صنعت انیمیشن امروزه جزو یکی از صنایع خلاق و سودآور به شمار می رود که حتی گوی سبقت را در جذب مخاطب و سود اقتصادی از فیلم‌های سینمایی ربوده است و تاثیرات فرهنگی و تربیتی نیز بر مخاطبان خود خصوصا مخاطب کودک و نوجوان دارد.
حسین پناهی دُرچه کارشناس بین الملل رسانه درباره وضعیت بازار انیمیشن دنیا و تولیدات این حوزه گفت: بعد از دوره کرونا، تولیدات انیمیشن به سمت کارهای تلویزیونی و سریالی رفته و مدل درآمدزایی در این حوزه تغییر کرده است.
وی با اشاره به اینکه تلویزیون و پلتفرم‌ها بر عکس سینما در این مدت نه تنها افول نکردند بلکه مخاطب بیشتری هم پیدا کردند، افزود: به دلیل گردش مالی و سودآوری، حتی تهیه کننده‌ها و پخش کننده‌های سینما هم جذب این فضا شدند.
این تهیه کننده حوزه انیمیشن با اشاره به اینکه گردش مالی انیمیشن از سینما بیشتر است، افزود: مخاطب سینما، مخاطب بزرگسال است یعنی حداقل بالای ۱۳ سال، ما مخاطب رده سنی زیر ۱۳ سال یعنی خردسال و کودک را در سینما نداریم. این گروه سنی اکثرا در خانه هستند و مخاطب همیشگی تلویزیون‌ها و پلتفرم‌ها، از این رو همواره محتوای جدید و تازه می خواهند.
وی با انتقاد به پخش مکرر برخی انیمیشن‌های قدیمی گفت: امروز دیگر نمی توان مخاطب را با پخش تکراری «فوتبالیست ها» یا « پلنگ صورتی » راضی نگه داشت؛ محتواهای تازه و خلاقانه که به مسائل آموزشی و تربیتی جدیدتری می پردازند، مورد استقبال پخش کننده ها و مخاطبان انیمیشن است.
پناهی علت استقبال مخاطب بزرگسال از انیمیشن های کودکان را به الگوی رفتاری تولید کنندگان انیمیشن و پلتفرم‌ها مرتبط دانست و افزود: تولیدکنندگان انیمیشن در دنیا به والدین و کودکان در یک سطح نگاه می کنند و بر اساس همراهی و همذات پنداری، محتوای جدید را می سازند تا با مخاطب کودک ارتباط برقرار کنند. به این ترتیب مخاطب کودک، از داستان و قصه انیمیشن ها خصوصا انیمیشن های سریالی لذت می برد و مخاطب بزرگسال نیز از رنگ و لعاب و شوخی ها بهره می‌برد.
این کارشناس بین الملل رسانه با تاکید بر اینکه ساخت انیمیشن برای کودکان کار حساسی است، عنوان کرد: نکات آموزشی و تربیتی به ظاهر ساده و بی اهمیت از نگاه ما، از نظر تولیدکنندگان حرفه‌ای مهم و قابل توجه است.
وی با بیان تجربه شخصی خود از حضور در یک جشنواره بین المللی افزود: وقتی انیمیشن سینمایی «آوا و فصل گمشده» را که در حال تولید دارم، به پلتفرم ها و استودیوهای بین المللی ارائه می کردم، یکی از مدیران سابق دیزنی نکته ای را در مورد کار گفت که بسیار جالب بود. او تاکید داشت پیامی که در یک کار کودکانه می دهید باید با تصویری که از آن پیام می دهید، متناسب باشد چون کودک آنچه را می بیند ممکن است تکرار کند.
پناهی با یادآوری گفت‌وگوی خود با تهیه کننده مشهور دیگری، عنوان کرد: اثر تولیدی آن تهیه کننده تنها به خاطر اینکه شخصیت های فیلم در حال عبور از رودخانه با قایق، جلیقه نجات نداشتند، رد شده بود.
وی با اشاره به اینکه نکات تربیتی خصوصا برای مخاطب پیش دبستان یعنی ۳ تا ۶ سال، بسیار با اهمیت است افزود: تصویرسازی با اسلحه حتی از نوع اسباب بازی و پخش آن، چون مصداق و ترویج خشونت است برای مخاطبان این رده سنی ممنوع است.
این کارشناس رسانه درباره اینکه برخی پلتفرم ها داعیه آموزش محوری دارند و سعی می کنند محتوای آموزشی به کودک ارائه دهند، گفت:آن‌ها به سمت کارهای تلفیقی که هم جنبه آموزشی و هم کمدی و سرگرمی دارد، گرایش پیدا کرده اند و اصطلاحا کارهایی با محتوای edutainment برای کودکان می سازند.
پناهی توجه به رده سنی مخاطب را بسیار با اهمیت دانست و عنوان کرد: متاسفانه ما بدون توجه به رده سنی و مناسب بودن برخی کارتون ها، آن را پخش می کنیم در حالی که برخی پلتفرم ها با رده بندی محتوایی و موضوعی برای هر مخاطب سنی، بخش جداگانه ای را در نظر گرفته اند.
وی در این زمینه از کمپانی پارامونت یاد کرد و گفت : این شرکت مشهور با ارائه پلتفرم نیکلودیون و تمرکز روی رده سنی ۸ تا ۱۰ سال، ژانر کمدی را به عنوان بخش اصلی تمامی کارهایی که پخش و یا تولید می کند، انتخاب کرده است. ضمن اینکه با هم سطح دانستن مخاطب کودک و بزرگسال، از فرزندسالاری و کودک‌سالاری در محتوای تولیداتش اثری نیست.
