وقتی که ماجرای افغانها و ورود و حضورشان در ایران به یک دغدغه عمومی تبدیل شد و البته این دغدغه تا همین امروز هم ادامه دارد. در این حدود یک سال چه اتفاقی افتاده که باعث شده چنین چرخشی در سیاست عمومی کشور به وجود بیاید؟
فاجعه کرمان
به نظر میرسد یکی از مهمترین رویدادهایی که باعث چرخش در سیاست ایران شد آن فاجعه بود. فاجعهای که نشان داد وضعیت فعلی استقرار اتباع بیگانه در ایران میتواند منجر به خطرات امنیتی بزرگی شود.
حساسیت عمومی
مثلا ناگهان از شهر میبد یزد خبر میرسد که شهر درگیر اعتراضات یا شاید بتوان گفت شورشهایی علیه مهاجران افغان شده است. مشابه این خبر چندی قبل از میبد از یکی از شهرهای قزوین نیز به گوش رسید. اعتراضات این چنینی، چیزی نیست که حاکمیت بتواند آن را تحمل کند.
جرایم
بدون اینکه بخواهیم همه اتباع افغان را مجرم بدانیم باید بگوییم که حساسیت عمومی روی جرایم ارتکابی این گروه بالاست.
موالید بالا
یکی از نگرانیهای مردمی که کم کم در حاکمیت نیز رسوخ کرد مسئله موالید بالای اتباع افغان بود.
یارانه پنهان
یکی از مسایلی که به خصوص ظاهرا برای دولت غیرقابل تحمل شده یارانهای است که به این اتباع تعلق میگیرد.
عرضه و تقاضا
و در نهایت باید به مسائل اقتصادی اشاره کرد. پیش از این معمولا گفته میشد که اتباع افغان باعث به هم خوردن تعادل در بازار کار ایران میشوند چون مشاغل کارگری ساده را با قیمتی ارزانتر قبول میکنند و اجازه نمیدهند که ایرانیان این مشاغل را داشته باشند .