نشست فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی از روز جمعه آغاز شد و تا ۲۳ شهریور ادامه خواهد داشت. رافائل گروسی ، مدیرکل آرژانتینی آژانس روز گذشته دوباره ادعاهای خود درباره برنامه هستهای ایران را تکرار کرد. مدیرکل آژانس همچنین قبل از جلسه شورای حکام گزارشی از فعالیت برنامه هستهای ایران به اعضا ارائه داده بود که با پاسخهای فنی تهران روبرو شد. ایران از سالهای بعد از خروج ترامپ از برجام و بعد از آن قطعنامههای شورای حکام که با پخت و پز غربیها همراه بود جواب فنی در ابعاد هستهای داده است که بیشتر این اقدامها در چارچوب بند ۳۶ برجام و قانون اقدام راهبردی بوده است.
گزارش فصلی گروسی درباره برنامه هستهای ایران چه بود؟
-ذخایر اورانیوم ایران تا خلوص ۲۰ درصد و ۶۰ درصد همچنان رو به افزایش است
-ایران تعداد آبشارهایی را که برای تولید «یواف۶ (UF استفاده میکند، افزایش داده است
-عدم اجرای پروتکل الحاقی در ۳ سال گذشته
-عدم بازرسی آژانس از تولید سانتریفیوژها و موجودی آنها، روتورها و بیلوزها، آب سنگین و کنسانتره سنگ
-ایران که اعلام کرده است اجرای کد اصلاحی ۳.۱ را به تعلیق درآورده است
-روند غنیسازی اورانیوم ایران ادامه دارد
- اختلافات کلیدی با آژانس بینالمللی انرژی اتمی همچنان به قوت خود پابرجا است
-ذخایر اورانیوم ایران با خلوص ۶۰ درصد حدود ۲۲.۶ کیلوگرم افزایش یافته
-تهران در مجموع به ۱۶۴.۷ کیلوگرم مواد غنی شده با خلوص ۶۰ درصد دارد
اقدام در مقابل قطعنامه
تهران از سال ۱۳۹۷ و بعد از خروج آمریکا از برجام و همچنین تصویب قانون اقدام راهبردی در موضوع هستهای به هر اقدام خصمانه اژانس و همچنین آمریکا یا غرب علیه ایران پاسخ در خور داد. از سال ۱۴۰۰ تاکنون سه قطعنامه علیه ایران در شورای حکام آژانس به تصویب رسیده است. همچنین یک بیانیه شدیدالحن هم از سوی تروئیکای اروپای صادر شد که همه آنها با پاسخ قاطع ایران به صورت رسمی و غیررسمی روبرو بود. در همین چارچوب خبرنگار همشهری با کسب اطلاع از پاسخهای ایران به قطعنامههای اژانس برخی از موارد آنها را به صورت مختصر در ذیل آورده است:
۱۸ خرداد سال ۱۴۰۱:
قطعنامه ضدایرانی پیشنهاد شده توسط تروئیکای اروپا و آمریکا در نشست شورای حکام با وجود مخالفت روسیه و چین به تصویب رسید که به برخی مسائل درباره سه مکان ادعای آژانس علیه ایران میپرداخت.
پاسخ ایران به این قطعنامه چه بود؟
الف) سازمان انرژی اتمی به قطعنامه آژانس پاسخ داد
- دسترسی به سایت لویزان- شیان در ۲۸ ژوئن ۲۰۰۴ به آژانس اعطا شده بود
-آژانس نمونههای محیطی از جمله خاک و گیاهان را در این مکان گرفت و هیچ مورد یافت نشد
-آژانس مکانی به نام «مریوان« اعلام کرده است که این مکان برای تهران ناشناخته است
ب)پاسخ هستهای ایران
- ایران رسما اعلام کرد ۲ دوربین بازرسی آژانس را به دلیل قطعنامه سیاسی خاموش کرد
-دستور قطع دوربین های فراپادمانی، دستگاه اندازه گیری بر خط سطح غنا OLEM و فلومتر آژانس
-گروسی: ایران ۲۷ دوربین نظارتی آژانس مربوط به تاسیسات تهران، نطنز و اصفهان را خاموش کرد
-ایران بعد از این دیگر اطلاعات دوربینها را در اختیار آژانس قرار نداد
-ایران کار تولید و نصب نسل های جدید سانتریفیوژ از جمله IR-۶ و IR-۴ و IR-۲m را سرعت داد
۲-۲۶ آبان ۱۴۰۱:
شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی پنجشنبه ۲۶ آبان (۱۷ نوامبر) در وین قطعنامه جدیدی را در محکومیت «عدم همکاری ایران» با این نهاد تصویب کرد. این دومین قطعنامه علیه ایران در سال ۱۴۰۱ بود و دلیل هر دو هم از دید آژانس یکی است: عدم وجود پاسخدهی «معتبر ایران به لحاظ فنی» درباره آثار اورانیوم یافت شده در ۳سایت اعلام نشده. تهران به این قطعنامه هم پاسخ در خور داد.
الف) سازمان انرژی اتمی به قطعنامه آژانس پاسخ داد
سازمان انرژی اتمی در واکنش به قطعنامه شورای حکام اقدام به تولید اورانیوم تا غنای ۶۰ درصد در سایت فردو کرد و تولید آن به مرحله پایداری رسید. غنیسازی اورانیوم ۶۰ درصد را با ماشینهای IR-۶ در فردو را شروع شد که غافلگیری غربی ها را در پی داشت.
ب) پاسخ هسته ای ایران
- آغاز روند تعویض ماشینهای سانتریفیوژ نسل اول با ماشینهای پیشرفته ۶-IR در فرود
- آغاز روند تجهیز سالن B (واحد یک) با ظرفیت ۸ زنجیره جدید
- افزایش غنی سازی ۶۰ درصد در مجتمع شهید احمدی روشن (نطنز)
- ایران دو آبشار دیگر IR۲ و IR۴ را در سایت نطنز را بازبینی و گازدهی کرد
- گازدهی به دو زنجیره جدید از ماشینهای پیشرفته نوع IR۲ و IR۴
- شروع پاسیواسیون دو زنجیره دیگر از همین نوع IR۲ و IR۴
- آغاز روند راهاندازی واحد B۱۰۰۰ با ظرفیت ۸ واحد
- تعویض سانتریفیوژهای IR۱ در فردو با IR۶
۳-۱۶ خرداد ۱۴۰۳:
شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز چهارشنبه ۵ ژوئن با تصویب قطعنامهای علیه ایران، از تهران خواست همکاریهای خود را با این سازمان افزایش دهد و محدودیتهای اخیر برای بازرسان این نهاد را لغو کند. تهران پیش از این گفته بود که در صورت تصویب این قطعنامه، به آن واکنش نشان خواهد داد.
الف) سازمان انرژی اتمی به قطعنامه آژانس پاسخ داد
- اسلامی: طبق ماده ۳۶ برجام، اکنون در فاز کاهش تعهدات خود هستیم
-ایران: قانون راهبردی مجلس برای رفع تحریمهاست و در چارچوب پادمان و Npt عمل میشود
ب)پاسخ هسته ای ایران:
-تجهیز سانترفیوژهای IR۶ در بال B تاسیسات فردو که ۹ برابر نسل اول سانترفیوژها توان دارد
-رویترز اعلام کرد ایران بر ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی بیش از ۲۲ کیلوگرم افزود
- آژانس انرژی اتمی اعلام کرد ایران۴ آبشار سانتریفیوژ جدید در تاسیسات فردو نصب کرده است
-ایران در پاسخ به بیانیه شدیدالحن تروئیکای اروپای چند بازرس «غیرمطلوب» را لغو انتصاب کرد
- ایران اعلام کرد استفاده از حق تعیین بازرسان از حقوق مسلم و طبیعی هر عضو آژانس است
-اسلامی گفت بازرسان تبعه۳ کشور اروپایی کهفتار سیاسی علیه ایران داشتند از لیست حذف شدند