با اینکه فواید کرم ضد آفتاب واضح است و ضرورت آنها اثبات شده است، اما هنوز دهههاست درباره ایمنی آنها بحث وجود دارد. بخشی از این تردیدها به دلیل افزایش اینفلوئنسرهای اینستاگرامی است که درباره ضد آفتاب اطلاعات غلط میدهند و بخشی از آن نیز مربوط به کشف ماده سرطانزای بنزن در تعداد کمی از ضد آفتابها در سال 2021 است که البته از همان سال جمعآوری شدند. بهرحال بنزن جزو مواد لازم برای ساخت ضد آفتاب نیست و مشخص شد که به عامل پخشکننده اسپری مربوط است.
گاهی اوقات تفکیک حقیقت از دروغ و آنچه حقیقتا دانستش اهمیت دارد، دشوار میشود. ارتباط بین قرارگیری در معرض آفتاب و سرطان پوست به خوبی ثابت شده است. تابش اشعه ماوراء بنفش بهطور معمول باعث ایجاد تا 95% از کارسینومهای پایهای و سنگفرشی و بین 70-95% از ملانومها در افرادی با پوست روشن میشود.
دکتر ریچل نیل، محقق در موسسه پزشکی بریزبین در استرالیا، میگوید: «سرطان پوست به واسطه قرار گرفتن سلولهای پوست در معرض پرتوهای فرابنفش و به خصوص پرتورهای فرابنفش بی اتفاق میفتد.»
او میافزاید: «خطرناکترین پرتوها از طریق ایجاد جهش در دی. ان. ای که در سلولهای ما قرار دارد، باعث ایجاد سرطان میشوند. یک جهش چندان مهم نیست. اما اگر این جهش در ژنی رخ بدهد که واقعا برای ترمیم دی. ان .ای اهمیت دارد، چه؟ آنوقت ما دچار یک جهش دیگر میشویم و بعد یک جهش دیگر و ... درنهایت سلولهای ما تبدیل به سلولهای سرطانی میشوند.»
آنچه ما از دهه 1990 میدانیم آن است که ضد آفتابها به کاهش خطر ابتلا به سرطان پوست، به خصوص نوع مرگبار آن، یعنی ملانوما، و همینطور نوع کمتر مرگبار آن که کارسینوم سنگفرشی است، کمک میکنند. (کارسینومای سلولهای پایهای، با فاصله بسیار زیاد، شایعترین نوع سرطان پوست است که هرچند مرگ و میر ناشی از آن بسیار اندک است اما میتواند تغییر شکل پوست و ناراحتی ایجاد کند. )
مواد شیمیایی ضد آفتاب زیر ذرهبین
اما اکنون نگرانیهایی درباره مواد شیمیایی داخل ضد آفتابها وجود دارد.
دو نوع ضد آفتاب در بازار موجود است:
1.مینرال یا فیزیکی
2.شیمیایی
ضد آفتاب فیزیکی ممکن است از ضد آفتاب شیمیایی بهتر باشد (ضد آفتاب شیمیایی کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است) و هر دو برای پیشگیری از سرطان پوست بهتر از استفاده نکردن از ضد آفتاب هستند. اما این پاسخ تا حد زیادی پیچیده است.
نیل میگوید: «مسدودکنندههای فیزیکی — یعنی ضدآفتابهای حاوی تیتانیوم و زینک — به طور اساسی بر روی سطح پوست قرار میگیرند و یک سد تشکیل میدهند. در حالی که ضدآفتابهای شیمیایی به نوعی به سطح بالای پوست میچسبند و تابش UV را به گرما تبدیل میکنند، که سپس از طریق گرمای بدن پراکنده میشود.»
سازمان غذا و داروی آمریکا، اف. دی. ای، که ضد آفتابها را به عنوان داروهای بدون نسخه طبقهبندی کرده است، از سازندگان ضد آفتاب در سال 2019 و یکبار دیگر در سال 2021، درخواست کرد که دادههای بیشتری درباره ایمنی 12 ماده تشکیلدهنده رایج در ضد آفتابها عرضه کنند تا بتوانند در جایگاه ضد آفتابهای ایمن و اثرگذار قرار بگیرند.
دو دلیل برای این درخواست از سوی اف.دی.ای وجود داشت. یکی اینکه اف. دی.ای ارزیابی ضد آفتابها را از دهه 1970 آغاز کرد و تا آن زمان دانشمندان هنوز دقیق نمیدانستند که مواد ضد آفتاب چه میزان میتوانند جذب پوست شوند. امروز، استعمال از طریق پوست، سیستم رایجی برای برخی داروها، شامل نیکوتین و برچسبهای ضد درد و هورمونی است.
دوم میزان ضد آفتابی است که انتظار میرود استفاده کنیم؛ که از یکی دو ضربه در اینجا و آنجای پوست به یک اونس – یک لیوان - هر دو ساعت یکبار افزایش یافت.
لارا واندنبرگ، محقق در حوزه غدد درونریز، میگوید: «اگر به درستی از ضد آفتاب استفاده کنیم، که باعث اثرگذاری بیشتر آن میشود، باید خیلی بیشتر از آنچه فکر میکنیم از آن استفاده کنیم که احتمال ورود آن به جریان خون را افزایش میدهد و نگرانی ناشی از آن است که ما هنوز نمیدانیم که چه اثراتی خواهد داشت. »
او میگوید: «آنچه که سازمان غذا و داروی ایالات متحده از تولیدکنندگان این محصولات درخواست کرده این است که مطالعاتی انجام دهند که در آن کرم ضدآفتاب به درستی استفاده شود و سپس بررسی کنند که چه مقدار از این مواد شیمیایی به خون وارد میشود. زیرا سازمان غذا و دارو استانداردهایی برای میزان این مواد شیمیایی در خون ما دارد و در حال حاضر نمیتوانند به استانداردهای ایمنی و اثربخشی مورد نظر برسند.»
واندنبرگ میگوید که نگرانیهایی درباره برخی از این ترکیبات، از جمله اکسیدبنزون، که در آزمایشگاه خود به تحقیق درباره آن میپردازد، دارد. او افزود که مطالعات در کشتهای سلولی و حیوانات آزمایشگاهی نشان میدهند که این ماده شیمیایی میتواند نقش استروژن را در بدن تقلید کند، عمل آندروژنها را مسدود کند و عملکرد هورمون تیروئید را تغییر دهد — هر یک از این موارد میتواند، به ویژه در جمعیتهای آسیبپذیر، مانند نوزادان، کودکان در حال گذر از دوره بلوغ یا زنان باردار و جنینهایشان، خطرناک باشد.
او توضیح داد: «اختلالات هورمونی میتواند منجر به تغییرات اساسی در زندگی و افزایش خطر ابتلا به بیماریها شود. و این بیماریها ممکن است برای چندین دهه در یک فرد بروز نکنند.»
واندنبرگ همچنین توضیح داد: «برخی از انتقادات از اقدامات سازمان غذا و دارو از سوی دانشمندانی است که میگویند، 'ما هرگز چیزی در جمعیتهای انسانی ندیدهایم که نشان دهد این مواد شیمیایی میتوانند آسیب بزنند.' و این واقعاً درست نیست.»
او میگوید: «مطالعاتی وجود دارند که میگویند قرار گرفتن در معرض اوکسیبنزون با افزایش مشکلات عصبی-تکاملی در کودکان و افزایش مشکلات متابولیک در کودکان و همچنین افزایش خطر مسائل مربوط به هورمون تیرویید مرتبط است.»
اما واندرنبرگ بسیار در این مورد محتاط است زیرا رابطه علی و همبستگی با هم فرق دارند. او میگوید: «آیا این بدان معنی است که میتوانیم با قطعیت بگوییم یک ماده شیمیایی مثل اکسید بنزون باعث این اثرات در انسانها میشود؟ نه چنین نیست. زیرا ما به صورت هدفمند آدمها را در معرض اکسید بنزون قرار نداده و سپس آنها را با گروهی که در معرض این ماده نبودهاند، مقایسه نکردهایم.»
او توضیح میدهد: «به صرف اینکه برخی مواد از طریق پوست جذب میشوند آنها را خطرناک نمیکند.»
او میگوید: «درواقع ما شواهد کافی نداریم که نشان دهد این مواد خطرناک هستند. اما این استاندارد برای موادی که ما به کل بدن خودمان و کودکانمان میزنیم کافی نیست. ما میخواهیم بدانیم که آیا این مواد ایمن هستند و در عین حال میخواهیم بدانیم که کارشان را به درستی انجام میدهند؟ زیرا وظیفه ضد آفتاب بسیار مهم است.»
کارشناسان چگونه از خودشان محافظت میکنند؟
نیل میگوید: «من از ضد آفتاب شیمیایی استفاده میکنم. فکر میکنم که ویژگیهای ضد آفتابهای شیمیایی آنها را به مواد مطلوبتری برای استفاده تبدیل کرده است. مسدودکنندههای فیزیکی غلیظتر هستند و میتوانند یک رد سفید روی پوست به جا بگذارند. او همچنین تمام بدنش را میپوشاند و سعی میکند از آفتاب در شدیدترین حالتش دوری کند.»
واندنبرگ رویکردی متفاوت دارد. او میگوید: «با توجه به آنچه میدانم و همینطور تحقیقات و تجربههایم، من از ضد آفتابهای فیزیکی استفاده میکنم و آنها را درست استفاده میکنم. هر 90دقیقه آنها را تکرار میکنم و بیشتر از چیزی که میدانید از آنها استفاده میکنم.»
«اما تکرار میکنم که استفاده از ضد آفتابهای شیمیایی بهتر از استفاده نکردن از ضد آفتاب است.»
او خاطرنشان میکند که این مواد شیمیایی همه جا هستند. «من این مواد شیمیایی را مطالعه میکنم. من نگرانم که اجازه دادهایم موادی که کارکرد غدد ما را مختل میکنند در محصولات ضد آفتاب باشند، اما آنها به معنای واقعی کلمه در همه جا در اطراف ما وجود دارند. و حذف آن یک محصول به عنوان روشی برای محافظت از خودتان در برابر اختلال غدد و افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست، به نظر منطقی نیست.»
«ما باید محصولات ایمنتر تولید کنیم و باید از شرکتها بخواهیم بابت پولی که برای محصولاتشان میدهیم، برای ما محصولات ایمنتری تولید کنند.»