چند هفته پیش بود که خداداد عزیزی در یک برنامه تلویزیونی حاضر شد و با اشاره به گروه آسان ایران در مسابقات انتخابی و نیز ۴۸تیمی‌شدن جام‌جهانی ، ادعا کرد اگر تیم۹۸ در زمین بود، با یک دست و یک پا هم به مرحله نهایی جام‌جهانی می‌رسید. در آن زمان کمتر کسی انتظار داشت این سخنان با واکنش تند بازیکنان فعلی مواجه شود اما مهدی طارمی پیش و پس از بازی تیم ملی مقابل قرقیزستان نشان داد برای پاسخ‌دادن به او آمده و در این مسیر جدی است. به این ترتیب مهاجم تیم ملی در هر دو نشست سخنان تند و طعنه‌آمیزی خطاب به عزیزی به زبان آورد که مضمون کلی آن این بود: «با ۲دست و ۲پا هم فقط یک‌بار در لحظات آخر به جام‌جهانی رسیدید اما ما ۴دوره پیاپی به جام‌جهانی رفتیم.» روشن نیست آقای طارمی این عدد ۴بار را از کجا آورده، چون تا الان ۳بار بوده که خود او و ۹۰درصد بازیکنان فعلی در انتخابی جام‌جهانی۲۰۱۴ هم حضور نداشتند. به هر حال، اما آنچه روشن است این است که چنین جنگ و جدل‌هایی به سود فوتبال ایران نیست.
تیم سدشکن ۹۸
از نظر فنی تیم۹۸ از مجموعه توانمندی از بازیکنان تشکیل می‌شد که حقش قهرمانی آسیا در جام‌ملت‌های۱۹۹۶ بود. نقطه عطف این تیم اما صعود به جام‌جهانی بعد از ۲۰سال بود؛ اتفاقی که در پی افزایش تعداد تیم‌های حاضر در جام‌جهانی از ۲۴ به ۳۲ رخ داد. تیم ایران اگرچه با عبور دیرهنگام از سد استرالیا و به شکلی حماسی توانست جواز صعود را به‌دست بیاورد، قبل از آن هم خیلی راحت‌تر می‌توانست به جام‌جهانی فرانسه برسد، اگر آن شکست عجیب در مرحله گروهی مقابل قطر رخ نمی‌داد یا بازی نزدیک پلی‌آف با ژاپن را آنطور تراژیک نمی‌باخت. به هر حال، ارزش کار نسل۹۸ به این است که سد روانی حضور در جام‌جهانی را شکست و حتی در مرحله نهایی این بازی‌ها هم بعد از یک نمایش بسیار سزاوارانه مقابل یوگسلاوی، موفق به شکست آمریکا شد. بنابراین واقعا ارزش‌های آن تیم قابل چشم‌پوشی نیست.
غیرقابل مقایسه
طبیعتا نسل فعلی هم دستاوردهای خاص خودش را داشته و کلا بهتر است وارد این مقایسه‌ها نشویم. برخلاف باور مرسوم، صعود به جام‌جهانی۲۰۱۴ اصلا ساده اتفاق نیفتاد و تیم ملی ایران با گل رضا قوچان‌نژاد و برتری نفسگیر مقابل کره‌جنوبی در روز آخر موفق به صعود شد. راهیابی به مرحله نهایی جام‌های جهانی۲۰۱۸ و ۲۰۲۲ ساده نبود اما از یاد نبریم در این مسابقات هم ۵ و ۶تیم از آسیا حضور داشتند و این با سهمیه ۴تیمی قاره کهن در جام‌جهانی۹۸ فرق دارد. از سوی دیگر تیم ملی ایران با همین نسل، در مسابقات پیش‌مقدماتی جام‌جهانی۲۰۲۲ مقابل عراق و بحرین گیر افتاد و خوش‌شانس بود که در ادامه به‌شکلی حیرت‌انگیز همه بازی‌هایش را برد و به دور بعد رسید.
سقف ذهنی کوتاه
آنچه اما عمیقا باعث تأسف به‌نظر می‌رسد این است که فوتبال ایران با این جنگ‌های پوچ و بی‌حاصل، در پیله تکرار و درجازدن گرفتار شده است. اینکه به جام‌جهانی برویم یا نرویم، دعوای ۲۰سال پیش است. حالا باید بحث اصلی فوتبال ما این می‌بود که تا کدام مرحله بازی‌ها می‌توانیم بالا برویم. پرونده جام‌های جهانی ۳۲تیمی برای همیشه بسته شده و جام‌جهانی۲۰۲۶ با حضور ۴۸تیم برگزار خواهد شد، درحالی‌که ایران برخلاف کره، ژاپن، استرالیا و عربستان هرگز صعود از مرحله گروهی این مسابقات را تجربه نکرده است. ما هنوز گیر این هستیم که کدام نسل راحت‌تر به جام‌جهانی می‌رسیده؛ مصداقی آشکار از سقف ذهنی کوتاه اهالی فوتبال ایران. افسوس!
