دومین جلسه از سلسله جلسات کافه نقد با موضوع نقد و بررسی سریال کیمیا شامگاه یکشنبه در کتابخانه مرکزی شهرداری اصفهان و با حضور مسعود بهبهانینیا نویسنده سریال کیمیا و وحید قاسمی استاد جامعه شناسی دانشگاه اصفهان برگزار شد.
در ابتدای این نشست وحید قاسمی با برشمردن وجوه مثبت سریال کیمیا اظهار داشت: شخصیت کیمیا یک دختر دغدغهمند نسبت به امور اجتماعی و سیاسی است در حالی که در شرایط حاضر جامعه و جوانان رو به بیتفاوتی پیش میروند، از این لحاظ کیمیا الگوی مناسبی برای جوانان است.
وی افزود: از طرفی جمع خانوادهها امروزه رو به تزلزل میروند ولی سریال کیمیا یک خانواده سالم را به تصویر میکشد که یکی از علل جذب مخاطبان همین موضوع است؛ نکته مثبت دیگر، یادآوری ارزشهای اصیل انقلاب است که در این فیلم بهخوبی به تصویر کشیده شده است.
این استاد دانشگاه کیمیا را بدون ایراد ندانست و بیان داشت: یکی از نکات منفی نگاه به غرب است، نگاه اغلب فیلمهای تلویزیون و تصویری که از فرهنگ آمریکا در این فیلم نشان داده شد به فرهنگ غرب صرفاً یک فرهنگ لاابالیگری است در صورتی که اینگونه نیست.
وی اضافه کرد: ایراد بعدی این است که سریال کیمیا در قبل از انقلاب نوعی فساد را نشان میدهد که فساد سازمانی است و افراد در حالی که پاک هستند مجبورند بر اساس آن سازمان رفتار کنند ولی فساد بعد از انقلاب بیشتر فردی میشود و سریال کیمیا نتوانسته به گونه واقعبینانه این موضوع را نشان دهد و بعد از انقلاب فیلم بیشتر حول خانواده کیمیا بوده است.
قاسمی استفاده صرف از اسامی ایرانی در فیلم را سومین نکته منفی سریال عنوان کرد و افزود: باید بدانیم فرهنگ ایرانی و اسلامی را کنار هم قرار دارند و در تقابل با هم نیستند.
* اعتراض خانواده شهید جهانآرا به بازی حامد بهداد
در ادامه مسعود بهبهانینیا برای پاسخگویی به نقدهایی که به این فیلم شده بود حاضر شد و بیان کرد: هدف از ساخت سریال کیمیا تاریخنگاری نبوده بلکه هدف بیان زندگی دختری به نام کیمیاست که زندگیاش در سه برهه تاریخی قبل، حین و بعد از انقلاب است.
وی تصریح کرد: در جواب عدهای که نقد کردهاند چرا به دوران دفاع مقدس بیشتر پرداخته نشده جواب میدهیم که به تاریخ بهاندازهای پرداختیم که قرار بود شخصیت اصلی فیلم از آن عبور کند.
بهبهانینیا ادامه داد: نقد دیگر این بود که در دهه 50 و 60 پدیده طلاق معمول نبوده است و میتوان گفت وجود نداشته و سریال کیمیا با به تصویر کشیدن آن امر غیرواقعی را نشان داد که باید بگویم درست است که زنان در دهههای 50 و 60 در برابر ظلم سکوت میکردند ولی این نشاندهنده این نیست که طلاق وجود نداشته است.
وی تأکید کرد: زنی را ترسیم کردیم که فهیم و مستقل بود، در برابر دروغ و تزویر سکوت نکرد و زمانی که متوجه شد که دستگاه ارزشیاش متفاوت با شوهرش است، تصمیم گرفت از او جدا شود. پس طلاق امر غریبی نبوده است فقط اینکه خیلی مرسوم نبوده است.
نویسنده سریال کیمیا مهمترین نقد وارد به این سریال را عدم نمایش درست نقش شهید محمد جهانآرا و دیالوگهای نهچندان جالبش عنوان کرد و پاسخ داد: با نظر تهیه کننده تصمیم بر آن شد برای تجلیل از شهید جهانآرا چند سکانس فیلم را به ایشان اختصاص دهیم و حامد بهداد برای این نقش تعیین شد و فیلمبرداری کردیم. اما خانواده شهید معترض به بازی حامد بهداد و خواستار بازی شهاب حسینی در این نقش شدند؛ اشتباه ما در اینجا بود که ابتدا از خانواده شهید اجازه نگرفته بودیم و بعد از اعتراضشان قسمتهایی که نام شهید جهانآرا بود را حذف کرده و فقط نام محمد را گذاشتیم.
بهبهانینیا به مشکلات تصویری سریال نیز اشاره داشت و گفت: اگر خودرو 206 در دوران انقلاب دیده میشد علتش نبود شهرک سینمایی است و اینکه مجبور بودیم بعضی سکانسها را در خیابان بگیریم که منجر به بروز چنین مشکلاتی میشد.