درمان زخم بستر در افراد دیابتی نیازمند رویکردی چندجانبه است که شامل کنترل دقیق قند خون، بهبود گردش خون، تغذیه مناسب و مراقبتهای موضعی زخم با پانسمانهای پیشرفته است. درمان عفونتهای احتمالی و کاهش فشار روی زخم نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
در موارد پیچیده ممکن است به درمانهای پیشرفته مانند سلول درمانی یا اکسیژن درمانی نیاز باشد. موفقیت در درمان این زخمها مستلزم همکاری نزدیک بیمار، پزشک و تیم مراقبتی است.
عوامل موثر در ایجاد زخم بستر دیابتی
عوامل موثر در ایجاد زخم بستر دیابتی را میتوان به صورت زیر بررسی کرد:
1_ نوروپاتی دیابتی
آسیب به اعصاب محیطی در دیابت باعث کاهش حس در پاها و دستها میشود. این امر باعث میشود که فرد متوجه فشار روی پوست نشود و در نتیجه زخم بستر ایجاد شود.
2_ آنژیوپاتی دیابتی
آسیب به رگهای خونی کوچک و بزرگ در دیابت باعث کاهش خونرسانی به بافتها میشود. این امر باعث کاهش توانایی بافت در ترمیم خود و افزایش خطر عفونت میشود.
3_ هیپرگلیسمی
سطح بالای قند خون در طولانی مدت باعث آسیب به سلولها و بافتها میشود و روند بهبود زخم را کند میکند.
4_ ضعف سیستم ایمنی
دیابت باعث تضعیف سیستم ایمنی میشود که خطر ابتلا به عفونت را افزایش میدهد.
5_ فشار مداوم
فشار مداوم بر روی یک نقطه از بدن، به ویژه در افرادی که تحرک کمی دارند، باعث کاهش خونرسانی به بافت و در نتیجه ایجاد زخم بستر میشود.
6_ اصطکاک
اصطکاک بین پوست و سطوح مختلف باعث آسیب به پوست و افزایش خطر زخم بستر میشود.
7_ رطوبت
رطوبت بیش از حد در اطراف زخم باعث نرم شدن پوست، ایجاد عفونت و کند شدن روند بهبود میشود.
8_ تغذیه نامناسب
کمبود پروتئین، ویتامینها و مواد معدنی باعث کاهش توانایی بدن در ترمیم زخم میشود.
9_ سن
افراد مسن به دلیل کاهش ضخامت پوست، کاهش خاصیت ارتجاعی پوست و کاهش جریان خون، بیشتر در معرض خطر زخم بستر هستند.
10_ بیتحرکی
بیتحرکی طولانی مدت باعث کاهش جریان خون و افزایش فشار بر روی پوست میشود.
11_ عفونت
عفونتهای پوستی و سیستمیک میتوانند روند بهبود زخم را کند کرده و خطر عوارض را افزایش دهند.
مراقبت از زخم بستر دیابتی چگونه است؟
برای مراقبت از زخمهای دیابتی، باید به نکات زیر توجه ویژه داشت:
1_ تمیز کردن زخم
زخم را با محلول سالین استریل یا آب گرم و صابون ملایم به آرامی شستشو دهید. از مالیدن شدید زخم خودداری کنید. پس از شستشو، زخم را با یک گاز استریل به آرامی خشک کنید.
2_ استفاده از پانسمان مناسب
از پانسمانهای جاذب و ضد باکتری استفاده کنید. نوع پانسمان باید با توجه به نوع و شدت زخم توسط پزشک یا پرستار تعیین شود.همچنین، پانسمان را به طور مرتب و طبق دستور پزشک تغییر دهید.
3_ کنترل قند خون
حفظ سطح قند خون در محدوده طبیعی برای بهبود زخم بسیار مهم است. تغذیه سالم و متعادل نیز به کنترل قند خون و بهبود زخم کمک میکند.
4_ کاهش فشار
به طور منظم وضعیت بدن خود را تغییر دهید تا فشار از روی زخم برداشته شود.همچنین میتوانید از بالشهای مخصوص برای کاهش فشار بر روی زخم استفاده کنید.
5_ دارو درمانی
در صورت وجود عفونت، پزشک ممکن است آنتیبیوتیک تجویز کند. برای تسکین درد ناشی از زخم نیز، از داروهای ضد درد استفاده کنید.