پایبندی به سیاست حسن همجواری و برادری بین ملتهای مسلمان و منطقهای ازجمله رویکردهای کلان جمهوری اسلامی ایران در تعامل با همسایگان و دولتهای دوست است تا به این ترتیب علاوه بر تامین منافع ملی از طریق مذاکره و تعامل، به راهکارهای مشترکی برای مقابله با تهدیدهای مستقیم و غیرمستقیم اتخاذ کرده و از ظرفیتهای موجود به منظور ارتقای سطح تعاملات در حوزه سیاسی و اقتصادی بهرهمند شد.
سفررئیسجمهور کشورمان به پاکستان که به دعوت رسمی مقامات این کشور صورت گرفت نیز از این دست اقدامات است. آیتا... رئیسی در نخستین سفر خارجی خود در سال جاری که با استقبال زیادی از سوی مردم پاکستان مواجه شد، گفتگوهایی را به منظور توسعه و تقویت روابط اقتصادی و تجاری، تعاملات دوجانبه و رایزنیهای منطقهای را با مقامات ارشد اسلامآباد به بحث و گفتگو گذاشت. دو کشور ایران و پاکستان بابیش از۳۰۰میلیون جمعیت از موقعیت ژئوپلیتیک ویژهای که خاورمیانه و خلیجفارس را به جنوب آسیا، اقیانوس هند و همچنین اوراسیای مرکزی متصل میکند، برخوردار هستند و این مؤلفه به تنهایی کفایت میکند تا تراز اقتصادی این دو کشور اثرگذار در منطقه افزایش یافته وبه رشد و توسعه این کشورها کمک کند، اما ظرفیتهای ویژه ارتباطی و ترابری در این بخش پاسخگو نیست؛ در حالی که توسعه اقتصادی دو کشور میتواند زمینه افزایش امنیت باشد، زیرا تروریستها از فقر مردم منطقه سوءاستفاده کرده و اعمال تروریستی را با بومیان منطقه انجام میدهند. علاوه بر منفعت اقتصادی، زمینههای مشترک متعدد مرزی، تمدنی وفرهنگی که میتواند نقطه اتصال دوملت باشد، وجود دارد تا پیوندهای ایران و پاکستان را مستحکمتر کند که به بوته فراموشی سپرده شده است.
روابط حسنه دو کشور
استفاده از ظرفیت سازمانهای منطقهای برای روابط دوجانبه، امتیازی است که میتواند به روابط تهران و اسلامآباد عمق بخشیده و منجر به همگرایی بیشتر دو کشور در حوزههای مختلف از جمله شرایط امنیتی باشد تا در این رهگذر، نقش بازیگران ثالث که به مشکلات دامن زده و روابط حسنه دو کشور ایران و پاکستان را به چالش میکشند، شناسایی و راهکارهایی برای کنترل آنها و برونرفت از این بحران به کار گرفته شود. مقابله یکپارچه و مؤثر علیه تروریسم ازجمله موضوعات مورد توجه در این دیدارها بود تا اصل نخست در توسعه اقتصادی فراهم شده و طرفین با رایزنیهای مختلف، متعهد به حفاظت از مرزهای مشترک شوند و از هر اقدامی در داخل سرزمینشان علیه دولت دیگر جلوگیری و مطابق پروتکلهای مرزی و امنیتی بینالمللی رفتار کنند و به تمامیت ارضی یکدیگر احترام گذاشته و مانع آسیب رسیدن به نیروهای مرزبانی شوند.
عملیات «وعده صادق»
عملیات «وعده صادق» صراحتا نشان داد که جمهوری اسلامی ایران هیچ مماشاتی در حفاظت از منافع ملیاش ندارد و از امکانات لازم برای تحقق امنیت ملی و منطقهای برخوردار است، اما تعاملات دیپلماتیک و گفتگو را بر هر شیوه دیگری ترجیح میدهد و به نظر میرسد ایجاد و افزایش گشتهای مرزی مشترک، افزایش کنترل دولت پاکستان بر مبادلات مالی و بانکی این کشور به منظور قطع حمایتهای مالی برخی کشورهای همسایه از گروههای تروریستی و افزایش همکاریهای امنیتی و اطلاعاتی با ایران برای شناسایی پایگاههای تروریستی و عملیات نظامی مشترک و هماهنگ برای نابودی گروههای تروریستی ازجمله مطالبات تهران از طرف پاکستانی است تا به این ترتیب از بروز اتفاقات دلخراش تروریستی که منجر به شهادت مرزبانان کشور و نقص تمامیت ارضی کشورمان بود، جلوگیری شود.
مرز ۲ کشور یک فرصت است
سیدابراهیم رئیسی، رئیسجمهور کشورمان در نشست خبری مشترک محمد شهباز شریف، نخستوزیر جمهوری اسلامی پاکستان از نخستوزیر و دولت محترم پاکستان برای میزبانی از هیأت جمهوری اسلامی ایران تشکر و قدردانی کرد و گفت: از اینکه امروز در شهر زیبای اسلامآباد هستیم ابراز خرسندی میکنم از این سخنگاه به مردم خوب و دینمدار پاکستان عرض سلام و ادب و احترام دارم و به همه خانوادههای محترم پاکستانی در جایجای این کشور از طرف رهبر معظم و فرزانه انقلاب و مردم ایران ابلاغ سلام دارم. وی خاطر نشان کرد: به مردم پاکستان که همواره از اسلام و ارزشهای اسلامی دفاع کردند و همواره از مظلومان فلسطین و غزه دفاع کردهاند در شهرهای مختلف پاکستان، آزادی قدس شریف را فریاد زدهاند و همواره از حق و عدالت دفاع کردهاند، عرض سلام و قدردانی دارم. رئیسی با اشاره به اینکه سازمانهای بینالمللی کارآمدی خود را از دست دادهاند، خاطر نشان کرد: آنچه تمام مردم دنیا را امروز غصهدار کرده این است که سازمانهای بینالمللی و به ظاهر مدافع حقوقبشر کارآمدی خود را از دست داده است، شورای امنیت وظیفه خود را انجام نمیدهد و مردم مسلمان و آزاداندیش دنیا به ستوه آمدهاند.
روابط تاریخی تمدنی و اعتقادی
رئیسجمهور روابط ایران و پاکستان را پیوندی ناگسستنی تعریف کرد و گفت: ما با کشور دوست و برادر و همسایهمان پاکستان فقط بهعنوان دو کشور همسایه مطرح نیستیم. روابط دو کشور روابط تاریخی تمدنی و عمیق اعتقادی و دینی است. امری که ملت بزرگ ایران را با مردم بزرگ پاکستان پیوند میدهد اعتقادات است و این پیوند ناگسستنی است. وی با اشاره به اینکه دو کشور باید در همه سطوح روابط خود را ارتقا بخشند، خاطر نشان کرد: ظرفیتهای بسیاری بین ایران و پاکستان است که تبادل این ظرفیتها در جهت منافع دو کشور و ملت میتواند به کار گرفته شود؛ در نشستهایمان با نخستوزیر و دولت تصمیم گرفتیم در حوزههای اقتصادی، سیاسی، تجاری و فرهنگی و همه سطوح روابط خود را ارتقا بخشیم. رئیسی مواضع دو کشور در مبارزه با تروریسم را یکسان دانست و تصریح کرد: هر دو در مبارزه با ناامنیها جرائم سازمان یافته مواد مخدر و انواع ناامنیها مصمم هستیم و این نگاه مشترک هر دو کشور است. در یک کلمه دفاع از حقوقبشر محور همکاریهای دو کشور است؛ چه همکاریهای دوجانبه، چه منطقهای و چه بینالمللی. رئیسجمهور با اشاره به تداوم همکاری بین دو دولت ایران و پاکستان بیان کرد: ممکن است برخی همکاریهای دو کشور را نپسندند، مهم نیست؛ مهم آن است که تداوم همکاریهای دولتهای دو کشور به نمایندگی از مردم آنها ادامه یابد و تصمیم داریم این همکاریها را در سطوح بالا ارتقا ببخشیم. رئیسی سطح روابط اقتصادی و تجاری دو کشور را قابل قبول ندانست و گفت: تصمیم گرفتیم این روابط در گام اول ۱۰ میلیارد دلار افزایش یابد.
مرز ایران و پاکستان یک فرصت است
رئیسجمهور مرز ایران و پاکستان را یک فرصت برشمرد و بیان کرد: مرز دو کشور که طولانی است را یک فرصت میدانیم و معتقدیم در جهت رفاه دو ملت بهویژه مرزبانان به کار گرفته شود. سفر کوتاه من و نخستوزیر به مرزها، برای بازدید و توسعه بازارچههای مرزی بود؛ این کار میتواند افزایش یابد. گامهای برداشته شده، کافی نیست و باید این گامها در جهت امنیت مرز و رفاه مردم دو کشور ادامه یابد. رئیسجمهور افزود: ممکن است برخی تعمیق همکاریها و روابط دو کشور را نپسندند، اما آنچه برای ما اهمیت دارد تداوم همکاریهای دو کشور در جهت تأمین منافع دو ملت است. رئیسی با بیان اینکه ملت بزرگ ایران تحریمهای ظالمانه را به فرصتی برای پیشرفت کشور تبدیل کردهاند نسبت به انتقال تجربیات و تبادل ظرفیتها دراین زمینه با ملت پاکستان بهویژه در بخشهای مختلف علم و فناوری، تکنولوژی، حملونقل و ترانزیت اعلام آمادگی کرد. رئیسجمهور در پایان همچنین ابراز امیدواری کرد که این سفر نقطهعطفی در روابط ایران و پاکستان درهمه زمینهها باشد.
امضای ۸ سند همکاری
در جریان برنامههای سفررسمی سیدابراهیم رئیسی و یات عالیرتبه سیاسی و اقتصادی همراه به پاکستان مقامات جمهوری اسلامی ایران و پاکستان پس از برگزاری نشست مشترک هیاتهای عالیرتبه در حضور رئیسی و شهباز شریف؛ هشت سند همکاری در بخشهای مختلف تجارت، علم و فناوری، کشاورزی، بهداشت، فرهنگ و مسائل حقوقی و قضایی به امضا رساندند. «ایجاد مناطق آزاد تجاری در گذرگاههای مرزی مشترک»، «همکاری در بخش سینما و رسانه»، «همکاری در بخش بهداشت دامی»، «همکاریهای امنیتی»، «همکاری دربخش تعاون و رفاه اجتماعی»، «همکاری در بخش استاندارد» و «همکاری در بخش حقوقی و معاضدت قضایی در امور مدنی و تجاری» از مهمترین اسناد همکاری میان دو کشور بود که از سوی وزرای راه و شهرسازی، دادگستری، فرهنگ و ارشاد اسلامی، جهاد کشاورزی و روسای سازمانهای مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و استاندارد با همتایان پاکستانی به امضا رسید.
«ایران» نام یکی از خیابانهای اسلامآباد شد
رئیسجمهور اسلامی ایران و نخستوزیر پاکستان پس از دیدار دوجانبه، برگزاری نشست مشترک هیاتهای عالیرتبه، حضور در مراسم امضای اسناد و تشریح دستاوردها و نتایج رایزنیهای سران ومقامات دو کشور و... از یادمان نامگذاری یکی از بزرگترین و اصلیترین خیابانهای شهر اسلامآباد به نام «ایران» رونمایی کردند.