دیروز آخرین مناظره نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری در رسانه‌ملی برگزار شد. نامزد‌ها به موضوعاتی مانند ایجاد اشتغال، رفع تورم، رفع تحریم، تغییر در سیاست خارجی و همسان‌سازی حقوق اشاره کردند، اما برنامه مشترک اغلب آنها توجه به روستا‌های کشور بود. نکته‌ای که می‌توان گفت تاکنون در نظر همه نامزد‌ها نبود و تنها برخی از آنها به این موضوع اشاره می‌کردند.
حالا در مناظره پایانی، به غیر از مصطفی پورمحمدی که نگاهی به تغییر تولید داشت، همه به‌صورت مستقیم توجه به بخش کشاورزی و معیشت کشاورزان را مطرح کردند. در ادامه گزارش، جزئیات نظر نامزدهای مختلف در مسائل اقتصادی را بررسی کرده‌ایم. سعید جلیلی، محمدباقر قالیباف، مسعود پزشکیان، امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی، مصطفی پورمحمدی و علیرضا زاکانی شش نامزدی هستند که برای ورود به پاستور برنامه‌های خود را به مردم اعلام کردند. کلید‌واژه‌هایی که در طول رقابت‌های انتخاباتی مطرح شد تورم، معیشت مردم، رفع تحریم و افزایش قدرت خرید بود، اما در مناظره دیروز موضوع و مخاطب نامزد‌ها فضای دیگری داشت. درواقع آنها توجه به روستا و روستاییان را مطرح می‌کردند. نظر نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری در ادامه این مطلب به اختصار آمده است.
سعید جلیلی
روستا؛ سلول جهش اقتصاد
من دو اولویت اصلی ارزآوری و اشتغال را در برنامه‌ام دارم. اگر نگران تورم، گرانی و از این قبیل مباحث اقتصادی هستیم، باید در این زمینه برنامه‌هایی اجرا کرد. نباید به روستا‌های ما به‌عنوان جایی که فقیر و محروم است نگاه شود، اتفاقا روستا‌ها فرصت هستند و می‌توانند سلول جهش کشور باشند. بسیاری از روستا‌ها موفقیت‌های بزرگی دارند. به‌عنوان مثال روستای لیقوان در تبریز درآمد‌های خوبی در زمینه لبنیات دارد. با وجود این‌که ۲۷ درصد اشتغال و تولیدناخالص از روستا و کشاورزی است، اما تسهیلاتی که به آنها داده می‌شود ۶ درصد مجموع تسهیلات است و ۴ درصد از بودجه عمومی به روستا اختصاص می‌یابد. امنیت شغلی یکی از موضوعات مهم است. کارگری که زیربنای تولید است باید امنیت شغلی داشته باشد و حتی فراتر از آن باید خودش را در سود و کارآیی آن شرکت سهیم بداند. هم به لحاظ اقتصادی و هم به لحاظ روحی ــ روانی باید این موضوع لحاظ شود که در رشد و پیشرفت آنجا خود را سهیم بداند. ما در ۱۱ سال گذشته به‌جای این‌که وقت خود را در گعده‌های سیاسی تلف کنیم، سعی کردیم در استان‌های مختلف حضور یابیم تا ظرفیت‌های کشور را بشناسیم.
محمد باقر قالیباف
روستا در مرکزیت
مردم امروز دغدغه اجاره‌خانه دارند؛ در تحصیلات مشکل دارند، در معیشت وضع‌شان سفره‌شان کوچک شده است. باید آرامش ایجاد کنیم. قانون تجارت چند سال است که در چند مجلس باقی مانده بود، ولی در این مجلسی که من بودم، نهایی شد. در حالی که آنجا هم سلایق مختلف بود ولی آرامش را حاکم کردم. امروز هم می‌گویم که با آرامش این طرح‌ها را اجرا می‌کنم و با زمانبندی تحویل می‌دهم. طرح پنج فوریتی خود را طی چند هفته گذشته مطرح کرده‌ام. اولین وظیفه این است که یک سپر حمایتی ایجاد کنیم که شامل حقوق‌هاست. با افزایش حقوق اقشاری که حقوق ثابت دارندو با افزایش تورم هر روز ضعیف‌تر می‌شوند کمک خواهیم کرد. مثلا اگر حقوق۲۰درصد افزایش داشته باشد و تورم ۳۰درصد است باید این فاصله کم شود. بعد از ادغام وزارت جهاد در کشاورزی، روستا صاحب ندارد؛ حتما باید روستا در مرکزیت باشد و امنیت شغلی دهدار‌های مظلوم تامین شود و اشتغال باید به روستا برگردد. در کشاورزی ما متاسفانه نرخ محصولاتی که فروش می‌رود بین ۲۵ تا ۳۰ درصد دست کشاورزان را می‌گیرد که این نشان می‌دهد سیستم توزیع ما اشکال دارد.
مسعود پزشکیان
حذف دلالان از روستا
اگر از مردم بپرسید رئیس‌جمهور چه مشکلی را باید حل کند، اکثرآن‌ها به مسائل اقتصادی مانند تورم، نبود تناسب در دخل و خرج، بی‌ثباتی سیاست‌ها، مالیات‌های غیرقابل توجیه و ... اشاره می‌کنند. در مرحله بعد به مسأله سیاست خارجی و ارتباط با جهان و موضوعات اجتماعی و فرهنگی اشاره خواهند کرد. باید وضعیت معیشتی معلمان، نیرو‌های انتظامی، کارگران و ... را بهبود دهیم تا زندگی خوبی داشته باشند. اینها لازمه‌اش نگاه به پول‌هایی است که در دولت حیف می‌شوند ومی‌توانیم جلوی آن را بگیریم. ما هر مداخله‌ای که می‌کنیم باید به نفع محرومان و اقشار آسیب‌پذیر باشد. آمده‌ام تا توجه به محیط‌زیست را در کانون اقدامات توسعه‌ای قرار دهم و روند تخریب بنیان‌های محیط‌زیست و ظرفیت زیست‌پذیری ایران را کند و متوقف کنم. من آمده‌ام تا کشور را در مسیر اصلاح زیرساخت‌های تولید و مصرف انرژی و رفع ناترازی قرار دهم. دسترنج روستاییان، کشاورزان، عشایر و قومیت‌های کشور در معرض سوءاستفاده دلالان است. آمده‌ام تا اطمینان حاصل کنم ضمن ارتقای سطح بهداشت و آموزش آنان رابطه مستقیم این اقشار با بازار محصولات‌شان برقرار شود. من آمده‌ام تا استقلال و احترام را در فضای آموزشی گسترش دهم.
مصطفی پورمحمدی
دولت چابک
هوش مصنوعی و دولت الکترونیک راه دستیابی به دولت چابک است. امروز ظاهر را بزک کردیم، نه گزارش‌گیری می‌کنیم، نه آنها شفافیت دارند و نه مردم تکلیف خود را می‌دانند. با این نظام اداری راه به جایی نخواهیم برد. بنده به کارمندان و مدیران احترام می‌گذارم و بسیاری از آنها مومن، متعهد و وفادار هستند و این کار وظیفه مدیر عالی کشور است تا ساختار اداری کشور را اصلاح کند. داشبورد‌های الکترونیک به راحتی در اختیار مردم و با هزینه کم است. عده‌ای اشکال می‌گیرند ممکن است بعضی شغل‌ها کاهش پیدا کند و عده‌ای بیکار شوند درحالی‌که بسیاری از این افراد می‌توانند مشاور اداری، مشاور حقوقی، مشاور قضایی و مشاور در حوزه‌های دیگر باشند. موضوع بعدی نظام تامین اجتماعی است که به معنای ثبات است. اگرفردی که درجامعه کاروتلاش می‌کند بیکار یا بازنشسته شود چگونه مشکلات او حل خواهد شد؟ من آمده‌ام تابه بلاتکلیفی‌ها پایان دهم. آمده‌ام تا بگویم کف‌خیابان جای‌احترام است نه حرمت‌شکنی! سفره جای نان است نه وعده آن. رفاه حق مردمان است نه لطف دولتی. اما می‌گویم با عزم و اراده مردم و با خردمندی و وفاق ملی در سایه رهبری و در سایه گفتمان اسلام ناب محمدی، علوی و حسینی و مهدوی می‌توانیم فلک را سقف بشکافیم و طرحی نو دراندازیم.
سیدامیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی
توجه به معیشت روستایی‌ها
ما ضمن این‌که برای حل ریشه‌ای مشکلات اقتصادی، افزایش رشد اقتصادی را دنبال می‌کنیم، اما اقدامات فوری هم برای تامین حداقلی معاش خانواده‌های ایرانی خواهیم داشت. اول اجازه نخواهم داد دریافتی حقوق بگیران از تورم جا بماند، نمی‌شود هر سال افزایش حقوقی اعلام کنیم در حالی که نرخ تورم بیشتر باشد. مقابل مافیای خودرو خواهم ایستاد. دولت با واگذاری سهام به مردم از خودرو‌سازی خارج خواهد شد و واردات خودرو‌های برقی با قیمت پایین آزاد می‌شود. دیوار سخت سربازی اجباری را برای همیشه از مقابل جوانان ایرانی برخواهم داشت و ابتدا با ایجاد طرح فروش خدمات سربازی تکلیف سربازان فراری را مشخص خواهم کرد و بعد هم سربازی اجباری را با سربازی حرفه‌ای جایگزین می‌کنم. تعهد ما در برنامه هفتم رشد اقتصادی ۸ درصدی است که باید با بازکردن دست بخش خصوصی و سرمایه‌گذاری خارجی اتفاق بیفتد. یکی از روش‌های کسب درآمد برای رشد اقتصادی صرفه‌جویی در انرژی و فروش آن است که اجرای کامل هدفمندی یارانه‌ها آن را محقق می‌کند. محیط اقتصادی را باید قابل پیش‌بینی و از مجوز‌های رانتی جلوگیری کنیم. ما برنامه بازگشت مردم به روستا‌ها را داریم که برای این کار باید به عمران، آبادی، مسکن و معیشت روستایی توجه شود تا روستا‌ها نمایشگاه ترقی ملت ایران شوند.
علیرضا زاکانی
خرید قراردادی از کشاورز
اولین گام بنده پرداخت یارانه طلایی است. یارانه انرژی را میان کل مردم عزیز ایران تقسیم می‌کنم. به هر نفر به قیمت امروز ۲۰ میلیون تومان در سال یارانه خواهد رسید. بنزین از ۳۰۰۰ تومان به ۱۵۰۰ تومان برخواهد گشت. مردم به اعتبار طلا یارانه خود را در هر زمانی به قیمت روز دریافت خواهند کرد. در دولت من بساط قاچاق، ناترازی انرژی و آسیب زدن به محیط‌زیست برچیده خواهد شد. عموم مردم ثروتمند خواهند شد. در این طرح ۹۵ درصد مردم سود خواهند کرد. در حوزه خرید مسکن هم زمین وجود دارد و هم می‌توان با استفاده از ویژگی‌های بافت فرسوده، موضوع مسکن را حل کرد. همچنین با خرید قراردادی از کشاورز و دامدار می‌توانیم ثبات ایجاد کنیم. در دولت شهید رئیسی قرارداد بسته شد و در آینده نزدیک اجرایی خواهد شد. جلوگیری از نوسانات ارزی و ایجاد عمق بخشی به بورس و ممانعت از گردن‌کشی برخی بانک‌ها از موضوعاتی است که پیگیری خواهد شد و امکانی ایجاد می‌کنیم تا مردم سود کنند و این درحالی است که بنده مشکلات ۳۰ ساله شهرداری تهران را با دستگاه‌های مختلف حل کردم. من مسأله شخصی با کسی ندارم و مسأله اصلی من الگوی حکمرانی در کشور است.
