جوانگرایی یکی از اصول بازیکن سازی در فوتبال به شمار میرود و تیمهای مطرح اروپایی حساسیت زیادی روی این موضوع دارند و در ترکیب خود خیلی کم از بازیکنان بالای ۳۰ سن استفاده میکنند.
تیم ملی فوتبال ایران هم در جام ملتهای اخیر با افزایش سن بازیکنان مواجه بود به طوری که پس از لبنان ایران با میانگین ۲۹ سال دومین تیم پیر این مسابقات بود. بیشتر کارشناسان فوتبال هم نسبت به دعوت از بازیکنان پا به سن گذاشته در تیم ملی از امیر قلعه نویی (سرمربی تیم ملی) گلایه مند بودند.
تیم ملی زمانی میتواند از بازیکنان جوان استفاده کند که استعدادیابی در تیمهای باشگاهی به درستی انجام شود و بازیکنان مستعد در تیمهای پایه زیر نظر مربیان پرورش یابند تا با حضور در لیگ برتر مورد توجه مربیان تیم ملی قرار گیرد.
یعقوب وطنی جز مربیانی است که سالهای زیادی را در فوتبال پایه گذرانده است. او در خصوص استعدادیابی در فوتبال ایران اظهار داشت: درست که در فوتبال استعدادیابی داریم اما مهمتر از آن استعداد پروری است. ما در کشوری زندگی میکنیم که دارای منابع انسانی زیادی است و در بحث آموزش مربیان فعالی در فوتبال ایران وجود دارند و به نظرم هر شخصی کوچکترین استعدادی داشته باشد، استعداد او شناخته خواهد شد.
پرورش استعداد مهمترین مساله است
او ادامه داد: در فوتبال امروزی هم باشگاهها و هم هیأتهای فوتبال در استانها بحث استعدادیابی را دنبال میکنند. مربیان تیمهای ملی پایه هم با سفر به استانهای مختلف، بازیکنان زیادی را به فوتبال ایران معرفی کردهاند. پس از استعدادیابی، پرورش استعداد مهمترین مساله است که باید به آن توجه شود که متأسفانه ما در این چرخه معیوب هستیم و نمیتوانیم آن طور که باید از استعدادهای خودمان استفاده کنیم. اگر مدیر باشگاهی بحث پرورش بازیکن را در نظر بگیرد و نتیجه گرا نباشد، مربی آن تیم میتواند استعدادها را به خوبی پرورش دهد تا در آینده مورد استفاده قرار گیرند.
وطنی افزود: من در آکادمی باشگاههای پاس، پیکان، تراکتور حضور داشتهام و به نوعی در آکادمی باشگاه استقلال هم دخیل هستم و باید بگویم که بحث استعدادیابی در فوتبال پایه در حال انجام است اما مربیان تیمهای بزرگسال بیشتر نتیجه گرا هستند و نمیخواهند تا بازنده بازی شوند و به همین دلیل به بازیکنان جوان توجهی ندارند. به نظرم در تیم ملی هم همین نتیجه گرا بودن باعث شد تا امیر قلعه نویی از بازیکنان جوان استفاده نکند وگرنه خود قلعه نویی بهتر از هر شخص دیگری میداند که فوتبال ایران پر از استعدادهای جوان است و باید آنها به کار گرفته شوند.
آکادمیها و هیأتهای استانی باید بودجه کافی داشته باشند
وطنی تصریح کرد: بحث استعدادیابی در فوتبال را نباید از پایین به بالا نگاه کنیم، اگر آکادمیها و هیأتهای فوتبال استانی دارای بودجه کافی باشند، هیچ گاه شاهد پدیده بازیکن پولی در تیمهای پایه نخواهیم بود. متأسفانه اکثر باشگاهها نمیخواهد در زمینه توسعه آکادمیهای خود هزینه کنند و این شرایط باعث خواهد شد تا مربیان و تیمهای پایه برای تأمین بودجه مالی خود در کنار سایر بازیکنان از تعدادی بازیکن پولی هم استفاده کند.
مربی فوتبال کشور ادامه داد: شرایط در برخی از باشگاهها به گونهای شده است که تیمها ۱۰، ۱۵ بازیکن سطح بالا دارند و از تعدادی بازیکن پولی برای تأمین مسائل مالی خود بهره میبرند و به نظرم هیأتهای فوتبال نمیتوانند در این زمینه نقشی داشته باشند چون مسؤولان بودجهای برای این کار در نظر نگرفتهاند.
اختصاص ۲۰ درصد از بودجه باشگاهها برای تیمهای پایه
او خاطر نشان کرد: به عنوان مثال دو باشگاه فولاد خوزستان و سپاهان اصفهان به دلیل بودجهای که دارند، بازیکنان زیادی را به سطح اول فوتبال ایران تقدیم کردهاند و حتی برخی از این بازیکنان که در تیمهای پایه حضور دارند، مشتریانی از تیمهای اروپایی دارند. در پایان به این نکته میرسیم که بودجه مالی مهمترین مساله است. کنفدراسیون فوتبال آسیا یکی از قوانینی که برای حرفهای سازی باشگاهها قرار داده استفاده از ۲۰ درصد از بودجه آن باشگاه برای تقویت آکادمی خود است که متأسفانه چنین چیزی در فوتبال ایران رخ نمیدهد و هرچه به AFC گزارش داده میشود، سند سازی است که توسط باشگاه انجام میشود.
وطنی در پایان گفت: باید بگویم هنوز افرادی هستند که عاشقانه در بخش فوتبال پایه و استعدادیابی فعالیت میکنند و این افراد با بازیکنانی که ترتیب میکنند، فوتبال ایران را به درجات بالا میرسانند و امیدوارم باشگاههای دیگر هم راه پیکان، فولاد و سپاهان را در پیش بگیرند و بیشتر به بازیکنان جوان خود بها دهند.