یکی از دلایل اصلی این مشکل، نبود سازوکارهای اجرایی و فشارهای لازم برای الزام آموزشوپرورش به نوسازی و ایمنسازی مدارس است. با اینکه آتشنشانی هشدارهای مکرری را در این باره داده و مشکلات جدیای مانند فرسودگی سازهها، مشکلات سیستمهای برقکشی و نبود سیستمهای آتشنشانی مطرح شدهاند، اما پیگیری و رسیدگی مناسب به این مشکلات انجام نشده است.
حوادث گذشته، از جمله آتشسوزی مدارس شینآباد و زاهدان که به جان باختن کودکان بیگناه منجر شد، اهمیت ایمنسازی را گوشزد کرده است، اما به نظر میرسد که هنوز اقدامات جدی و کافی در این راستا انجام نگرفته است. این در حالی است که کودکان و نوجوانان در مدارس تنها نیستند و مسئولیت تأمین امنیت آنان بر دوش مسئولان و مدیران مدارس و نهادهای دولتی است.
سارا ابراهیمی، کارشناس ایمنی به «جوان» میگوید: «ناایمن بودن مدارس تهران به دلیل مشکلات زیرساختی و استانداردهای قدیمی ساختوساز، موضوعی جدی و نگرانکننده است. بسیاری از مدارس در تهران بهویژه مدارس قدیمی، بهروزرسانیهای لازم را در زمینه مقاومسازی و بروز حادثه انجام ندادهاند. علاوه بر این، مشکلاتی مانند فرسودگی سیستمهای برقکشی، نبود سیستمهای ایمنی آتشنشانی و تهویه نامناسب در برخی مدارس، میتواند خطراتی برای دانشآموزان ایجاد کند. این مسائل نیازمند بازبینیهای دقیق و اقدامات جدی از سوی مسئولان مربوطه برای تضمین امنیت فیزیکی و جانی دانشآموزان است.» او ادامه میدهد: «به همین منظور سازمان آتشنشانی تهران از مدارس بازدید و ایرادات را به مدرسه گوشزد میکنند، متأسفانه در بسیاری از مواقع این ایرادات مطرح شده نادیده گرفته میشود تا جایی که کارشناسان در بازدید بعدی میبینند که موارد مطرح شده همچنان وجود دارد و اقدامی برایش انجام نشدهاست! متأسفانه هیچ اهرم فشاری برای مجاب کردن مدارس و آموزش و پرورش برای ایمنسازی مدارس وجود ندارد.»
سخنگوی سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران هم اظهار کرد: مسیرهایی که میتواند ایمنی مدارس را ایجاد کند باید بیشتر مدنظر همه متولیان و مسئولان باشد به عنوان نمونه باید از نگهداری ضایعات و مواد قابل اشتعال در قسمت تاسیسات خودداری شود. حتی برای گرم کردن کلاسها از وسایل گرمایشی استاندارد بدون شعله مانند شوفاژ استفاده کرده و هرگز از وسایل شعلهدار و برقی به ویژه بخاریهای نفتی استفاده نشود.
به گفته وی، در صورت استفاده از وسایل گرمایشی شعلهدار مانند بخاریهای نفتی، گازوییلی و ذغالی، پیش از آغاز فعالیت کلاسها و زمانی که بخاریها خاموش و سرد است باید مخازن آنها پُر شود و در فصل سرما بخاریها در محلی مناسب دور از محل نشستن کودکان و دور از درب خروجی نصب شود.
ملکی در ادامه درباره وضعیت نصب بخاری در مدارس نیز اینگونه توضیح داد و یادآور شد: بخاریهای نصب شده در مدارس باید استاندارد و به طور کامل سالم باشد. برای جلوگیری از برخی خطرات احتمالی و ممانعت از آتشسوزی از بخاریهای دارای دودکشهای مناسب و با کلاهک H استفاده شود.
وی یکی از مسیرهای کاهش خطرات احتمالی در بخاریهای نفتی را بازدید دورهای بخاریها و موتورخانه توسط افراد متخصص دانست و گفت: باید این موارد به صورت جدی مورد ارزیابی قرار گیرد تا در فصل سرما بتوان از بسیاری از حوادث مانند آتشسوزی در مدارس تهران جلوگیری کرد.
وی از مدیران مدارس خواست از برگزاری کلاس در طبقات منفی خودداری شود و همچنین سالنهای همایش و نمازخانهها باید دارای چندین درب خروجی باشد و همچنین برای ایمنی بیشتر دانشآموزان همه پلههای موجود در مکانهای آموزشی و مدارس باید دارای نرده کناری داشته باشد.
بدون شک، تا زمانی که اصلاحات ساختاری و اقدامات فوری برای ایمنسازی مدارس صورت نگیرد، خطرات جدی برای سلامت و ایمنی دانشآموزان وجود خواهد داشت و آموزشوپرورش باید پاسخگوی حوادث احتمالی باشد.