بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی در حاشیه مراسم بزرگداشت شهید علیمحمدی طی اظهاراتی در جمع خبرنگاران درخصوص خروج قلب راکتور اراک و ریختن بتن بچای آن، با بیان اینکه اقدامات اولیه در این باره آغاز شده است، گفت: هنوز کارها را نهایی نکردیم و ممکن است ظرف چند روز آینده این اقدامات نهایی شود.
کمالوندی ادامه داد: وقتی تعهداتی که در خصوص بازطراحی راکتور اراک روی کاغذ گرفته‌ایم، مثل آن چه که در مبادله سوخت صورت گرفت، انجام شود، کارها در رابطه با اراک را هم تکمیل خواهیم کرد و فعلا چند روز تا تکمیل این مرحله باقی مانده است.
خبرنگار از کمالوندی پرسید «با وجود حضور تعداد زیادی از بازرسان که برای راستی‌آزمایی از اجرای تعهدات ایران طبق برجام در کشور حضور دارند، فکر می‌کنید آژانس تا جمعه هفته جاری گزارش خود را در رابطه با راستی‌آزمایی این اقدامات ارائه کند» که وی پاسخ داد: ما فکر می‌کنیم این زمان چند هفته طول نخواهد کشید و آژانس روزهای آتی این گزارش را خواهد داد.
وی در پاسخ به این سوال که برخی معتقدند ایران بدون گرفتن تضمین‌ها و قراردادهای لازم طبق نامه رهبری تعهدات خود را به سرعت اجرایی کرده است، گفت: همان‌طور که شاهد بودید، رییس‌جمهور آمریکا و اتحادیه اروپا بیانیه‌ها و نامه‌هایی صادر کردند و اجرای لغو تحریم‌ها منوط به اعلام انجام اقدامات هسته‌ای ایران طبق برجام از سوی آژانس است.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ادامه داد: ما تلاش کردیم در مدت زمانی کوتاه این اقدامات را انجام دهیم. متاسفانه بحث‌هایی در کنگره با توجه به قانون محدودیت صدور ویزا مطرح شد اما همکاران ما تا کنون اقدامات خوبی انجام دادند و بخشی از وضعیت به وجود آمده در این چارچوب در حال جبران است.
کمالوندی با بیان اینکه ایران تعهدات خود را طبق برجام انجام خواهد داد، تصریح کرد: اگر طرف مقابل تخلف کند، بازگشت ایران به گذشته دیگر در چارچوب سانتریفیوژهای نسل قدیم نیست بلکه ما با سانتریفیوژهای نسل جدید باز می‌گردیم.
وی ضمن امیدواری از اینکه امیدوارم دو طرف به تعهدات خود پایبند بمانند، گفت: الان نباید دنبال نکات منفی بگردیم و البته ما هم با خوش‌بینی صرف حرکت نمی‌کنیم.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی درخصوص سازوکار حضور بازرسان در این چارچوب در ایران پس از شروع برجام و اجرای پروتکل الحاقی، اظهار داشت: سازوکار حضور بازرسان مثل تعیین سفیران در کشورهای دیگر است، آژانس تعدادی از بازرسان را معرفی و مشخص می‌کند و کشور پذیرنده باید بررسی کرده و آن‌ها را تایید کند که این پروسه حدود 3 ماه به طول می‌انجامد.
وی ادامه داد: این روند برای تمام کشورهای عضو صادق است و با اجرای پروتکل الحاقی حدود 130 بازرس تعیین می‌شوند که البته این تعداد هم‌زمان در داخل ایران نخواهند بود.
کمالوندی درباره اعلام روز اجرای برجام نیز تصریح کرد: آقای عراقچی با همتای خود در ارتباط هستند و مذاکرات زیادی انجام شده و روش‌های مختلفی در این رابطه در حال انجام است، اما هنوز به جمع‌بندی نرسیدم که آیا با بیانیه مشترک خانم موگرینی و آقای ظریف این کار انجام شود یا همه در جایی جمع شوند و آن را اعلام کنند.
وی در عین حال خاطرنشان کرد: روز اجرای برجام ظرف یکی دو روز آینده مشخص می‌شود و به احتمال زیاد در همین دی‌ماه شاهد آن خواهیم بود.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی در رابطه با انتشار گزارش آژانس طی روزهای آینده گفت: آقای صالحی مذاکره تلفنی با آقای آمانو داشتند تا ما تغییر محسوسی در اقدامات خود داشتیم، به نظر می‌رسد که بر اساس برنامه ما در چندروز آینده کار راستی‌آزمایی آژانس پایان یابد.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر این که گفته می‌شود بتن‌ریزی اراک به خاطر نهایی نشدن یکی از قراردادها باقی مانده است، گفت: ما کارهایی نرم‌افزاری را به خوبی انجام دادیم و قراردادهای اصلی انجام شده اما قراردادهای فرعی با برخی کشورها باقی مانده است و از ابتدا هم گفتیم کار بازطراحی متمرکز بر متخصصان خودمان است اما قراردادهای تجاری و فنی در حوزه هسته‌ای زمان‌بر است اما این کار هم‌زمان پیش می‌رود.
کاملوندی ادامه داد: تضمین‌هایی که از طرف‌های مقابل باید می‌گرفتیم پیش‌بینی شده و در قالب تعهدات و یادداشت‌تفاهم به دست آمده است.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: تحقیق و توسعه بر روی پنج، شش ماشین سانتریفیوژها بعد از برجام ادامه می یابد و در ارتباط با سوخت، ما سوخت تولید نیروگاهی در برنامه داریم و با 1+5 برای تولید سوخت در داخل ایران همکاری می‌کنیم و به طور کلی در تمام حوزه‌ها آینده روشنی در عرصه هسته‌ای وجود دارد.
وی بار دیگر درخصوص خارج سازی قلب رآکتور اراک گفت: طبق تعهد باید کالندری را خارج کنیم و در حفره‌های آن سیمان بریزیم تا غیرقابل استفاده باشد که این کار مراحل پایانی را طی می کند. اما بخش عمده‌ای از ساختار دست نمی خورد.
کمالوندی تصریح کرد: اگر روزی آن‌ها بخواهند نقض تعهد کنند ما به سرعت به وضعیت گذشته بر می گردیم چرا که طراحی قلب را خودمان انجام دادیم و ساختن دوباره آن کاری ندارد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: قرار است سوخت راکتور اراک توسط ایران ساخته شود البته به غیر از سوخت اولیه. آزمایشگاه های زیادی برای راکتور ساخته خواهد شد بنابراین این بهترین کار برای راکتور اراک است.
وی ادامه داد: ما اقدامات گذشته را زمانی آغاز کردیم که توانایی غنی‌سازی را هم نداشتیم اما اکنون که این توانایی وجود دارد و ما حتی می توانیم از امکانات بهتری نیز استفاده کرده و امکانات این راکتور را با سوخت غنی شده بالا ببریم.
