این روزها شاهد ایجاد هجمههای امنیتی و رسانهای زیادی علیه پناهجویان در اروپا هستیم. مقامات امنیتی کشور نروژ اعلام کردهاند صدها تن از پناهجویان استعداد پیوستن به تروریسم داعش را داشته و در تلفنهای همراه آنها تصاویر مربوط به جنایات داعش وجود دارد. همچنین مقامات این کشور اعلام کردهاند که در میان وسایل یکی از پناهجویان پرچم داعش کشف شده است.
علاوه بر این موارد، مقامات کشورهای دیگر اروپایی، مخصوصا افرادی که به جریان راست افراطی وابسته هستند، خواستار مواجهه با حضور پناهجویان و اعطای اقامت دائم به آنها هستند. آنها نیز در استدلالی ساختگی و مشابه معتقدند بسیاری از پناهجویان استعداد ارتکاب اعمال تروریستی در خاک اروپا را دارا هستند.
در این خصوص لازم است مواردی را مدنظر قرار دهیم:
مهم ترین نکته اینکه اکثریت پناهجویان به دلیل حضور داعش و گروههای تکفیری و جنایات این گروههای تروریستی رنج و مشقت سفر را به جان خریده و با در نظر گرفتن ریسکهای این سفر پر پیچ و خم راهی اروپا شدهاند. به عبارت بهتر، آنچه منجر به مهاجرت پناهجویان شده است، تروریسم داعش و النصره و دیگر گروههای مورد حمایت غرب و رژیم صهیونیستی و آل سعود بوده است. بدیهی است که در این معادله پناهجویان مهرههای داعش محسوب نمیشوند. طی ماههای اخیر جریانهای راست افراطی در اروپا بارها سعی کردهاند از حضور پناهجویان به عنوان خطری امنیتی برای اروپا یاد کنند. پس از وقوع حادثه تروریستی پاریس و با وجود اینکه این حادثه کمترین ارتباطی با پناهجویان نداشت، شاهد به آتش کشیده شدن پناهگاههای مهاجرین و پناهجویان توسط افراد و عوامل وابسته به جریانهای راست افراطی اروپا بودیم. ایجاد ارتباط میان بحرانهای امنیتی اروپا و حضور پناهجویان، فرمولی است که بسیاری از احزاب افراطی و حتی سنتی اروپا آن را در دستور کار خود قرار دادهاند. در این میان رسانهها و برخی دستگاههای امنیتی در اروپا نیز بر روی این موضوع مانور ویژهای میدهند.
دومین نکتهای که در این خصوص شایان ذکر میباشد، به سخت گیریهای موجود علیه پناهجویان و تلاش نهادهای اروپایی برای محدود تر کردن پذیرش آنهاست. به نظر میرسد میان اراده دولتهای غربی مبنی بر محدودتر کردن میزان پذیرش پناهجویان و اتهاماتی که به از طریق منابع امنیتی و رسانهها مبنی بر تعلق خاطر برخی از آنها به داعش مطرح میشود ارتباطی مستقیم وجود دارد. کشورهای اروپایی در صددند برای عدم پذیرش تعدادی بیشتر از پناهجویان بهانهای داشته باشند. این بهانه با همکاری دولتها و نهادهای امنیتی در غرب هم اکنون مهیا شده است، بهانهای وقیحانه به نام تعلق خاطر برخی پناهجویان به گروههای تکفیری و احتمال ارتکاب حملات تروریستی توسط آنان.
سومین نکته مربوط به نحوه پذیرش پناهجویان در اروپاست. اتحادیه اروپا این اختیار را دارد که آن دسته از پناهجویان که دارای تفکرات تکفیری بوده و یا وسایل و نمادهای گروههای تروریستی مانند داعش را با خود حمل کردهاند را نپذیرفته و آنها را سریعا به کشور اولیه بازگرداند. با این حال کشورهای اروپایی در صدد بهره گیری تبلیغاتی از این افراد و اثبات تعلق خاطر درصد بالایی از پناهجویان به تفکرات تکفیری هستند. همان گونه که اشاره شد طی ماههای اخیر دستگاههای امنیتی و رسانهای غرب نهایت تلاش خود را به کار بستهاند تا خطر حضور پناهجویان را در نزد افکار عمومی اروپا بزرگ و حتی در مواردی غیر قابل کنترل جلوه دهند. در این میان پناهجویان نیز به تریبونی برای دفاع از خود در برابر این بازی وقیحانه دسترسی ندارند. آنها در فکر سرنوشت نامعلوم خود و سخت گیریهایی است که از این پس قرار است کشورهای غربی علیه آنها اعمال کنند.
طی هفتههای اخیر بسیاری از پناهجویان در کشورهای مختلف ترجیح دادهاند تقاضای پناهندگی خود را پس گرفته و برای بازگشت به کشورهای خود تلاش کنند. این اقدام پس از آن صورت گرفته است که ضمن تشدید حملات علیه پناهندگان، شاهد تصویب قوانینی در خصوص عدم اعطای اقامت دائم به پناهجویان است. همچنین برخی کشورها در مسیر پیوستن خانوادههای پناهجویان به آنها موانعی ایجاد کردهاند. در چنین شرایطی جریانهای ملی گرا و افراطی اروپا فارغ از همه این موارد کلیت وجود پناهجویان در کشورهای اروپایی را زیر سوال قرار داده و آن را مولد بحران قلمداد میکنند. با این حال جریانهای افراطی سخنی از بحرانسازی کشورهای متبوع خود در منطقه و سوریه و عراق به میان نمیآورند.