تولید مرکبات یکی از مهم‌ترین راه‌های کسب درآمد و اقتصاد کشاورزان مازندرانی به‌شمار می‌رود که می‌توان به بهترین نوع آنها یعنی تامسون، پرتغال و نارنگی اشاره کرد.
استان مازندران براساس اعلام وزارت جهاد کشاورزی رتبه نخست کشور در تولید مرکبات را دارد و با اعلام مسئولان استانی، مازندران می‌تواند نیاز میوه شب عید کل کشور را تامین کند.
تولید مرکبات در مازندران در چند سال اخیر با فراز و نشیب‌های زیادی روبه‌رو بوده که کشاورزان همه‌ساله با توجه به تغییر شرایط آب و هوایی و وقوع سیل، طوفان، خشکسالی و گرمای شدید دچار ضرر و زیان شدند و براساس عادت گذشته دولت و وزارت جهاد کشاورزی هیچ‌گونه حمایتی از خسارت دیدگان به‌عمل نیاورد.
*دلالی؛ زخم کهنه باغداران
برف و سرمایه سال گذشته، گرمای بی‌سابقه هوا و طوفان شدید سال‌جاری سبب تحمیل خسارت سنگینی به کشاورزان و باغداران مازندرانی شد اما تکرار تلخ وعده‌های پوچ مسئولان و گلایه‌مندی باغداران تمامی ندارد.
مشکلات کشاورزان تنها به عدم حمایت مسئولان در شرایط خسارت از تغییر آب و هوایی بر نمی‌گردد بلکه واردات و پدیده شوم دلالیسم به‌عنوان زخم کهنه باغداران همه‌ساله ظهور و بروز می‌کند.
*چراغ سبز وزارت جهاد به واردکنندگان مرکبات
فصل برداشت مرکبات رو به انتهاست و نکته‌ای که ذهن بسیاری از باغداران و کشاورزان مازندرانی را مشغول کرده، بحث واردات بی‌رویه مرکبات به کشور است که براساس سال‌های گذشته این روند در روزهای پایانی سال از سوی برخی دلالان و چراغ سبز وزارت جهاد کشاورزی انجام می‌شود.
یک باغدار مازندرانی در گفت‌وگو با فارس به اشاره به تولید متفاوت مرکبات نسبت به سال‌های گذشته، گفت: خسارت طوفان به برخی از باغداران در مناطق مختلف استان آسیب جدی وارد کرد اما در مقابل بسیاری از باغداران نسب به سال گذشته افزایش برداشت را تجربه کردند.
*حجم قابل قبول مرکبات در مازندران
اصغر گرزین با بیان اینکه مرکبات در سال‌جاری از حجم و اندازه قابل قبولی برخوردار هستند، اظهار کرد: مشتری‌پسند بودن یکی از شاخصه‌های اصلی مرکبات به‌ویژه تامسون به‌شمار می‌رود که باید از اندازه قابل قبولی برخوردار باشد.
وی با بیان اینکه مرکبات از زمان گل‌دهی درخت تا زمان برداشت نیازمند مراقبت شبانه‌روزی دارد، افزود: آفت‌زدگی میوه بر روی درخت یکی از معضل‌های تولید مرکبات در چند سال اخیر به‌شمار می‌رود که بسیاری از کشاورزان آگاهی چندانی از این مسئله ندارند و همه‌ساله دچار ضرر و زیان قابل توجهی هنگام برداشت می‌شوند.
*سرقت مرکبات از روی درخت
این کشاورز مازندرانی از به‌سرقت رفتن مرکبات از روی درخت خبر داد و تصریح کرد: در بعضی روستاها به‌علت باز بودن منطقه و دوری از روستا مرکبات از روی درختان به‌سرقت می‌رود.
گرزین با بیان اینکه در سال‌جاری بسیاری از کشاورزان مرکبات تولیدی خود را در انبار خانه‌ها بسته‌بندی کردند تا در روزهای پایانی سال روانه بازار مصرف کنند، ادامه داد: بعضی از کشاورزان به‌علت شرایط نامناسب اقتصادی محصولات تولید خود را به دلالان و واسطه‌ها واگذار کردند.
*زحمت از کشاورز، سود از دلال
وی با بیان اینکه دلالان مرکبات خریداری شده از کشاورزان را با بسته‌بندی در انبارها و ارسال به استان‌های کشور با قیمت دو الی سه برابری نسبت به خرید به‌فروش می‌رسانند، اظهار کرد: بیشترین زحمت را کشاورزان در مراحل تولید متحمل می‌شوند اما بیشترین سود نصیب دلالان و واسطه‌ها می‌شود.
*میادین میوه جولانگاه دلالان
این کشاورز مازندرانی با بیان اینکه دولت باید از باغداران در بسته‌بندی مرکبات و ارسال به استان‌های 8کشور حمایت کند، افزود: میادین میوه و تره‌بار جولانگاه دلالان است و همه آنها چشم به مرکبات تولیدی باغداران دوختند تا سودهای کلان و بدون دردسر از کنار آنها کسب کنند.
دیگر کشاورز مازندرانی به خبرنگار فارس گفت: دولت باید نقش واسطه‌ها از تولید تا مصرف مرکبات را کاهش دهد تا کشاورزان و مصرف‌کنندگان متضرر نشوند.
*تولید مرکبات نیاز کشور به شرط اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی
صابر اعزی با بیان اینکه بیشترین زحمت تولید مرکبات بر عهده کشاورزان است اما دلالان بیشترین سود را از فروش آن کسب می‌کنند، تصریح کرد: بحث سلطه‌گری دلالان بر بازارهای فروش مرکبات همه‌ساله مطرح می‌شود اما هیچ‌گونه چاره‌ای برای حذف آنها اندیشیده نشده است.
وی با اشاره به واردات مرکبات به کشور، گفت: استان‌های شمالی کشور قابلیت تولید مرکبات نیاز کل کشور را دارند اما همه این‌ها به شرط حمایت دولت از باغداران و اجرایی شدن سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است.
*ترانزیت بهانه‌ای برای واردات مرکبات از ترکیه
رئیس اتحادیه باغداران مازندران در این‌باره به خبرنگار فارس گفت: انبوه مرکبات در کشور تولید می‌شود اما باز شاهد واردات مرکبات از ترکیه به بهانه ترانزیت هستیم.
محمدرضا شعبانی بهترین راه جلوگیری از واردات غیرمجاز به کشور را کنترل مرزها دانست و اظهار کرد: کالای ترکیه به بهانه ترانزیت وارد مرز می‌شود و به جای هدایت به سمت کشورهای هدف در داخل بازار کشور به فروش می‌رسد.
وی با بیان اینکه مرکبات و کیوی به اندازه نیاز در کشور تولید می‌شود، افزود: برای حمایت از تولیدکننده باید جلوی ترانزیت غیرمجاز مرکبات و فروش آن در کشور جلوگیری شود.
*بازنگری در بسته‌بندی مرکبات برای صادرات به روسیه
رئیس اتحادیه باغداران مازندران با اشاره به حضور ایران در بازارهای مصرف مرکبات کشور روسیه، تصریح کرد: برای حضور در بازار این کشور باید نسبت به کیفی‌سازی و بسته‌بندی کالا دقت نظر بیشتری صورت گیرد.
این مسئول با اشاره به حضور کامیون‌های روسی برای انتقال کالاهای ایرانی، اظهار کرد: حمل و نقل کشور مناسب صادرات نیست و اشکالی ندارد که از ظرفیت حمل و نقل مناسب روس‌ها در این زمینه برخوردار باشیم و از تجربیات آنها استفاده کنیم.
*صادرات مرکبات در زمان گرانی داخل
شعبانی با بیان اینکه صادرکنندگان مرکبات از قبل برای تامین کالای کشور هدف متعهد می‌شوند، ادامه داد: صادرات کالای ایرانی به خارج از کشور زمانی رخ می‌دهد که کالا در داخل کشور گران می‌شود و همین مسئله صادرکننده را دچار چالش می‌کند.
وی گفت: برنامه‌ریزی نامناسب در صادرات مرکبات گاهی مشکلاتی برای مشتریان ما در خارج از کشور ایجاد می‌کند که باید با برنامه‌ریزی به‌سمت کشورها هدف حرکت کنیم.
به‌نظر می‌رسد قصه پر غصه فروش مرکبات و کسب سودهای کلان از سوی دلالان و واسطه‌ها و متضرر شده باغداران پایانی ندارد و شعار حمایت از باغداران و تولیدکنندگان تنها در حرف خلاصه شده است.
