به گزارشافکارنیوز،استفن والت نظریه پرداز حوزه اتحاد و ائتلاف سازی بر این عقیده است که یک متحد خوب باید دارای چند ویژگی مهم باشد: ۱. قدرت ۲. موقعیت ۳. ثبات سیاسی ۴. محبوبیت ۵. انعطاف پذیری ۶. قدرت تاثیرگذاری.
شرایط جدید منطقه پس از انقلاب های عربی و برهم خوردن ترتیبات منطقهای با سرنگونی حسنی مبارک در مصر و تشدید بحران در سوریه ایجاب کرده تا کشورهای منطقه در وضعیت اتحادها و ائتلافهای خود بازنگری کنند.
امضای توافق ژنو بین ایران با ۵ + ۱ و عدم همراهی آمریکا با محور ترکی - عربی برای حمله نظامی به سوریه بر لزوم این بازنگری افزوده است و در این میان عربستان سعودی پیشتاز است، دولت ریاض که همواره در طی سه دهه گذشته برای رسیدن به اهداف خود به دیگران متوسل میشود و با بهره گیری از ثروت نفتی تلاش میکند تا اهداف خود که اصلی ترین آنها وارد کردن فشار بر ایران است را دنبال میکند.
در این میان پس از آنکه آمریکا تصمیم به کاهش نیروهای خود در منطقه خلیج فارس در چارچوب سیاست «محور آسیا»(Poviot Asia) گرفته، ریاض به صرافت افتاده تا موازنه قوا جدیدی را در مقابل ایران در منطقه به اجرا درآورد.
عربستان در این میان با نزدیکی به پاکستان، اسرائیل، گروههای تروریستی به دنبال رسیدن به اهداف خود است که در این میان پاکستان بیشترین قابلیت همکاری را با سعودیها در نظام موازنه سازی جدید منطقه دارد. همکاریها بین دو طرف از زمانهای گذشته بوده، ارتش پاکستان همواره از حمایتهای مالی ریاض بهره مند بوده است و اوج همکاریهای دو طرف در زمان اشغال افغانستان توسط شوروی بود اما گویا با رفتوآمدهای اخیر شاهزادههای سعودی به اسلام آباد باید منتظر آغاز فصلی جدید از روابط دو طرف بود.
طی چند هفته اخیر وزیر امور خارجه عربستان و به فاصله کمی پس از آن معاون وزیر دفاع این کشور به عربستان رفتند تا ناظران دریابند که عربستان برای ائتلاف با پاکستان عجله دارد. درست بعد از این سفرها بود که تحرکات گروههای تروریستی در مرزهای شرقی کشورمان رو به فزونی گذاشت و با گروگانگیری ۵ سرباز ایرانی به اوج رسید.
از سوی دیگر پاکستان که تا پیش از این در مواضع خارجی سیاستهای نزدیکتری به کشورمان اتخاذ میکرد، در این زمینه هم به شکل ناگهانی تغییر جهت داده و به عنوان مثال در مورد سوریه مواضعی بسیار نزدیک با عربستان اتخاذ کرده و از بشار اسد خواسته است سوریه را ترک کند.
در دو هفته اخیر نیز چند توافقنامه تجاری و نظامی بین پاکستان و عربستان امضا شده است تا این روابط به اوج برسد و حتی برخی منابع رسانهای از احتمال ایجاد پایگاه نظامی پاکستان در عربستان سعودی خبر دادند.
در این میان ایران در مقابل این موزانه سازی نظاره گر ماجرا نبوده، تهران با تقویت همکاریها با کشورهایی چون ترکیه، قطر، امارات، عمان، عراق و اخیراً هند تلاش خواهد کرد تا زمین شطرنج سیاسی سعودیها در منطقه را برهم بزند.
در این میان بازنده اصلی کشوری چون پاکستان خواهد بود که به دلیل نیاز به دریافت کمکهای مالی و استقراض از عربستان حاضر به فروش رابطه تاریخی و حساس خود با ایران شده است.
ایران در زمان جنگهای هند و پاکستان از اسلام آباد حمایت کرد و در طی سالهای متمادی از ثبات در این کشور مسلمان و همسایه علی رقم اختلافاتی که با این کشور در مسائلی چون افغانستان داشته حمایت کرده است و حتی با پروژه انتقال گاز به هند از طریق پاکستان به دنبال ایجاد صلحی پایدار در منطقه شبه قاره بود که گویا اکنون اسلام آباد در سایه امید بستن به استقراض از ریاض میخواهد خود را از همکاری با ایران کنار بکشد اما مقامات دولت نواز شریف که به روابط نزدیک با عربستان شهرهاند باید از یاد نبرند که چیدن همه تخم مرغها در سبد سعودیها نمیتواند نتیجهای باب میل برایشان داشته باشد؛
چرا که اگر بخواهیم به تصمیمات سعودیها طی سه دهه اخیر بنگریم شاهد نوعی اختلال در تصمیمگیریهای این کشور هستیم که نمونه آن اشغال کویت پس از حمایت از صدام در جنگ با ایران، ناکامی طرح فاس برای بهبود رابطه با اسرائیل، ناکامی در عراق پس از صدام، تصمیم برای الحاق اردن و مغرب به شورای همکاری خلیج فارس، حمایت تمام عیار و بدون بازگشت از مخالفان سوریه،تصمیم برای ایجاد اتحاد در شورای همکاری و حالا تقابل با ایران پس از توافق ژنو نمونهای از تصمیمات اشتباه ریاض است که باعث تضعیف جایگاه این کشور در عرصه منطقهای طی سه دهه اخیر شده است.
شناسه خبر:
۳۱۵۰۸۸
بازی جدید عربستان برای تقابل میان ایران و پاکستان
عربستان امیدوار است تا با قرار دادن پاکستان مقابل ایران موازنه جدیدی را در منطقه رقم بزند ولی تاریخ سه دهه اخیر نشان داده که ریاض به دلیل محاسبات اشتباهی که داشته از رسیدن به اهدافش برای مقابله با تهران ناکام شده است.
۰