کولیک نوزاد یا قولنج نوزادی به گریه بی‌وقفه و بیش از ۳ ساعت نوزاد در روز طی ۳ ماه اول زندگی او گفته می‌شود. این عارضه، یکی از دردناک‌ترین عارضه‌های دوران نوزادی است که علت دقیق آن هنوز شناخته نشده و در بیشتر نوزادان نیز تا ۴ ماهگی برطرف می‌شود. هرچند تعدادی از نوزادان تا ۶ ماهگی، آن را با خود دارند و به شدت اذیت می‌شوند.
تفاوت گریه کولیک با گریه معمولی نوزاد این است که گریه کولیک ناگهان و ظاهرا بی‌دلیل شروع می‌شود و اغلب در ساعات عصر روز رخ می‌دهد. گریه کولیک شدیدتر و بلندتر از گریه عادی است و این طور به نظر می‌رسد که نوزادِ مبتلا از درد دارد فریاد می‌زند.
بسیاری از والدین از آنجا که تحمل گریه‌ها و اذیت‌های نوزاد خود را ندارند، تحت تاثیر تبلیغات موجود، هر دارویی را امتحان می‌کنند تا از شدت درد نوزاد خود کم کنند. از خرید داروهای خارجی مخصوص کولیک تا گوش دادن به توصیه قدیمی‌ها و خوراندن قطره‌هایی مثل ترنجبین و اکالیپتوس، شیر خشت و خاک‌شیر به نوزاد ۳ – ۴ ماهه. غافل از این که این داروها نه تنها درد ناشی از کولیکِ نوراد را کاهش نمی‌دهد، بلکه گاه عوارض جبران‌ناپذیری دارند که پزشکان همیشه درباره آنها هشدار می‌دهند.
کولیک باید طی شود
دکتر سالومه موسوی‌نژاد، متخصص کودکان و نوزادان در این رابطه می‌گوید: خیلی از مادران فکر می‌کنند که با خوراندان شربت یا قطره کولیک به نوزاد، درد او تسکین پیدا می‌کند. در حالی که کولیک، دوره‌ای دارد که باید طی شود و با هیچ دارویی خوب نمی‌شود. داروهای کولیکی هم که پزشک به نوزاد می‌دهند، برای کاهش نفخ نوزاد است. نه برای تسکین درد کولیک.
این متخصص کودکان و نوزادان درباره داروهای خارجیِ آنتی‌کولیک که خیلی از والدین به خصوص مادران اصرار دارند آنها را از بازار آزاد تهیه کنند، می‌گوید: به دلیل تحریم‌ها داروهای خارجی زیادی وارد کشور نمی‌شود و آنهایی هم که وارد می‌شوند، به صورت قاچاق و در شرایط غیر استاندارد وارد می‌شوند. ما نهادی دولتی یا شرکت بازرگانی نداریم که این داروها را تحت نظارت دولت و در شرایط استاندارد وارد کشور کند تا چرخه حمل و نقل درستی داشته باشد. به همین دلیل مصرف داروهای خارجی را اصلا برای نوزادان توصیه نمی‌کنیم.
دکتر موسوی‌نژاد اضافه می‌کند: علاوه بر این، تمام قطره‌های کولیک از نوع پروبیوتیک هستند و خوراندن آنها به نوزاد برای این است که تعداد و نوع باکتری‌های روده او را تغییر دهد تا نفخ نوزاد کم شود. درواقع یک نوع دلخوشی است ولی اثر دارویی و درمانی ندارد. داروهایی هم که به شیوه نامتعارف وارد کشور می‌شوند و در خیلی از مراکز هم راحت به فروش می‌رسند و زود هم جواب می‌دهند و کودک را آرام می‌کنند، قطعا حاوی آرام‌بخش هستند که صددرصد برای سلامت نوزاد ضرر دارند.
به نوزادتان آرام‌بخش ندهید
این متخصص اطفال به نکته خیلی جالب و مهمی اشاره می‌کند و می‌گوید: شربت‌های حاوی آرام‌بخش ظاهرا کودک را آرام می‌کند اما واقعیت این است که روی سیستم عصبی او تاثیر می‌گذارد و باعث می‌شود کودک گیج و خواب‌آلود شود و همین، مادر را خوشحال می‌کند. چون فکر می‌کند دارو خیلی خوب اثر و درد کودکش را برطرف کرده است. اما واقعیت این است که داروهای حاوی آرام‌بخش ظاهرا او را آرام می‌کند اما می‌تواند به نوزاد وقفه تنفسی دهد، باعث خواب‌آلودگی او شود و او نتواند خوب شیر بخورد و قندش افت کند. به دنبال افت قند ممکن است نوزاد دچار بی‌حالی و حتی تشنج شود. همین دو مورد خطرناک (افت قند خون و تشنج) باید والدین را آگاه و حساس کند تا دور این نوع داروها را خط بکشند.
این متخصص کودکان و نوزادان ادامه می‌دهد: دارویی مثل دیفن‌هیدرامین قبلا برای درمان درد کولیک نوزاد تجویز می‌شد. اما چند سالی است که مصرف دیفن‌هیدرامین برای کودک زیر ۲ سال ممنوع است. چون می‌تواند باعث مرگ کودک شود. البته هنوز بعضی از پزشکان قدیمی آن را تجویز می‌کنند. این شربت، مشابه مطمئن‌تری مثل دارو سیتریزین دارد که ما برای علائم آلرژی و سرماخوردگی کودک تجویز می‌کنیم. اما هیچ وقت آن را به عنوان آرام‌بخش برای کودک توصیه نمی‌کنیم.
چند توصیه برای کاهش درد کولیک
این متخصص اطفال برای کاهش درد کولیک نوزاد توصیه‌ای می‌کند و می‌گوید: برای رفع یا کاهش کولیک، مادر باید نوزاد را در آغوش بگیرد، آرام آرام تکانش بدهد، موزیک‌هایی مثل صدای جاروبرقی، صدای سشوار یا هر موزیکی با صدای ممتد برایش پخش کند تا گریه‌اش کمی آرام شود وگرنه کولیک هیچ دارویی ندارد.
