به گزارشافکارنیوز،موضوع بحران جمعیت یکی از مهمترین موارد پیش روی آینده کشور است که از همین حالا باید به فکر آن بود، موضوعی که نیاز به زیرساختهایی برای اجرا دارد و همانطور که امام خامنهای فرمودند «باید موضوع افزایش جمعیت برای حل معضل بحران جمعیت به شکل عمیق و علمی حل بشود؛ گرههای ذهنیای که وجود دارد باز بشود و حقیقت قضیه روشن بشود».
بر همین اساس طرحی ۴ مادهای توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی به مجلس شورای اسلامی ارائه شد که در آن موضوعات افزایش جمعیت کشورمان، چه موضوعات سلبی و چه ایجابی مطرح شده بود، طرحی که در ادامه بررسی کمیسیونهای مجلس توسط کمیسیون بهداشت برخی از مواد آن از جمله سیاستهای تشویقی و ماده ۴ آن یعنی لغو قانون تنظیم خانواده حذف شد.
اینکه این حذفیات و دگرگونکردن طرح پیشنهادی طرح افزایش فرزندآوری و پیشگیری از کاهش رشد جمعیت کشور با چه منظوری صورت گرفت را کنار میگذاریم و در این گزارش کوتاه درنظر داریم به بررسی کوتاه و اجمالی سیاستهای تشویقی این طرح بپردازیم؛ سیاستهایی که حلقه مفقوده اجرای طرح افزایش جمعیت هستند و اگر لحاظ نشوند نمیتوان به سرانجامرسیدن این طرح و مقبولیت مردمی آن امیدوار بود؛ چرا که بسیاری از کشورهای دنیا برای بهاجرارساندن آن توسط مردم خود، این سیاستها را اعمال کردند.
۱ - فرهنگسازی برای دستیابی به جمعیت مطلوب و اصلاح بینش و نگرش مسئولان و مردم نسبت به پیامدهای منفی کاهش باروری بویژه زیر حد جانشینی؛
۲ - تدوین سیاستها، برنامهها و قوانین و مقررات حمایتی و تشویقی برای دستیابی به نرخ باروری مناسب، جمعیت مطلوب و لغو سیاستها، برنامهها و قوانین و مقررات مشوق کاهش باروری؛
۳ - تدوین الگوی سبک زندگی و ترویج آن بهویژه فعالیتهای اجتماعی، آموزشی و اشتغال زنان متناسب با معیارهای اسلامی و هماهنگ با مصالح خانواده به منظور ایفای هر چه کاملتر نقش مادری و همسری؛
۴ - ایجاد و استقرار نظام مدیریت فرابخشی و جامع جمعیت کشور؛
۵ - آمایش مستمر جمعیتی کشور و تدوین سیاستهای مهاجرتی به منظور جهتدهی به جابجاییهای جمعیتی در سطوح ملی، منطقهای و بینالمللی؛
۶ - اهتمام به ارتقاء کیفی جمعیت کشور از طریق متناسب ساختن نرخ باروری خانوادهها با شرایط و اقتضائات سلامت، معیشت و فرهنگ آنها.
۳-۱ - تهیه طرح جامع تولید و اجرای انواع برنامههای آموزشی، پژوهشی، اطلاعرسانی، نمایشی، تبلیغی و غیره در رسانههای جمعی بویژه صدا و سیما و شبکههای استانی آن با هدف گفتمانسازی و ترویج فواید فرزندآوری و تبیین آثار منفی کاهش نرخ باروری با رعایت شرایط و مقتضیات راهبردی.
۲ - تبیین نظریه جمعیتی اسلام و ترویج آن توسط روحانیت برای اصلاح نگرش مسئولان و مردم نسبت به فواید باروری و افزایش نرخ آن.
۳-۳ - تدوین و اجرای برنامههای ترویجی، آموزشی، پژوهشی و خدمات پزشکی توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در جهت اصلاح نگرش عمومی.
۳-۴ - برنامهریزی و فرهنگسازی در تسهیل ازدواج، کاهش سن ازدواج و استحکام خانواده.
۵ - حمایت از گسترش شبکههای اجتماعی و سازمانهای مردمنهاد حامی کاهش سن ازدواج جوانان و استحکام خانواده.
۷ - اصلاح نگرشها و برنامههای درسی در سطوح آموزش و پرورش و آموزش عالی نسبت به جمعیت مطلوب و فرزندآوری و استفاده از ظرفیتهای آنها در این زمینه
۸ - بازنگری کلیه سیاستها، برنامههای توسعه و قوانین و مقررات کشور با تأکید بر اصلاح قوانین و مقررات تنظیم خانواده.
۹ - تدوین و تصویب برنامههای هوشمند برای ارتقاء باروری.
۱۰ - تدوین و اجرای الگوها و برنامههای حضور اجتماعی مطلوب و تنوعبخشی به مشاغل زنان متناسب با مسئولیتهای خانوادگی(همسری و مادری).
۱۱ - ایجاد بانکهای اطلاعاتی جامع جمعیتی ملی، منطقهای و بینالمللی و رصد مستمر تحولات جمعیتی در جهت اهداف و سیاستهای جمعیتی کشور.
۱۲ - سیاستگذاری توزیع و بازتوزیع جمعیت واعمال آن در طرحها و برنامههای توسعه ملی و منطقهای.
۱۳ - بازنگری و وضع قوانین و مقررات حمایتی و تشویقی فرزندآوری به صورت پلکانی با رعایت سه معیار سن ازدواج، فاصله موالید و تعداد فرزندان ازطریق پیشبینی الزاماتی همچون:(۲،۳و۶)
۱۳-۱ -پوشش بیمه اجباری درمان رایگان مادر و کودک از ابتدای بارداری تا پایان دو سالگی کودک برای کسانی که فاقد پوشش بیمه درمانی میباشند.
- ۲ -اختصاص سبد تغذیه رایگان ماهانه به صورت بن کالا شامل؛ پروتئین، لبنیات، برنج و حبوبات به میزان یک تا دو میلیون ریال به مادران باردار و دارای فرزند زیر ۲ سال حداقل برای ۳ دهک درآمدی پایین و نیازمندان بر اساس ارزش ریالی سال ۱۳۹۰ به عنوان سال پایه
تبصره: اقلام سبد تغذیه رایگان توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تعیین میشود.
۱۳-۳ -اختصاص بسته بهداشتی درمانی رایگان شامل؛ مکملهای غذایی، دارو، آزمایشهای دورهای و موردی و معاینههای ماهیانه به مادران باردار و دارای فرزند زیر ۲ سال برای حداقل ۳ دهک درآمدی پایین و نیازمندان.
تبصره: اقلام بسته بهداشتی درمانی رایگان توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تعیین میگردد.
۱۳-۴ -پوشش کامل بیمهای برای درمان ناباروریهای اولیه و ثانویه.
تبصره: مرخصی استعلاجی و بدون حقوق قابل بازخرید نمیباشد و حداکثر تا ۶ سالگی کودک قابل استفاده است.
۱۳-۶ -اختصاص مرخصی استحقاقی ۲ هفتهای تولد فرزند به پدر.
تبصره: این مرخصی قابل بازخرید نمیباشد.
- ۷ -اجرای کامل طرح آتیه فرزندان با مبنا قرار گرفتن ارزش ریالی سال ۱۳۸۹ به عنوان سال پایه.
۱۳-۸ -پرداخت هدیه تولد فرزند به مادر به صورت سکه بهار آزادی طبق جدول زیر:
سن پدر یا مادر | فرزند اول | فرزند دوم | فرزند سوم | فرزند چهارم |
زیر ۲۵ سال | نیم سکه | یک سکه | یک و نیم سکه | - |
۲۹-۲۵ سال | - | نیم سکه | یک سکه | یک و نیم سکه |
۳۹-۳۰ سال | - | - | نیم سکه | یک سکه |
۱۳-۹ -افزایش سنوات تحصیلی دانشجویان مادر به ازای هر فرزند تا ۴ نیمسال و کاهش سقف واحدهای درسی در هر نیمسال تا سقف ۸ واحد.
تبصره: مرخصی استعلاجی و بدون حقوق قابل بازخرید و تا ۶ سالگی کودک قابل استفاده است.
۱۳-۱۰ - متناسبسازی نظام آموزشی کشور با ملاحظات جنسیتی و سیاستهای جمعیتی در ساختار، محتوا و طول مدت تحصیل.
۱۳-۱۱ - مراکز آموزش عالی موظفند در توزیع و تخصیص وام دانشجویی، وام ودیعه مسکن و همچنین تخصیص خوابگاههای دانشجویی، دانشجویان متأهل دارای فرزند را در اولویت قرار دهند.
۱۳-۱۲ -دانشجویان مادر دارای فرزند زیر ۳ سال میتوانند تا ۵۰ درصد واحدهای درسی نظری دوره تحصیلی خود را به صورت نیمه حضوری یا مجازی بگذرانند.
تبصره: دستورالعمل اجرایی مربوط توسط وزارتین علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تهیه و ابلاغ خواهد شد
۱۳-۱۳ - فراهم آوردن امکان حضور منعطف و کاهش ساعات کار موظف، ایجاد امتیازات خاص و تسهیلات لازم در طرح دورکاری و نیمه حضوری و سایر شیوههای مناسب اشتغال برای زنان باردار و مادران دارای فرزند زیر ۵ سال.
۱۳-۱۴ -حق عائلهمندی در کلیه قوانین و مقررات استخدامی به دو برابر افزایش مییابد.
- ۱۵ - پرداخت پاداش اولاد به صورت ماهانه و به صورت پلکانی در کلیه قوانین و مقررات استخدامی کشور و به شرح جدول ذیل اعمال میشود:
فرزند | ۹۰ | حق اولاد |
اول | ۷۰۰× ۲۱۰× ۱ | ۱۴۷۰۰۰ |
دوم | ۷۰۰× ۲۱۰× ۲ | ۲۹۴۰۰۰ |
سوم | ۷۰۰× ۲۱۰× ۳ | ۴۴۱۰۰۰ |
چهارم | ۷۰۰× ۲۱۰× ۴ | ۵۸۸۰۰۰ |
پنجم | ۷۰۰× ۲۱۰× ۵ | ۷۳۵۰۰۰ |
۱۳-۱۶ - اعطای مشوقهای مالیاتی به خانواده متناسب با تغییرات در بُعد خانوار ازطریق تغییر در واحد مالیاتی از فرد به خانواده.
۱۳-۱۷ - حمایت از طراحی، ساخت و واگذاری مسکنهای چند نسلی به خانوادههای گسترده.
۱۳-۱۸ -احتساب خانهداری به عنوان شغل و کمک به بیمه بازنشستگی زنان متأهل خانهدار با پرداخت بخشی از حق بیمه توسط دولت متناسب با درآمد خانواده.
۱۳-۱۹ -مادران شاغل دارای ۳ فرزند و بیشتر میتوانند با داشتن هر میزان سابقه کار، علاوه بر میزان سنوات خود به ازای هر فرزند با یک سال افزایش سنوات بازنشسته شوند.
۱۳-۲۰ - مادران شاغل میتوانند با هر میزان سابقه کار با همان میزان سنوات بازنشسته شوند.
- ۲۱ -پرداخت وام قرض الحسنه «فرزند» به مبلغ یکصد میلیون ریال به خانوادهها برای فرزندان سوم تا پنجم با بازپرداخت ۱۰ ساله و بدون الزام به سپردهگذاری توسط بانکهای عامل برمبنای نرخ پایه سال ۱۳۹۱.
تبصره: این تسهیلات به خانوادههایی که سن مادر حداکثر ۳۹ سال باشد، اختصاص مییابد.
۱۴-۲ - افزایش اعتبارات، امکانات، ساعات درسی و فعالیتهای ورزشی دختران و پسران در مدارس و دانشگاهها.
۱۴-۳ - ایجاد رشتههای تحصیلی متناسب با جایگاه و نقش خانواده و زن براساس فرهنگ اسلامی، همچون مدیریت خانه و خانواده در مقاطع مختلف توسط وزارتین آموزش و پرورش و علوم، تحقیقات و فناوری.
۱۴-۴ - اجرای مستمر طرح غربالگری سلامت دختران و پسران در مدارس و دانشگاهها.
۱۵ - ترویج زایمان طبیعی و بدون درد و مقابله هدفمند با سزارینهای غیرضروری و سودجویانه.
۱۶. خانوادههای دارای ۴ فرزند و بیشتر براساس نتایج آمایش جمعیتی و در دهکهای پایین درآمدی جامعه میتوانند حسب مورد از یکی از دو امتیاز زیر بهرهمند شوند:
۱۶-۱ -دریافت وام خرید مسکن به میزان دو برابر سقف وامهای اعطایی بانک مسکن، با باز پرداخت ۳۰ ساله و حداقل سود بانکی بخش مسکن.
۱۶-۲ -دریافت یک قطعه زمین مسکونی به مساحت ۲۰۰ - ۱۵۰ مترمربع در شهرستان محل سکونت به شرط ساخت و حداقل ۱۵ سال سکونت در آن باستثناء کلانشهرهای کشور.
ماده ۳ - بهمنظور راهبری، برنامهریزی و نظارت و ارزیابی کلان جمعیتی، نهاد تخصصی مدیریت جامع جمعیت کشور ظرف مدت سه ماه توسط معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیسجمهور تشکیل و با همکاری دستگاههای ذیربط، نسبت به تهیه برنامه عمل با تقسیم کار ملی و دستورالعملهای لازم اقدام و گزارش عملکرد را هر شش ماه به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه مینماید.
ماده ۴ - درصورت لزوم، قوانین و مقررات متناظر با هر یک از اقدامات ملی، حسب مورد از سوی مجلس شورای اسلامی و هیأت وزیران به تصویب میرسد.