آن گونه که کارشناسان گفته اند چرخه ایجاد باران اسیدی به این صورت است :
شرکت ها،کارخانهها، ماشینها، کامیونها، و وسایلی که دارای دودکش هستند، از سوخت فسیلی نظیر زغال و مواد نفتی استفاده میکنند. سوخت این دو نوع ماده موادی نظیر اکسید گوگرد و اکسیدهای نیتروژن را وارد هوا میسازد. در فضا این اکسیدها تغییر میکنند. به گرد و غبار و باران اسیدی تبدیل میشوند. سپس به صورت بارشهای خشک یا تر به سطح زمین بر میگردند.
گازها و بخارهایی که از دستگاه های دارای سوخت فسیلی وارد هوا میشوند، در هوا خیلی به بالا نمیروند و در صورت عدم ترکیب با آب، به صورت گرد و غبار اسیدی در میآیند. گرد و غبار اسیدی ضمن فرود آمدن بر زمین به نمای ساختمانها و بناهای سنگی میچسبد و موجب فرسایش آن ها و کاهش عمر مفید آن ها میگردد. گرد و غبار اسیدی حتی به چرم، کاغذ و لباس نیز آسیب میرساند. این غبارها حیات درختان و حتی گیاهان را مورد تهدید قرار داده و رشد گیاهان و غلات را کاهش میدهند و تا کنون سبب آسیب به میلیاردها تن غلات شدهاند.مواد آلوده کننده هر قدر در فضا بیشتر بمانند ترکیبات زیادتری حاصل میشود که اسیدها یکی از ترکیبات آن ها میباشند. اسیدها به کمک بادهای شدید میتوانند برای روزهای متوالی در هوا باقی بمانند و صدها کیلومتر مسافت را طی کنند و به این ترتیب از کشوری به کشور دیگر انتقال یابند.
اگر غبار اسیدی با ذرات آب موجود در اتمسفر هوا مخلوط شود، به صورت باران اسیدی فرو میریزد و به محیط زیست ما به راههای گوناگون آسیب میرساند
راههای کنترل
آلودگی اسیدی فضا و محیط زیست به عنوان یک مسأله خطیر، کارشناسان مسایل زیستی را بر آن داشتهاست تا مجدانه به ارایه راه هایی برای کنترل آن مبادرت کنند.
یکی از راههای ساده ی جلوگیری از آلودگی اسیدی، تصفیه کردن ذغال قبل از سوختن آن است. برای این منظور، ذغال را قبل از مصرف خرد کرده و در آب میشویند، یا ضمن عملیات خاصی، گوگرد آن را میگیرند. در مورد نفت نیز عمل تصفیه کردن صورت میگیرد و با روشهای معینی آن را از گوگرد تصفیه میکنند.
استفاده از روشهای اصولی در مصرف مواد سوختی نیز نقش مهمی در جلوگیری از آلودگیهای اسیدی دارد. استفاده از فیلترها برای این منظور طریقه ی بسیار مناسبی است. بهره گیری از این روش در ماشینها، کامیونها و وسایل نقلیه موتوری، آلودگیهای اسیدی محیط زیست را به مقدار قابل توجهی کاهش میدهد. همچنین کنترل ایمنی موتور و وسایل نقلیه جهت جلوگیری از آنها، در کاهش آلودگیهای اسیدی، نقش بسزایی دارد.
از همه مهمتر، دقت در برنامه ریزی برای تأمین انرژی است. چرا که هرجاانرژی مصرف میشود، در کنار آن نیز آلودگی اسیدی – در مواردی بسیار اندک و در مواردی بسیار چشمگیر و خطرناک – ایجاد میشود. در حقیقت از آنجا که باد و باران اسیدی با گردش چرخ کارخانهها و ماشینها ارتباط مستقیم دارد، جایگزینی ماده دیگری که بتواند جانشین سوختهای فسیلی گردد، در بلند مدت، اندیشه معقولی برای جلوگیری از آلودگی های زیست محیطی است. در این راستا میتوان از منابع انرژیهای نو همچون انرژی خورشیدی و انرژی بادی نام برد که مصرف آنها، عوارضی از قبیل آلودگی هوا را به همراه ندارد.