به گزارشافکارنیوز،محمد رضا مبین فلوشیپ جراحی و ترمیم سوختگی اظهارداشت: در ایران سوختگی با از بین بردن بیش از ۲۰۰ هزار سال عمر مفید در هر سال رتبه سیزدهم بار بیماری را دارد، در بین حوادثغیرعمد، سوختگی بعد از حوادثترافیکی و سقوط رتبه سوم را از نظر بار بیماری دارد و در مراقبت و درمان سوختگی با استانداردهای جهان فاصله داریم.
این کارشناس مدیریت دانش بالینی سوختگی و عضو ارشد مرکز تحقیقات سوختگی ایران درباره اینکه چرا تعداد افرادی که در سطح کشور مدرک فوق تخصصی سوختگی را دارند به اندازه انگشتان دو دست نیست، عنوان کرده است در حقیقت این مساله دارای دو جنبه مهم است. جنبه اول ظرفیت جذب سالانه این مدرک در سطح کشور است که سالانه فقط دو نفر هستند، این در حالی است که در حال حاضر ۱۰ قطب سوختگی و ۴۵ مرکز سوختگی در سطح کشور وجود دارد و در بسیاری از این مراکز، جراح تعلیم دیده سوختگی وجود ندارد. مساله دوم عدم انگیزه در جراحان برای ادامه تحصیل در رشته سوختگی است زیرا رشته سوختگی قوای جسمی و روحی
بالایی نیاز دارد و دیدن فوت تدریجی قربانیانی که کم نیز نیستند و در برخی موارد کاری از دست ما بر نمی آید زجر آور است.
مبین درباره آمار سوختگی در کشور عنوان کرد: بر اساس آمار معتبر سازمان ثبت آمار و ارقام کشوری، سالانه حدود ۳۰۰ هزار ایرانی برای مداوا و درمان صدمات سوختگی خود به یک مرکز درمانی، بهداشتی مراجعه می‌کنند، از این تعداد ۲۴ هزار بستری در مراکز مختلف و ۳ هزار فوت در سال(حدود ۴ در هر ۱۰۰ هزار انسان در سال) گزارش شده است.
وی در زمینه بار زیاد مالی سوختگی در کشور گفت: در دنیا سالانه حدود ۱۰ میلیون سال عمر مفید به علت سوختگی از بین می‌رود. در ایران نیز سوختگی با از بین بردن بیش از ۲۰۰ هزار سال عمر مفید در هر سال رتبه سیزدهم بار بیماری را دارد، مصدوم سوختگی به دلیل معلولیتی که بدنبال سوختگی در وی ایجاد میشود سالها قادر به کار کردن نیست همچنین در بین حوادثغیرعمد، سوختگی بعد از حوادثترافیکی و سقوط رتبه سوم را از نظر بار بیماری دارد.
عضو فعال بسیج جامعه پزشکی درباره چگونگی کاهش بار مالی ناشی از حوادثسوختگی عنوان کرد: بار مالی و جسمانی ناشی از حوادثسوختگی بر اساس شدت و وسعت سوختگی اولیه و مراقبت‌های صحیح درمانی بعدی تعیین میشود. در صورتی که بیمار به خوبی تشخیص، احیا و درمانهای لازم برای وی انجام شود، مطمئنا نتایج بسیار بهتری خواهیم داشت.
مبین درباره جایگاه درمان سوختگی در ایران نیز بیان داشت: من معتقدم درمان سوختگی در ایران نیاز به ارتقا بیشتر دارد. اگرچه در حال حاضر نسبت به کشورهای همسایه و آسیایی از نظر مراقبت و درمان سوختگی وضعیت نسبتاً خوبی داریمف ولی مراقبت و درمان سوختگی در ایران با استانداردهای جهان فاصله زیادی دارد. بیش از ۸۰% حوادثسوختگی با آگاهی، آموزش و دانش کافی قابل پیشگیری است و با آموزش و آگاهی خانواده‌ها، والدین و کودکان در مقاطع مهد کودک و مدارس جلوی بسیاری از حوادثسوختگی را می توان گرفت.
عضو ارشد مرکز تحقیقات سوختگی ایران درباره نقش آموزش خانواده‌ها در سیر صدمات سوختگی به سازمان بسیج جامعه پزشکی گفت: در تعیین شدت سوختگی ۲ عامل نقش اساسی دارند درجه حرارت عامل سوزاننده و مدت تماس با بدن، در صورت آموزش صحیح به خانواده‌ها می‌توان مدت زمان تماس عامل سوزاننده به بدن را کاهش داد. مثلاً بارها ما شاهد هستیم فردی که دچار سوختگی شده، در حالی که لباس وی مشتعل شده شروع به دویدن می‌کند که این عمل باعثگسترش هرچه بیشتر سوختگی در وسعت و عمق میشود. به خاطر داشته باشیم که هر ثانیه تماس با سوختگی کمتر باشد شدت و عمق سوختگی کمتر شده و نتایج درمانی بسیار
مطلوبتری خواهد داشت.
مبین درباره نقش دانشگاهها در بهبود کیفیت درمان اظهار داشت: در صورت بروز حوادثسوختگی، خط اول درمان که مصدوم به آن مراجعه می‌کند معمولاً مراکز بهداشتی و درمانی، خانه‌های بهداشت و مراکز عمومی هستند. این در حالی است که متاسفانه فارغ التحصیلان رشته پزشکی عمومی، دانش و آگاهی کافی در خصوص مراقبت و درمان سوختگی را در طول دوره تحصیل کسب نمی‌کنند. به یاد داشته باشیم حدود ۹۰% صدمات سوختگی به صورت سرپایی درمان شده و معمولاً تعداد زیادی از آنها به مراکز تخصصی و فوق تخصصی حداقل در روزهای اول حادثه مراجعه نمی‌کنند. بارها و بارها ما شاهد درمان‌ها و باورهای غلط توسط
بیمار و حتی پزشک وی بوده‌ایم. مثلاً برای درمان سوختگی‌های درجه ۲ سطحی بیمار از آرد، سفیده تخم مرغ، پیاز رنده شده و تکه‌های سیب زمینی و خمیر دندان استفاده می‌کند و وقتی به پزشک عمومی مراجعه می‌کند تقریباً در اکثر موارد کپسول سفالکسین، محلول شستشوی بتادین و پماد سیلور سولفادیازین تجویز میشود. این در حالی است که سوختگی در روزهای اول سوختگی نیاز به آنتی بیوتیک خوراکی و یا حتی تزریقی ندارد، شستشوی زخم با بتادین سبب واکنش التهابی و تشدید صدمه سوختگی میشود و پماد سیلور سولفادیازین برای سوختگی‌های درجه یک و ۲ سطحی که جوانه‌های اپی تلیالی سالم دارند،
توصیه نمی‌شود.
عضو سازمان بسیج جامعه پزشکی کشور ادامه داد: باورها و خرافه‌های غلطی که در زمینه سوختگی وجود دارد و نسل به نسل گفته و شنیده میشود ناشی از همین عدم درمان صحیح و مناسب است، یکی از نزدیکان از تجربه ناموفق درمان سوختگی خود توسط پزشک می گوید و دیگری باورهای غلط را گسترش می‌دهد. البته لازم است دقت داشته باشیم که در آسیب های پوستی مانند سوختگی دوره بهبودی فاز حاد ۲ تا ۳ هفته و دوره مزمن چندین ماهه است و هر قسمت از این مراحل، مراقبت و درمان خاص خود را نیاز دارد، مثلاً بارها بیمار به ما مراجعه می‌کند و ذکر می‌کند چند ماه قبل دچار سوختگی با مایع داغ شده است و پس از
مدت کوتاهی بهبود یافته است و دیگر توجهی به آن نداشته است، اما حالا با گذشت چند ماه متوجه لک و تغییر رنگ پوست شده است. این موارد همگی نیازمند پیگیری بیمار و درمان صحیح پزشک در تمام مراحل دارد.
مبین درباره اینکه آیا دانشگاه‌های علوم پزشکی در زمینه درمان سوختگی، آموزش لازم را به دانشجویان خود می‌دهد، گفت: من با تمام وجودم اعتقاد دارم که آموزش سوختگی در سطح کشور نیاز به بازنگری دارد، همین الان که من با شما صحبت می‌کنم در بسیاری از مراکز دانشگاهی کشور هیچ دوره آموزشی عملی برای کارآموزان و کارورزان پزشکی در نظر گرفته نشده است. این در حالی است که میزان بروز سوختگی در کشور و دنیا بالاست و همه ما در طول زندگی بارها و بارها صدمات سوختگی را خود یا خانواده و یا دوستان تجربه کرده ایم.
وی ادامه داد: مهمترین زمان در درمان سوختگی، همان لحظات اولیه بروز حادثه است که بیمار به ما مراجعه نمی‌کند و این پزشکان مراکز و خانه‌های بهداشت هستند که مسؤلیت درمان و اقدامات حیاتی احیا اولیه را تا اعزام آنها به مراکز تخصصی به عهده دارند. حتی نوع سرمی که در ساعات اولیه سوختگی باید تجویز شود با سایر موارد تروما فرق دارد و مداخلات درمانی اولیه بسیار حساس و حیاتی است.
مبین در پایان خاطرنشان کرد: کشور ما ایران مهد ایثار و فداکاری و دارای فرهنگ اسلامی غنی است، متاسفانه عمده بیمارانی که دچار سوختگی میشوند، وضعیت مالی مناسبی ندارند و حتی قادر به خرید دارو، پانسمان و لباس سوختگی خود نیستند، و پس از سوختگی نیز گاه دچار معلولیت شده است، امرار معاش برای آنان سخت میشود. امیدوارم مسؤلان و سازمانهای بیمه از مصدومان سوختگی در تمامی مراحل درمان، حمایت کنند تا طبق فرمایش رهبر معظم انقلاب، بیمار دردی به جز درد بیماری نداشته باشد
