برخی کارشناسان معتقدند اپلیکیشن تلگرام نسبت به سایر نرم‌افزارهای ارتباطی گوشی‌های هوشمند از سطح امنیت بالایی برخوردار است و کاربران می‌توانند با خیال راحت در آن حضور داشته باشند، اما توان و اشتیاق هکرها برای شکستن سدهای امنیتی و ارتقای رتبه خود میان فعالان این حوزه را نیز نمی‌توان نادیده گرفت.
«به کسی شک دارید؟ در 4 دقیقه صد درصد تضمینی به موبایل و تمامی اطلاعاتش به آسانی از راه دور دسترسی کامل پیدا کنید. هک تلگرام با آموزش کاملا تصویری و قدم به قدم. برای دانلود روی لینک زیر کلیک کنید و کمی صبر کنید تا مطالب سایت به شما نشان داده شود.»
این متن، پیامی است که این روزها ممکن است بسیاری از ما دریافت کنیم. برخی بلافاصله پیام را پاک می‌کنند و برخی دیگر آتش کنجکاوی به جانشان می‌افتد و با ورود به وبگاه، گردونه‌ای را می‌چرخانند که حاصلی جز تباهی نمی‌تواند داشته باشد.
آیا می‌توان تلگرام را هک کرد؟
مجتبی عبداللهی، کارشناس ارشد امنیت شبکه و ارتباطات در گفت‌وگو با جام‌جم امکان هک شدن اپلیکیشن‌های ارتباطی همچون تلگرام، وایبر و... را تائید می‌کند و می‌گوید: امکان نفوذ و حمله به این برنامه‌ها وجود دارد. این نرم‌افزارها از همان اول که وارد دنیای ارتباطات شدند دارای نقاط ضعفی بودند که شرایط ورود به حریم شخصی افراد را فراهم می‌کرد.
وی درباره اهداف ارسال‌کننده این قبیل پیام‌ها و شرکت‌های فعال در این زمینه می‌گوید: جاسوسی، جمع‌آوری اطلاعات و فروش آنها یا تکمیل پازل هویت مجازی افراد برای بهره‌برداری‌های مختلف،ازجمله اهداف فعالان این حوزه است که این اقدامات بسیار خطرناک است و حتما باید اطلاع‌رسانی شود. از نگاهی دیگر، ورود به حریم شخصی افراد با کمک هکرها می‌تواند با نیت شیطنت و غرض‌ورزی فردی باشد.
این کارشناس ارشد امنیت شبکه و ارتباطات درباره سطح دانش هکرها تأکید می‌کند: متاسفانه افراد با هر سطحی از سواد، با کمک یک سی‌دی آموزشی و با برخی ابزار می‌توانند نسبت به هک و نفوذ به حریم خصوصی دیگران اقدام کنند. از سال 1997 به بعد که بحث اینترنت در ایران فراگیر شد و نرم‌افزارهای یاهومسنجر و... متولد شدند، این آموزش‌ها با هدف نفوذ بهره‌کشی و سوءاستفاده از اطلاعات شخصی افراد فراگیر شد و هر فردی با هر سطح دانشی می‌توانست آن را تهیه کند. در شرایط فعلی نیز با ابزارهایی در حوزه ارتباطات اجتماعی تلفن همراه و سیستم عامل‌های رایانه مواجه هستیم که با کمک آنها می‌توان وارد حریم افراد شد.
وی با بیان این که هکرها با نصب نرم‌افزار، امکان دسترسی به سایر اطلاعات گوشی اعم از عکس، ایمیل و صندوق پیام‌ها دارند، تأکید می‌کند: معنای نصب چنین نرم‌افزارهایی این نیست که فقط امکان هک محتوای تلگرام، وایبر و این قبیل اپلیکیشن‌ها وجود دارد. دستیابی به سایر اطلاعات فرد با وجود دشواری، اما امکان‌پذیر است.
راهکار مقابله با هکرها
عبداللهی درباره راهکارهای مقابله با این هکرها می‌گوید: اطلاع‌رسانی بخش مهم و کلیدی مقابله است. افراد لازم است مراقب باشند اگر از آنها درخواست کد یا شماره‌ای می‌شود یا پیام مشکوکی دریافت می‌کنند با این موضوع با احتیاط برخورد کنند.
روش دوم، استفاده از ابزارها و برنامه‌های کاربردی ایجاد امنیت متناسب سیستم عامل اندروید و آی.او.اس و... در سطح خود سیستم است. در حال حاضر برای سیستم عامل اندروید و آی.او.اس، ضد بدافزارها یا آنتی ویروس‌هایی وجود دارند که تا حد مناسبی سعی می‌کنند جلوی این گونه نفوذ و دسترسی‌های غیرمجاز را بگیرند، اما اینها کافی نیست و این ضد بدافزارها باید به‌روزسانی شوند و در دوره‌های مشخصی، سیستم عامل اسکن شود.
وی درباره نحوه تهیه این ضد بدافزارها می‌گوید: اینها به دو صورت توزیع می‌شوند. یکی به صورت تجاری که برای تهیه آنها باید هزینه‌ای پردخت شود. یکسری هم به صورت رایگان که از طریق مراجع معتبر اندروید و google play قابل دستیابی است. تهیه نسخه تجاری بهتر است، اما مستلزم پرداخت هزینه است. استفاده از نسخه‌های به روز شده اپلیکیشن‌های ارتباطی موبایل مانع هک و نفوذ سوءاستفاده کنندگان می‌شود.
کارشناس ارشد امنیت شبکه و ارتباطات در پایان اظهارات خود خطاب به مسئولان تأکید کرد: انتظار می‌رود متولیان امر نسبت به تولید اپلیکشن‌های بومی اقدامات جدی انجام دهند و برای تحقق این هدف که متاسفانه تاکنون محقق نشده است، سرمایه‌گذاری کنند تا از انتشار اطلاعات محرمانه مردم جلوگیری شود.
ناامنی و اضطراب دلیل استفاده از ابزارهای هک
دکتر امیر حسین جلالی، روانپزشک نیز درباره دلیل و آثار این پیام‌ها به جام‌جم می‌گوید: نمی‌دانم چند درصد از افراد به این پیام‌ها پاسخ می‌دهند، اما وقتی چنین پدیده‌ای به وجود می‌آید، قابل تامل است. اساسا این مساله را ناشی از احساس ناامنی در افراد جامعه می‌دانم. افرادی که متاثر از ناامنی هیجانی هستند، طبیعتا با استفاده از ابزارهای هک به اضطراب‌های درون خود پاسخ می‌دهند و سعی در کاهش آن دارند. این اقدام، یک دفاع ناکارآمد و ناپخته است که افراد برای پاسخ به اضطراب خودشان از آن استفاده می‌کنند.
وی با بیان این که ممکن است در مواردی شک فرد درست باشد، ادامه می‌دهد: اساسا وقتی رابطه‌ای به فضای شک و سوءظن آلوده باشد، باید به این فکر کرد آیا استفاده از روش‌های توصیه شده در پیام مذکور بهترین، کارآمدترین و پخته‌ترین راه برای حل و فصل مسأله رابطه است. بی‌شک هک کردن نرم‌افزارهایی مانند تگرام نشانه ناامنی، بی‌اعتمادی و سوءتفاهم در نگرش فرد است که به جای استفاده از راهکار منطقی از چنین ابزاری استفاده می‌کند.
استادیار دانشگاه علوم پزشکی ایران خاطرنشان می‌کند: ما باید درصدی از شک و سوءظن را داشته باشیم تا به ما کمک کند از خودمان مراقبت و خطر را پیش بینی کنیم. منظور از منطقی‌بودن میزانی از شک در حد احتیاط است که با عرف جامعه سازگاری دارد. درباره این مورد به‌خصوص اگر کسی گمان می‌کند با خیانت و بی‌صداقتی طرف مقابلش مواجه است، به جای استفاده از روش‌های درست حل مسأله، سراغ استفاده از ابزارهای هک می‌رود، وارد چرخه کشمکش و تعقیب و گریز می‌شود که در زمره شک و ظن منطقی که در بالا به آن اشاره کردم، نیست.
دکتر جلالی ادامه می‌دهد: در 80 تا 90 درصد مواقع استفاده از این روش‌ها برای پاسخگویی به نیاز روانی فرد است که موضوع بسیار پیچیده‌ای است. این موضوع بیش از یک شک طبیعی است.
این روانپزشک تأکید می‌کند: فراهم شدن این قبیل دسترسی‌ها، سلامت روان و اجتماعی جامعه را به هم می‌ریزد. این پیام‌ها نشان‌دهنده وجود آسیب‌هایی در وضع هیجانی، سلامت روانی و اجتماعی جامعه است که باید فکری برای آن کرد.
