فارماکوژنتیک مطالعه عوامل ژنتیکی است که در یک فرد خاص بر روی متابولیسم، انتقال دارو مؤثر است. تغییرات ژنتیکی باعث می‌شوند که پاسخ افراد به درمان دارویی متفاوت باشد.
این تغییرات ژنتیکی موجب می‌شوند که برخی افراد حساسیت بیشتر و یا کمتری به داروهای خاصی نشان دهند که در مقابل باعث افزایش احتمال این می‌شود که دارو در آن فرد مؤثر واقع نشود و یا واکنشهای جانبی ایجاد کند.
فارماکوژنتیک علم مطالعه داروها و بررسی اثر متقابل داروها و ژنوتیپ افراد است. داروهای یکسان اثرات متفاوتی در افراد مختلف دارند، برخی افراد برای دستیابی به اثر درمانی مشابه با دیگران به دوز کمتر یا بیشتری از دارو نیاز دارند.
امیرحسین تکیان، در آستانه برگزاری نخستین کنگره حضوری و بین‌المللی فارماکوژنتیک با بیان اینکه در دنیای کنونی باید به فناوری‌های نوین که به بهبود زندگی شهروندان، افزایش کیفیت زندگی، کاهش فاصله امید به زندگی و امید به زندگی سالم منجر می‌شود، پرداخت، در ادامه درباره عدالت در سلامت، توضیح داد: عدالت در سلامت بدان معناست که هر شهروندی بدون دغدغه مالی خدمات موردنیازش را دریافت کند.
وی درباره عدالت افقی هم گفت: عدالت افقی یعنی سیاستگذاری نظام سلامت باید به نحوی باشد که پول را از شهروندان غنی گرفته و برای شهروند فقیر هزینه کند در این راستا مسئولیت اجتماعی هم‌افزایش خواهد یافت که به آن اصل Social Secority گفته می‌شود.
دستیابی به عدالت افقی به‌کمک علم فارماکوژنتیک
این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، با بیان اینکه فارماکوژنتیک این امکان را در نظام سلامت ایجاد می‌کند که عدالت افقی برقرار شود، در ادامه خاطرنشان کرد: فارماکوژنتیک با نگاه پیشگیرانه و درمانی در اجرای این امر موفق خواهد بود.
رئیس پنل فارماکوژنتیک از دیدگاه سیاستگذاری سلامت جهانی، با بیان اینکه پزشکی شخصی‌سازی‌شده به‌عنوان یک خواسته از سوی مردم مطرح شده است، افزود: سالانه 78 تا 80 هزار مرگ منتسب به سرطان در کشور داریم که به کمک فارماکوژنتیک می‌توان درمان‌های هدف‌مند، مقرون‌به‌صرفه و باکیفیت و اثربخشی مناسب را برای این بیماران داشت.
تکیان با اشاره به برخی اشکالات دارویی به لحاظ Quality و تأثیرگذاری در درمان بیماران گفت: چون کشور ثروتمندی برای هزینه‌کرد گزاف جهت درمان بیماران نیستیم پس باید درمان‌های مقرون‌به‌صرفه و هزینه اثربخش را به کمک فناوری‌های نوین درمان نظیر فارماکوژنتیک انتخاب کنیم.
دولت بنا بر اصل 29 قانون اساسی موظف به تأمین سلامت به‌صورت برابر است
وی، با بیان اینکه بر اساس اصل 29 قانون اساسی موظف به تأمین سلامت به‌صورت برابر هستیم، در ادامه تصریح کرد: در پنل فارماکوژنتیک از دیدگاه سیاستگذاری سلامت جهانی در نخستین کنگره بین‌المللی فارماکوژنتیک با حضور استادان به نام می‌کوشیم که سیاست‌گذاران نظام سلامت را برای اجرای درمان‌های هزینه اثربخش با استفاده از فناوری‌های نوین متقاعد کنیم.
رئیس پنل فارماکوژنتیک از دیدگاه سیاستگذاری سلامت جهانی، با اشاره به وجود معاونت پیشگیری در بیمه سلامت ایرانیان، در ادامه افزود: درگذشته تصور بر این بود که بیمه موظف به پرداخت هزینه‌های درمان است اما هم‌اکنون سازمان‌های بیمه‌گر پذیرفته‌اند هزینه در بخش پیشگیری سرمایه‌گذاری طولانی‌مدت برای بیمه‌هاست.
تکیان با بیان اینکه فارماکوژنتیک برای ایران‌زمین نه یک فرایند درمان لوکس بلکه یک فرآیند سرمایه‌گذاری است، ادامه داد: زمانی این امر محقق می‌شود که سیاست‌گذاران نظام سلامت متقاعد شوند تا در نظام سلامت یک الگوریتم، گایدلاین و روشی برای اجرای آن معرفی شود.
وی با اشاره به واژه خرید راهبردی در سیاستگذاری و اقتصاد سلامت گفت: استرالیایی‌ها با این روش هزینه درمان 10 هزاردلاری را به 800 دلار و هم‌اکنون به 300 دلار برای هر شهروند کاهش داده‌اند که بیمه آن را پرداخت می‌کند.
این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، یادآور شد: ما نیز می‌توانیم با روش‌های موجود در دنیا برای سلامت عمومی و درمان نابرخوردارترین مردم هزینه مناسبی داشته باشیم.
نخستین کنگره حضوری و بین‌المللی فارماکوژنتیک از 16 تا 18 آبان 1403 در مرکز همایش‌های بین‌المللی رازی برگزار می‌شود. کنگره دارای 10 پنل تخصصی از حوزه‌های مختلف از جمله کودکان، غدد و متابولیسم، مغز و اعصاب، قلب و عروق، سرطان، پوست و گوارش با حضور استادان برجسته داخلی و خارجی است و شرکت‌کنندگان می‌توانند از حداکثر امتیاز بازآموزی بهره‌مند شوند.
علاقه‌مندان می‌توانند برای ثبت‌نام در کنگره یا حضور در نمایشگاه جانبی از طریق سایت کنگره به نشانی https://pharmacogenetics-cong.ir/ اقدام کنند.
