روزنامه جوان نوشت: رایزنی... این کلیدواژه مشترک اکثر روزنامههای زنجیرهای در شماره روز گذشته بود؛ کلیدواژهای که بیانکننده شکلگیری موج تازهای از هجمه به شورای نگهبان است. این موج در آستانه هر انتخاباتی با مشخص شدن نام چهرههای رد صلاحیت شده آغاز میشود و برخی از این طریق میکوشند ضمن تخریب جایگاه شورای نگهبان و تضعیف این نهاد قانونی، این شورا را وادار به پذیرش خواستههای خود کنند.
این موج از نخستین دورههای برگزاری انتخابات در ایران آغاز شد. جایی که پس از رد صلاحیت برخی افراد، آنها به سراغ چهرههای برجسته نظام میرفتند و از طریق گرفتن توصیهنامه از آنها میکوشیدند نظر شورای نگهبان را تغییر دهند. در این میان شاید مهمترین اقدام تخریبی علیه شورای نگهبان به ماجرای تحصن نمایندگان مجلس ششم در اعتراض به ردصلاحیتهای صورت گرفته برای انتخابات مجلس هفتم بازمیگردد. این تحصن در تاریخ 21 دی 1382 آغاز شد و تا 17 بهمن همان سال ادامه داشت و تحصنکنندگان تلاش میکردند از این طریق با تحت فشار قرار دادن شورای نگهبان بتوانند تأیید صلاحیت نامزدهای مورد علاقه خود را از این شورا دریافت کنند. نکته جالب آنجا بود که به رغم آنکه مقام معظم رهبری دستور تجدید بررسی صلاحیتها را صادر کردند اما با این وجود متحصنین، در مقابل این انعطاف رهبری نیز از خواستههای خود کوتاه نیامدند و حتی اقدام به استعفا از سمت نمایندگی کردند.
نمونه بارز دیگر تلاش برای ایجاد فشار به شورای نگهبان را میتوان در ماجرای تشکیل کمیته صیانت از آرا در جریان انتخابات سال 88 جستوجو کرد؛ روندی که از طریق آن به دنبال ایجاد تشکیک در سلامت انتخابات و تخریب شورای نگهبان به عنوان نهاد ناظر بر سلامت انتخابات بودند.
رایزنی، کلیدواژه جدید
حال با رسیدن به روزهای داغ انتخابات اسفندماه که قرار است مردم نمایندگان خود را در مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی انتخاب کنند، موجسازی جدیدی علیه شورای نگهبان توسط جریان تجدید نظرطلب در حال شکلگیری است؛ موجسازی که کلیدواژه آن «رایزنی» است و طی آن تلاش میشود با نقش دادن به چهرههای ارشد نظام نظیر رؤسای قوه مجریه و مقننه، این پروژه را عملی کنند.
ماجرا از آنجا شروع شد که پس از ثبت نامهای گسترده و بیسابقه در انتخابات مجلس شورای اسلامی و تأیید صلاحیتهای بدون ضابطه هیئتهای اجرایی، شورای نگهبان به واسطه بازوی عملیات خود در انتخابات مجلس شورای اسلامی که هیئتهای نظارت نام دارند، اقدام به غربالگری این افراد کرد، به نحوی که نزدیک به دو سوم این افراد نتوانستند از فیلتر این نظارتها عبور کنند؛ چهرههایی که بسیاری از آنان دارای سوابق امنیتی، مالی و حتی اخلاقی بودند. این اتفاق در حالی افتاد که جریان تجدیدنظرطلب حساب زیادی روی تعدد نامها در انتخابات پیش رو کرده بود تا از این طریق ضمن شکستن رأی رقبا، بتواند دست بازتری در ارائه لیست انتخاباتی داشته باشد. از این رو تجدیدنظرطلبان به دنبال آن هستند که به میان کشیدن نام رئیسجمهور و حتی رئیس مجلس، آنان را وادار به رایزنی با چهرههای ارشد نظام برای گرفتن حکم حکومتی به نفع خود کنند؛ ماجرایی که محمد اشرفی اصفهانی از چهرههای اصلاحطلب رد صلاحیت شده تلویحاً به آن اشاره کرد و در گفتوگو با روزنامه اعتماد گفت: «آقای روحانی بسیار محکم برای حل و فصل ماجرای رد صلاحیتها ایستاده و تا جایی که اطلاع دارم فهرستی از برخی اسامی را خدمت رهبر معظم انقلاب بردهاند تا حکم حکومتی بگیرند و این مسئله را حل کنند، از همین رو نباید خیلی نگران بود.»
اگرچه وی سپس در مقام تکذیب گفته خود برآمد و در گفتوگو با ایرنا عنوان کرد: «با پیگیریهای به عمل آمده اینجانب، این موضوع که دکتر روحانی فهرستی خدمت رهبر معظم انقلاب بردهاند، به هیچ وجه صحیح نیست.»
بازی رسانهای
این موضوع در شماره دیروز رسانههای تجدیدنظرطلب نیز نمود ویژهای پیدا کرده بود؛ به گونهای که روزنامههای شرق، آرمان، اعتماد، آفتاب یزد و قانون تیترهای نخست خود را به صورت واحد به موضوع رایزنی روحانی و لاریجانی با شورای نگهبان در خصوص رد صلاحیتها اختصاص داده بودند. استناد این رسانهها به گفتههای الهام امینزاده، معاون حقوقی رئیسجمهور است که گفته بود: بیشتر پیگیری رئیسجمهور در ارتباط با احقاق حقوق رد صلاحیت شدهها با مذاکره صورت خواهد گرفت. وی ادامه داد: رئیسجمهور با شورای نگهبان مذاکره خواهد کرد تا اگر اشتباهی اتفاق افتاده از رد صلاحیت شدهها اعاده حیثیت کند.
همچنین دیگر استناد این رسانهها به گفتههای محمدرضا تابش، عضو اصلاحطلب مجلس شورای اسلامی است که از دیدار نمایندگان رد صلاحیت شده با علی لاریجانی خبر داده و عنوان کرده است که قرار شده رئیس مجلس با اعضای شورای نگهبان در مورد نامزدهای رد صلاحیت شده انتخابات آتی گفتوگو کند.
این موضوع با واکنش نجاتالله ابراهیمیان، عضو حقوقدان شورای نگهبان روبهرو شد که در گفتوگو با ایرنا از وساطت علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی درباره رسیدگی به صلاحیت تعدادی از نمایندگان فعلی اظهار بیاطلاعی کرد و گفت: ممکن است با شخص آیتالله جنتی صحبت شده باشد.
تمامی این اتفاقات در حالی روی داده که در دورههای گذشته نیز پس از اعلام نظر شورای نگهبان در خصوص صلاحیت نامزدهای انتخاباتی، همواره برخی مسئولان ارشد کشور رایزنیهای مختلفی با شورای نگهبان و برخی دیگر از شخصیتهای ارشد کشور داشتهاند اما این رایزنیها همواره به صورت محرمانه بوده و اخباری از آن در سطح جامعه درز پیدا نمیکرده است. از این رو به نظر میرسد که مطرح کردن نام رئیسجمهور و رئیس مجلس آغازی بر پروژه فشار به شورای نگهبان با این اسامی باشد.
بهانهای برای تخریب شورای نگهبان
این موضوع با واکنش برخی چهرهها نیز مواجه شده است، به نحوی که آیتالله سید احمد خاتمی، عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری، با انتقاد از هجمههای بسیار به شورای نگهبان به خبرگزاری رسا گفته است: دلیل هجمه روشن است، کسانی میخواهند آدمهای خود را بدون رعایت موازین قانونی در مجلس و نهادهای تصمیمگیری نفوذ دهند، از این رو هجمه را در همین راستا آغاز میکنند تا شورای نگهبان منفعل شود و نتواند به تکلیف شرعی خود عمل کند. به صراحت عرض میکنم با شناختی که از فقهای شورای نگهبان دارم این توهم، توهمی باطل است؛ قطعاً با غوغاسالاری نخواهند توانست به هدف خود برسند.
وی افزود: قطعاً شورای نگهبان همانند ادوار گذشته نظارت خود را به صورت دقیق انجام میدهد و نخواهد گذاشت که مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری به دست نا اهلان و افرادی که واجد شرایط نیستند بیفتد.
آیتالله خاتمی با اشاره به مسئله بررسی صلاحیتها در شورای نگهبان خاطرنشان کرد: مسئله صلاحیتها بهانهای از آغاز تا کنون برای تخریب شورای نگهبان بوده است، آنچه را که میتوان به آن اعتماد کرد اینکه شورای نگهبان کلاً، به ویژه فقهای این شورا، دینشان را به دنیای خود نمیفروشند.
مردم تحت تأثیر جوسازیها قرار نگیرند
همچنین حجتالاسلام محمد علی نکونام، نماینده ولی فقیه در استان چهارمحال و بختیاری در گفت وگو با رسا، در خصوص هجمههای مدعیان قانونمداری علیه شورای نگهبان گفت: یک طیفی همیشه در تلاش بود که در عرصههای تصمیمگیری نظام، همانند مجلس، دولت و خبرگان نفوذ و ورود پیدا کند اما فیلتری قابل توجه، عادل و بصیر به نام شورای نگهبان بر سر راه آنها وجود دارد، شورای نگهبان با ساز و کار بسیار حساب شده که برای انتخابات تدارک دیده و تجربههای بسیاری که دارد به یقین جلوی نفوذ افراد نا صالح را میگیرد.
امام جمعه شهرکرد گفت: از آنجایی که شورای نگهبان اجازه ورود چنین افرادی را نمیدهد، آنها پروژه سمپاشی و تبلیغاتهای مسموم را پیگیری میکنند. شورای نگهبان خوشبختانه نیازی به توصیه ندارد که به آنها بگوییم همچنان ایستادگی کنند؛ به حول قوه الهی شورای نگهبان محکم ایستاده و وظیفه قانونی خود را انجام میدهد. وی ادامه داد: مردم باید باید توجه داشته باشند که تحت تأثیر جوسازیها قرار نگیرند، فتنهای که قبلاً تجربه شده مجدداً برخی در حال رقم زدن هستند؛ برخی مسئولان دولتی و دست اندرکاران انتخاباتی، استانداران و حتی شخص رئیسجمهور به گونهای سخن گفت که واقعاً در شأن وی نبود.