما محمد اسماعیل خیامی مدیر نظارت و اعتباربخشی معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد بلافاصله پس از رسانه‌ای شدن این ماجرا به بررسی مشکل و تشریح زوایای مختلف آن می‌پردازد.
خیامی دراین‌باره گفت: بیمار صبح روز نهم آذرماه از کوره آجرپزی سالارآباد به علت کاهش هوشیاری و افت قند توسط اورژانس به‌قصد اعزام به بیمارستان هاشمی نژاد منتقل و حین اعزام در داخل آمبولانس دچار تشنج «تونیک کلونیک» می‌شود که با توجه به نزدیکی و در مسیر بودن بیمارستان 22 بهمن به اورژانس بیمارستان 22 بهمن انتقال می‌یابد.
وی ادامه داد: بیمار در 29 دی‌ماه دو بار دچار ایست قلبی ـ تنفسی می‌شود که یک‌بار در ساعت 10:45 صبح که CPR موفق بوده و مرتبه دوم در ساعت 22:50 دقیقه CPR می‌شود که ناموفق بوده و بیمار در ساعت 23:20 فوت می‌کند.
خیامی بابیان اینکه گواهی فوت بیمار به شماره 118051-119 در 29 دی‌ماه صادر می‌شود، اظهار کرد: صورتحساب بیمار در طول مدت بستری 48 روز 319 میلیون و 389 هزار و پانصد ریال بوده که با محاسبه حق بیمه مانده صورتحساب 139 میلیون و 389 هزار و پانصد ریال است.
وی افزود: درخواست ریاست بیمارستان ارائه مدارک معتبر جهت ترخیص متوفی بوده که توسط همراهان ترتیب اثر داده نمی‌شود و نهایتاً پس از اطلاع از وضعیت عدم تحویل جسد توسط بیمارستان 22 بهمن توسط دانشگاه علوم پزشکی مشهد در مورخ چهار بهمن‌ماه شب‌هنگام، تیم نظارتی دانشگاه بلافاصله در محل حاضر و ضمن بررسی موضوع تذکرات لازم در جهت ترخیص هرچه سریع‌تر جسد به بیمارستان ابلاغ می‌شود.
وی با اشاره به اینکه در پنجم بهمن‌ماه جسد متوفی پس از طی تشریفات قانونی به خانواده وی تحویل داده می‌شود، گفت: قابل‌ذکر است که باقی‌مانده صورتحساب متوفی به بیمارستان 22 بهمن 12 میلیون و 247 هزار تومان است.
خیامی در پایان یادآور شد: متذکر می‌شوم که بیمارستان 22 بهمن زیرمجموعه دانشگاه آزاد مشهد واقع در محله طلاب پیچ تلگرد منطقه محروم و کم برخوردار مشهد است.
کسی برای ترخیص مراجعه نکرده
در همین رابطه عطیه ربیعی رئیس اداره نظارت بر درمان وزارت بهداشت در گفت‌وگو با خبرنگار بهداشت و درمان فارس گفت: در تاریخ 11 آذر ماه امسال بیماری حدوداً ٥٠ ساله - کارتن‌خواب - توسط اورژانس ١١٥ آذرماه به علت کاهش سطح هشیاری و قند خون به بیمارستان ٢٢ بهمن مشهد پایین آورده می‌شود.
وی افزود: این بیمار در سرویس داخلی بستری و تحت درمان قرار می‌گیرد و به علت شرایط بیمار و نیاز به مراقبت ویژه در ICU به مدت نزدیک به یک ماه بستری می‌شود سپس به بخش منتقل و مدت دو هفته نیز در بخش تحت مراقبت قرار می‌گیرد.
عطیه ربیعی گفت: در تاریخ 28 دی امسال بیمار ترخیص می‌شود ولی به علت عدم مراجعه همراه در بیمارستان می‌ماند و فردای آن روز در بیمارستان فوت می‌کند.
وی افزود: در ایام طولانی اقامت بیمار در بیمارستان بیمار همراه نداشته و بیمارستان پس از پیگیری‌های زیاد متوجه می‌شود که بیمار صاحب دختری است.
تلاش خیرین برای نجات یک جنازه
بالاخره اما پای نهادهای خیریه به پرونده گروگان‌گیری در بیمارستان مشهد باز شد و با همت خیرین مشکل پرداخت ترخیص متوفی و تحویل جسد به خانواده‌اش حل شد.
در این رابطه محسن مسعودیان راد مدیرکل کمیته امداد خراسان رضوی گفت: با مراجعه فرزند مددجوی متوفی به کمیته امداد راهنمایی‌های لازم در خصوص بستری بیمار در یکی از بیمارستان‌های دولتی و تقبل تمامی هزینه‌های درمان از سوی کمیته امداد به ایشان اعلام شد، اما به هر دلیلی بیمار در بیمارستان غیردولتی بستری‌شده و متأسفانه پس از 43 روز فوت می‌کند.
مسعودیان راد بیان کرد: بر اساس اظهارات همراه بیمار، بستری متوفی در بیمارستان غیردولتی علیرغم میل باطنی ایشان بوده و بارها خواستار انتقال بیمار به بیمارستان دولتی شده بودند که این امر نیز صورت نگرفته است.
مدیرکل کمیته امداد خراسان رضوی اضافه کرد: با توجه به شرایط بیمار و طبق درخواست این نهاد، باید بعد از یک ماه، بیمارستان موردنظر موضوع ادامه بستری وی را جهت تعیین تکلیف به این نهاد اعلام می‌کرد که این اتفاق نیز صورت نگرفت و باگذشت 43 روز، هزینه‌های وی روزبه‌روز بیشتر شد. کمیته امداد بر اساس ضوابط 90 درصد سهم خود و حتی 10 درصد فرانشیز سهم بیمار را که معادل 100 درصد هزینه‌های یک بیمارستان دولتی می‌شود را به بیمارستان داده‌شده جهت ترخیص متوفی پرداخت کرده است.
مسعودیان راد، با ابراز تأسف از بروز این‌گونه اتفاقات در کشور افزود: با تأکید و دستور ویژه رئیس کمیته امداد مبنی بر رسیدگی سریع و انجام هرگونه مساعدت در این موضوع، طی مراحل اداری جسد متوفی از بیمارستان منتقل و به خانواده آن مرحومه تحویل داده شد.
از حرف تا عمل در مصوبات وزارت بهداشت
حال بعد از گذشت چند روز از این حادثه، اکثر رسانه‌ها به این حادثه پرداخته‌اند؛ اما در میان همه این صحبت‌ها و نقل‌قول‌ها جای یک سؤال خالی است.
«از حرف تا عمل چقدر فاصله است؟» آنجا که وزیر بهداشت می‌گوید: مجروحان در طرح تحول رایگان معالجه می‌شوند و بخیه‌های صدرا را برای 120 هزار تومان می‌کشند؛ یا اینجا که وزیر بهداشت می‌گوید: کسی حق ندارد برای تسویه‌حساب، جنازه را در بیمارستان نگه دارد و این کار جرم است. با این حال دغدغه آقای وزیر برای پیگیری مستقیم قابل ستودن است.
واقعاً هزینه بیمارستان از جیب چه کسی پرداخت می‌شود؟ آیا وزارت بهداشت بودجه و اعتباری در نظر گرفته است؟ برطرف کردن زوایای طرح‌های مورد تصویب در وزارت بهداشت نشان می‌دهد که چند درصد از این صحبت‌ها ضمانت اجرایی دارد و کدام دستورات در حد حرف باقی خواهند ماند؛ ولی قطعاً کارشناسی و نظارت دقیق مسئولان وزارت بهداشت می‌تواند از وقوع اتفاقات مشابه جلوگیری کند.
